Վիրո
| Վիրո | |
|---|---|
| Կառավարում | |
| Տիտղոս | Կաթողիկոս Աղվանից, Լփնաց և Չողայ |
| Ժամանակամիջոց | 596 - 629 |
| Անձնական տվյալներ | |
| Հայրենիքի կողմից | Աղվանք |
← Աբաս եպիսկոպոսապետ  Զաքարիա Բ →
| |
Վիրո, (- 630) Գանձասարի կաթողիկոսության երկրորդ կաթողիկոս։ Կրել է «Կաթողիկոս Աղվանից, Լփնաց և Չողայ» տիտղոսը[1][2]։ Վիրոյի ղեկավարության ժամանակ Աղվանից եկեղեցին ժամանակավորապես դարձել է քաղկեդոնական։
Տիզբոնում Խոսրով Բ Փարվեզի մոտ աքսորում մնացած ժամանակահատված
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Վիրոն, օգտագործելով Շիրինի պաշտպանությունը, ստանում էր տեղեկատվություն իր հայրենիքի մասին, մասնակցել է բազմաթիվ եկեղեցական քննարկումների։ 612-613 թվականներին տեղի է ունեցել այսպես կոչված պարսկական ժողովը, որին Խոսրով II-ի առաջարկով մասնակցել է 2 հակառակ ճյուղերի հոգևորականները, այդ թվում Վիրոն։ Ստեփանոս Տարոնեցի Ասողիկը նշում է «Քաղկեդոնյան եկեղեցու հետևորդ Աղվանից կաթողիկոս Վիրո՝ ձերբակալված պարսից արքայի մոտ Փայտակարանում». Վիրոն, գտնվելով գերեվարման մեջ, Խոսրով Բ Փարվեզից հասավ նրան, որ Միհրանյանները դարձան «Գարդմանի և Աղվանաց աշխարհի իշխան»[3]։ Այդ իրավունքը ստացվեց այն ժամանակ, երբ 627 թվականին Աղվանքի առաջին իշխան ընտրվեց Գրիգոր Վարազը, ով Տիզբոնում քրիստոնյա մկրտվեց Վիրոյի կողմից[4]։
25 ամյա աքսորում մնալուց հետո
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Խոսրով Բ-ի մահից հետո 628 թվականին իր հետնորդ Շիրուան ազատ արձակեց բոլոր ձերբակալվածներին։
Ինչպես հայտնի է 627 թվականին ըստ Բյուզանդական կայսրության և Խազարական խաքանության միջև կնքվել է դաշինք Սասանյան Պարսկաստանի դեմ, որի արդյունքում խազարները հարձակվեց Անդրկովկասի տարածքի վրա։
629 թվականին խազարական խաքանը իր որդուն ՝ Շաթին ուղարկում է Աղվանք բանակցելու, որպեսզի նրանք ենթարկվեն իրենց։ Աղվանքի պարսից մարզպանը, վերցնելով իր ողջ հարստությունը փախնում է երկրից՝ այն թողելով կաթողիկոսի ենթակայությանը։
Վիրոն ստիպված բանակցում է խազարների հետ և ընդունում նրանց իշխանությունը Աղվանքում, որի շնորհիվ Աղվանքից, Հայքից և Վիրքից բոլոր գերեվարվածներին ազատ արձակեցին։
Կաթողիկոսի մահը
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Խազարների հարձակումների պատճառով Աղվանքում ոչ ոք չէր կարողանում զբաղվել հողագործությամբ և 630 թվականին սկսվեց համաճարակ, որին զոհ գնաց նաև Վիրոն։
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Dowsett, C.J.F. The Albanian Chronicle of Mxit'ar Goš (und) // Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London. — 1958. — Т. 21. — № 1/3. — С. 472—490.
- ↑ Mkhitar Gosh’s Colophon, The Aghuanian Chronicle
- ↑ Мовсес Каланкатуаци. История страны Алуанк, (Пер. с древнеармянского. Ш. В. Смбатяна). Ереван, 1984.
- ↑ «ԱՂՎԱՆԻՑ ԱՇԽԱՐՀԻ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍՈՒԹՅԱՆ ՄԻ ՔԱՆԻ ԹՎԱԿԱՆՆԵՐԻ ՇՈԻՐՋ» (PDF). Վերցված է 19/12/2020-ին.(չաշխատող հղում)
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Мовсес Каланкатуаци. История страны Алуанк, (Пер. с древнеармянского. Ш. В. Смбатяна). Ереван, 1984.
- Dowsett, C.J.F. The Albanian Chronicle of Mxit'ar Goš (und) // Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London. — 1958. — Т. 21. — № 1/3. — С. 472—490.
- Mkhitar Gosh’s Colophon, The Aghuanian Chronicle.
- Мхитар Гош. Албанская хроника.