Վենիամին Բորիսով

Վենիամին Բորիսով
Ծնվել է	ապրիլի 16, 1935(1935-04-16)
Ծննդավայր	Սուսանինսկի շրջան, Իվանովի Արդյունաբերական շրջան, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Վախճանվել է	հոկտեմբերի 6, 2014(2014-10-06) (79 տարեկան)
Մահվան վայր	Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսաստան
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան
Կրթություն	Ի. Ե. Ռեպինի անվան գեղանկարչության, քանդակագործության և ճարտարապետության ինստիտուտ
Մասնագիտություն	նկարիչ
Ոճ	ռեալիզմ
Ժանր	դիմապատկեր
Թեմաներ	գեղանկարչություն
Անդամակցություն	ԽՍՀՄ նկարիչների միություն
Veniamin Borisov Վիքիպահեստում

Վենիամին Իվանովիչ Բորիսով (ռուս.՝ Вениамин Иванович Борисов, ապրիլի 16, 1935(1935-04-16), Սուսանինսկի շրջան, Իվանովի Արդյունաբերական շրջան, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - հոկտեմբերի 6, 2014(2014-10-06), Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսաստան), ռուս խորհրդային նկարիչ, Սանկտ Պետերբուրգի նկարիչների միության անդամ (մինչև 1992 թվականը՝ ՌՍՖՍՀ նկարիչների միության Լենինգրադի կազմակերպության)^[1]։

Վենիամին Բորիսովը ծնվել է 1935 թվականի ապրիլի 16-ին Կոստրոմայի մարզի Սուսանինո գյուղում։ Խորհրդանշական է, որ հենց այդ գյուղում Ա. Կ. Սավրասովը բնությունից նկարել է իր հայտնի «Սերմնագռավները վերադարձան» նկարը^[2]։

1944 թվականին Բորիսովի ընտանիքը տեղափոխվել է Օրյոլ, որտեղ ապագա նկարիչը սովորել է դպրոցում և նկարչական խմբակում, այնուհետև ընդունվել Ելեցկի գեղարվեստի ուսումնարան։ 1957 թվականին այն ավարտելուց հետո Բորիսովը մեկնել է Լենինգրադ և ընդունվել Ի. Ե. Ռեպինի անվան գեղանկարչության, քանդակագործության և ճարտարապետության ինստիտուտի գեղարվեստի ֆակուլտետ։ Սովորել է Վլադիմիր Գորբի, Վալերի Պիմենովի, Վիտալի Վալցևի մոտ։ 1963 թվականին ավարտել է ինստիտուտը Ի. Ա. Սերեբրյանիի արվեստանոցում՝ գեղանկարչության նկարչի կոչման շնորհմամբ, ավարտական աշխատանքը եղել է «Հայրենի գյուղ» նկարը^[3]։

Առաջին անգամ Բորիսովն իր աշխատանքները ցուցահանդեսում ներկայացրել է 1957 թվականին։ 1960-ականների կեսերից նա Լենինգրադի ցուցահանդեսների մշտական մասնակից է եղել՝ ցուցադրելով իր աշխատանքները կերպարվեստի առաջատար վարպետների ստեղծագործությունների հետ միասին։ Ստեղծել է բնանկարներ, նատյուրմորտներ, ժանրային կոմպոզիցիաներ, դիմանկարներ։ 1968 թվականին ընդունվել է Լենինգրադի նկարիչների միություն^[4]։

Վենիամին Իվանովիչ Բորիսովը մահացել է Սանկտ Պետերբուրգում 2014 թվական հոկտեմբերի 2-ին՝ կյանքի 80-րդ տարում։

Բորիսովի ստեղծագործական ոճը տարբերում է ինքնուրույնությունը, խորքային կապը ռուսական գյուղի պատկերների հետ։ Նկարչի կողմից իր թեմայի և նրա գեղանկարչական-պլաստիկ մարմնավորման հնարքների որոնման մասին են խոսում 1960-1980 թվականների ստեղծագործությունները, այդ թվում՝ «Փլատակներ Պավլովյան այգում»^[5] (1962), «Балалаечники»^[6] (1967), «Լճակի մոտ»^[7] (1968), «Սերգեյ Եսենին»^[8] (1971), «Поле вспахано»^[9] (1975), «Այրի»^[10] (1976), «Խաղաղ երեկո»^[11] (1977), «Հյուսիսային գյուղ», «Իմ տատիկը»^[12] (երկուսն էլ 1978), «Նորակառույցների շրջանում»^[13] (1980), «Солнечный день на Мойке» (1981), «Գյուղացի աղջիկ» (1986), «Տուն գետի մոտ»^[14], «Աշնանային նատյուրմորտ»^[15] (երկուսն էլ 1989) և այլն։

Նկարչին մոտ և հասկանալի է հին ռուսական արվեստը՝ իր վեհ աշխարհայացքով, փիլիսոփայական խորությամբ և պարզ գեղանկարչական հնարքներով^[16]։ Այս կապը, երբեմն շատ նուրբ, մշտապես առկա է նկարչի ստեղծագործություններում՝ անցնելով նրա ամբողջ ստեղծագործության միջով։ Նրա գլխավոր թեման նկարչի մանկության ու պատանեկության կերպարներն էին, հյուսիսային գյուղը, գյուղացիական կյանքի առօրյան, հայրենի վայրերի ու Ռուսաստանի միջին շերտի բնապատկերները։ 1970-1980 թվականներին Բորիսովն աշխատել է Հին Լադոգայի Լենինգրադի նկարիչների ստեղծագործական բազայում։ Այնտեղ ստեղծված ստեղծագործությունների թվում են «Աշունը Հին Լադոգայում» (1981), «Ամառանոց»^[17] և այլն։

