Lichess

Lichess;
lichess.org(անգլ.)
Տեսակ	կայք, ազատ ծրագրային ապահովում, առցանց շախմատ խաղալու կայք, առցանց համայնք և ոչ առևտրային կազմակերպություն
Գրանցում	ոչ պարտադիր,; անվճար
Լեզու	80
Սեփականատեր	Տիբո Դյուպլեսի
Հեղինակ	Տիբո Դյուպլեսի
Բացված	հունիս 2010
Ընթացիկ կարգավիճակ	գործող և զարգացող
Եկամուտ	չկա
	Lichess Վիքիպահեստում

Lichess (արտասանվում է «լիչես», /liː-tʃes/^[3]), համացանցային շախմատային սերվեր (lichess.org կայք), որը ստեղծել է ֆրանսիացի ծրագրավորող Տիբո Դյուպլեսին (ֆր.՝ Thibault Duplessis)։ Սերվերում օգտագործվող ծրագրային ապահովումը բաց աղբյուր է և տարածվում է AGPL ազատ լիցենզիայով^[4]։

Նկարագրություն

Կայքի հիմնական գործառույթը առցանց կամ նամակագրությամբ այլ խաղացողների դեմ տարբեր ժամակարգերով շախմատ խաղալն է^[5]^[6]։ Կայքն ամբողջովին անվճար է և չի պարունակում որևէ գովազդ։ Գրանցված օգտվողների խաղացած բոլոր պարտիաները պահվում են սերվերում` տրամադրելով վիճակագրական տեղեկություններ և դրանց մեջ որոնելու հնարավորություն։ Պարտիաները կարող են ինչպես չազդել խաղացողի վարկանիշի վրա, այնպես էլ լինել վարկանիշային (ընտրվում է օգտագործողի կողմից)։ Վերջիններն օգտագործվում են խաղացողի վարկանիշը հաշվարկելու համար՝ հաշվի առնելով պարտիային հատկացվող խաղաժամանակը (բուլլիտ, կայծակնային, արագ, դասական շախմատ, անսահմանափակ ժամանակ)։ Բոլոր պարտիաները վերլուծելու համար հնարավոր է օգտագործվել Stockfish շախմատային շարժիչը^[7]։ Բացի իրական մարդկանց հետ պարտիաներից, օգտվողները կարող են խաղալ նաև համակարգչի դեմ (այդ թվում՝ որևէ դիրքից սկսած)։

Lichess-ը լայն հնարավորություններ է ընձեռում բարելավելու խաղի մարտավարական բաղադրիչը (մատով ավարտվող շախմատային խնդիրների լուծում, լավագույն քայլի որոշում), ամրապնդելու շախմատային նշագրության իմացությունը և մարզելու սկզբնախաղային գիտելիքները^[8]^[9]։ Ստանդարտ շախմատի տարբեր ժամանակների ընտրությունից բացի, կայքը նաև հնարավորություն է տալիս խաղալու շախմատի հետևյալ տարատեսակները^[10]^[11].

Շախմատ-960 (Ֆիշերի շախմատ),
Արքան կենտրոնում (Լեռան արքա, King of the Hill)^[12],
Շախմատային զիջախաղ (հակաշախմատ),
Ատոմային շախմատ,
Crazyhouse,
Երեք շախ (Three-check chess),
Հորդային շախմատ («հորդա» բառից)՝ Դանսենիի շախմատի տարատեսակ (Dunsany’s chess)։ Այս դեպքում Lichess-ի առաջարկած տարբերակը ստանդարտ հորդային շախմատից փոքր-ինչ տարբերվում է, և այլն։