Այս թեման իր մարմնավորումը գտել է Բորիսովի բազմաթիվ նատյուրմորտներում, որոնք հատուկ տեղ են զբաղեցնում նրա ստեղծագործության մեջ։ Դրանց թվում են՝ «Հարուստ որս»^[18] (1988), «Натюрморт с поставками» (1989), «Նատյուրմորտ սպիտակ յասամաններով», «Մասուրի ծաղիկներ» (1990), «Նատյուրմորտ յասամաններով» (1992), «Նատյուրմորտ մասուրի ծաղիկներով»^[19] (1995), «Նատյուրմորտ վարդագույն սփռոցով»^[20] (1997), «Դաշտային ծաղիկներ» (2003) և այլն։

1980-ականների վերջից նկարիչը հաճախ անդրադարձել է քաղաքային բնապատկերին, պետերբուրգյան փողոցների ու հրապարակների կյանքին՝ այդ ժանրը հարստացնելով օրիգինալ ստեղծագործություններով, որոնք արտացոլում են քաղաքի կյանքը դարաշրջանների խաչմերուկում։ Նրանց թվում են «Նևսկի պողոտա» (1989), «Պաղպաղակ վաճառողը»^[21], «Գլխավոր շտաբի կամարը» (երկուսն էլ 1991), «Գարունը Նևսկիում»^[22] (1992), «Церковь во имя Владимирской иконы Божией Матери» (1997), «Բանկովսկի կամուրջ» (2002)^[23] և այլն։

Վենիամին Բորիսովը եղել է Պետրովի գիտությունների և արվեստի ակադեմիայի իսկական անդամ^[24]։

Բենիամին Բորիսովի ստեղծագործությունները գտնվում են թանգարաններում և մասնավոր հավաքածուներում Ռուսաստանում, Ճապոնիայում, Մեծ Բրիտանիայում, ԱՄՆ-ում և այլ երկրներում^[19][25]։

• Третья Республиканская художественная выставка «Советская Россия». Каталог. М., МК РСФСР, 1967. С.19.
• Выставка произведений ленинградских художников, посвященная 25-летию победы над фашистской Германией. Каталог. Л., Художник РСФСР, 1972. С.6.
• Весенняя выставка произведений ленинградских художников 1971 года. Каталог. Л., Художник РСФСР, 1972. С.7.
• Осенняя выставка произведений ленинградских художников 1978 года. Каталог. Л., Художник РСФСР, 1983. С.6.
• Справочник членов Союза художников СССР. Т. 1. М., Советский художник, 1979. С.142.
• Выставка произведений ленинградских художников, посвященная 60-летию Великого Октября. Л., Художник РСФСР, 1982. С.12.
• Зональная выставка произведений ленинградских художников 1980 года. Каталог. Л., Художник РСФСР, 1983. С.10.
• Справочник членов Ленинградской организации Союза художников РСФСР. Л., Художник РСФСР, 1989. С.17.
• Интерьер и натюрморт. Выставка произведений живописи художников Российской Федерации. Каталог. Л., Художник РСФСР, 1991. С.48.
• Борисов Вениамин Иванович. Живопись. Выставка произведений. СПб., 1994.
• Ленинградские художники. Живопись 1950—1980 годов. Каталог. СПб., 1994. С.3.
• Этюд в творчестве ленинградских художников. Выставка произведений. Каталог. СПб., 1995. С.3.
• Живопись 1940—1990 годов. Ленинградская школа. Выставка произведений. СПб., 1996. С.3.
• Связь времен. 1932—1997. Художники — члены Санкт-Петербургского Союза художников России. Каталог выставки. СПб., ЦВЗ «Манеж», 1997. С.40,284.
• Натюрморт в живописи 1940—1990 годов. Ленинградская школа. Каталог выставки. СПб., 1996. С.3.
• Художники — городу. Выставка к 70-летию Санкт-Петербургского Союза художников. Каталог. СПб., Петрополь, 2003. С.179.
• «Весенний день». Выставка живописи Вениамина Борисова. СПб, Галерея Национальный Центр, 2005.
• Иванов С. Неизвестный соцреализм. Ленинградская школа. СПб., НП-Принт, 2007. С.21, 357, 395, 396, 398—400, 404—407, 446. 
• Юбилейный Справочник выпускников Санкт-Петербургского академического института живописи, скульптуры и архитектуры имени И. Е. Репина Российской Академии художеств. 1915—2005. СПб., Первоцвет, 2007. С.90.
• Художники Петровской Академии наук и искусств. СПб., 2008. С.28-29.
• Ленинградская школа живописи. Очерки истории. СПб: Галерея АРКА, 2019.

• Вениамин Борисов. Биография и творчество
• Вениамин Борисов. Живопись 1960—1990-х (ВИДЕО)