Lichess-ը թույլ է տալիս անցկացնել միաժամանակյա խաղաշարեր, խաղալ «կույր» շախմատ, դիտել այլ խաղացողների պարտիաներ՝ LichessTV-ով (օգտագործելով հենց Lichess-ի ինտերֆեյսը կամ այն խաղացողների տեսաալիքները, որոնք հեռարձակում և մեկնաբանում են իրենց պարտիաները twitch-ով կամ youtube-ով)։ Կայքում կան ֆորում, տեսադարան, տախտակի խմբագրիչ։ Կայքի ֆորումում կարելի է ստեղծել թիմեր ըստ հետաքրքրությունների։

Lichess-ը կույր կամ թույլ տեսնող մարդկանց հնարավորություն է տալիս շախմատ խաղալ^[13]։ Կայքում գրանցվելու համար ստանդարտ CAPTCHA-ի փոխարեն անհրաժեշտ է լուծել շախմատային պարզ խնդիր (որպես կանոն՝ մատ 1 քայլից)^[14]^[15]։ 2015 թվականի փետրվարի 11-ին թողարկվել է «Անդրոիդ» սարքերի համար պաշտոնական բջջային հավելվածը^[10]։ IOS-ի համար ծրագիրը թողարկվել է 2015 թվականի մարտի 4-ին^[16]։

Lichess-ի առանձնահատկությունը գովազդից լիակատար ազատության քաղաքականությունն է (անվանման li- նախածանցը անգլերեն libre (ազատ), live (ուղիղ, կենդանի), light (թեթև), lila^[17] (բաց ծրագրային կոդ) բառերից է)՝ ամսական, շաբաթական և նույնիսկ օրական պարբերականությամբ անընդմեջ շարունակվող նոր գործառույթների մշակմամբ և իրականացմամբ։ Ծախսերի ծածկումն ապահովվում է կամավոր նվիրատվությունների շնորհիվ և Lichess-ի ստեղծողի աշխատավարձից (առկա հինգ սերվերներից երեքը վճարվում են նվիրատվություններից, մնացած երկուսը` ստեղծող Տիբո Դյուպլեսիի սեփական միջոցներից)։ Lichess-ի մշակումն ու աջակցությունը հեղինակի հոբբին է (որը ՏՏ ոլորտում լավ վարձատրվող հիմնական աշխատանք ունի)։ Նա կտրականապես դեմ է կայքում վճարովի տարրեր ավելացնելուն, իսկ սեփական գրպանից ամսական ծախսերը (մոտ 170 ԱՄՆ դոլար) համարում է միանգամայն ընդունելի վճար հաճույք ստանալու դիմաց^[18]։

2020 թվականի սեպտեմբերի 15-ի դրությամբ, lichess.org-ը Alexa-ի համաշխարհային վարկանիշում 1307-րդ տեղում էր։ Այցելուների մեծ մասը ԱՄՆ-ից, Հնդկաստանից և Գերմանիայից է^[19]։ Նույն ամսվա դրությամբ Lichess-ն աշխարհում երկրորդ ամենահայտնի շախմատային կայքն է (chess.com-ից հետո)^[20]։

Ծանոթագրություններ

↑ «Contributing • lichess.org». lichess.org. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.
↑ How old is lichess?
↑ «How do you pronounce Lichess?». lichess.org. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 26-ին.
↑ Duplessis, Thibault. «LICENSE». GitHub. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 14-ին.
↑ Козлов, Алексей (2014 թ․ հուլիսի 21). «Сайт дня: Lichess.org — чёрное и белое онлайн». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ օգոստոսի 11-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 20-ին.
↑ Rini, Giorgio (2010 թ․ նոյեմբերի 30). «Giocare a scacchi su internet con Lichess». Nanopress. Արխիվացված է օրիգինալից 2015-09-30-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 14-ին.
↑ Baweja, Tehseen (2010 թ․ նոյեմբերի 25). «Lichess: Play Online Chess Game Against Computer or Others». MakeUseOf. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 25-ին.
↑ Clarke, James (2014 թ․ հունիսի 4). «How training puzzles are generated». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 12-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.
↑ Duplessis, Thibault (2015 թ․ հունվարի 12). «Atomic Chess! And more».
↑ ^10,0 ^10,1 Duplessis, Thibault (2014 թ․ փետրվարի 11). «The Mobile App is ready!».
↑ Patkar, Mihir (31 July 2015). «10 Free Two Player Games You Can Play In Your Browser» Արխիվացված 2017-03-22 Wayback Machine.
↑ «King of the Hill • Bring your King to the center to win the game. • lichess.org». lichess.org. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 11-ին.
↑ Torres, JC (2014 թ․ հունիսի 23). «Lichess embraces blind players with new chess site features». Slashgear. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 14-ին.
↑ Leyden, John (2013 թ․ մարտի 14). «We shall CRUSH you, puny ROBOT... with CHESS». The Register. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 20-ին.
↑ Carter, Grey (2013 թ․ մարտի 14). «Sick of Captchas? How About Chess Puzzles?». The Escapist. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 20-ին.
↑ Duplessis, Thibault (2015 թ․ մարտի 4). «Mobile app: iOS edition». Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 14-ին.
↑ «Frequently Asked Questions • lichess.org». lichess.org. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 11-ին.
↑ Duplessis, Thibault (2014 թ․ հուլիսի 2). «Why is lichess free?». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 18-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 14-ին.
↑ «lichess.org Site Overview». Alexa Internet. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 25-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 15-ին.
↑ «Chess Links and Websites». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Lichess» հոդվածին։

[1] «Contributing • lichess.org». lichess.org. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.

[_9cb14922de792cd6-2] How old is lichess?

[3] «How do you pronounce Lichess?». lichess.org. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 26-ին.

[4] Duplessis, Thibault. «LICENSE». GitHub. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 14-ին.

[lichessru-5] Козлов, Алексей (2014 թ․ հուլիսի 21). «Сайт дня: Lichess.org — чёрное и белое онлайн». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ օգոստոսի 11-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 20-ին.

[6] Rini, Giorgio (2010 թ․ նոյեմբերի 30). «Giocare a scacchi su internet con Lichess». Nanopress. Արխիվացված է օրիգինալից 2015-09-30-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 14-ին.

[7] Baweja, Tehseen (2010 թ․ նոյեմբերի 25). «Lichess: Play Online Chess Game Against Computer or Others». MakeUseOf. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 25-ին.

[8] Clarke, James (2014 թ․ հունիսի 4). «How training puzzles are generated». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 12-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.

[9] Duplessis, Thibault (2015 թ․ հունվարի 12). «Atomic Chess! And more».

[mobileapp-10] 10,0 ^10,1 Duplessis, Thibault (2014 թ․ փետրվարի 11). «The Mobile App is ready!».

[10_free_games_feature-11] Patkar, Mihir (31 July 2015). «10 Free Two Player Games You Can Play In Your Browser» Արխիվացված 2017-03-22 Wayback Machine.

[12] «King of the Hill • Bring your King to the center to win the game. • lichess.org». lichess.org. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 11-ին.

[13] Torres, JC (2014 թ․ հունիսի 23). «Lichess embraces blind players with new chess site features». Slashgear. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 14-ին.

[14] Leyden, John (2013 թ․ մարտի 14). «We shall CRUSH you, puny ROBOT... with CHESS». The Register. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 20-ին.

[15] Carter, Grey (2013 թ․ մարտի 14). «Sick of Captchas? How About Chess Puzzles?». The Escapist. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 20-ին.

[16] Duplessis, Thibault (2015 թ․ մարտի 4). «Mobile app: iOS edition». Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 14-ին.

[17] «Frequently Asked Questions • lichess.org». lichess.org. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 11-ին.

[18] Duplessis, Thibault (2014 թ․ հուլիսի 2). «Why is lichess free?». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 18-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 14-ին.

[Alexa_rank2-19] «lichess.org Site Overview». Alexa Internet. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 25-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 15-ին.

[20] «Chess Links and Websites». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.

[1]