Շախարբի Ալիև

Շախարբի Ալիև
Ծնվել է	հունվարի 17, 1937(1937-01-17)
Ծննդավայր	Կիսլովոդսկ, Karachay Autonomous Oblast, Հյուսիսկովկասյան երկրամաս, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել է	հունվարի 29, 1991(1991-01-29) (54 տարեկան)
Մահվան վայր	Չերկեսկ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Կրթություն	Սանկտ Պետերբուրգի պետական թատերական արվեստի ակադեմիա
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ
Մասնագիտություն	դերասան

Շախարբի Մագոմետովիչ Ալիև (կարաչ.-բալկ.՝ Алийланы Мухамматны джашы Шахарби, հունվարի 17, 1937(1937-01-17), Կիսլովոդսկ, Karachay Autonomous Oblast, Հյուսիսկովկասյան երկրամաս, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - հունվարի 29, 1991(1991-01-29), Չերկեսկ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ), կարաչայ-բալկար դերասան, ռեժիսոր, դրամատուրգ։

Ծագում է կարաչայների ուզդենների Ալիևների տոհից։ Իր անունն ստացել է պատիվ կարաչայ-բալկարական մշակույթի հայտնի գործիչ Շախարբի Էբզեևի։

Դպրոցական տարիների խաղացել է դրամայի խմբակում։ Սովորել է Չիմկետի գյուղատնտեսական տեխնիկումում, այնուհետև բանակում ծառայելուց հետո՝ Կիսլովոդսկի բժշկական ուսումնարանում։ Այդ ընթացքում խաղացել է ժողովրդական թատրոնում^[1]։

Ավարտել է Չերկեսկի մարզային թատրոնին առընթեր մեկամյա դերասանական ստուդիան։ 1963 թվականին կատարել է գլխավոր դեր Շախարբի Էբզեևի պիեսի հիման վրա բեմադրված «Օգուրլու» ներկայացման մեջ։  1964/65 խաղաշրջանում խաղացել է բալկարական թատերախմբում (Նալչիկ)^[1]։

1970 թվականին ավարտել է Լենինգրադի թատրոնի, երաժշտության և կինեմատոգրաֆիայի պետական ինստիտուտի ռեժիսորական ֆակուլտետը, որից հետո աշխատել է Մալի Կարաչայի շրջանի մշակույթի բաժնում։ 1973 թվականին դարձել է Չերկեսկի շրջանային թատրոնի կարաչայական թատրոնի բեմադրող, 1987 թվականին (այն բանից հետո, երբ թատրոնը բաժանվել է Ռուսական թատրոնի և Ժողովրդական թատրոն)՝ դարձել է կարաչայական թատերախմբի գլխավոր ռեժիսոր^[1]։ 1989 թվականից եղել է  մշակույթի մարզային կառավարման բաժնի առաջատար մասնագետ, 1990 թվականից՝ կարաչայական թատերախմբի գլխավոր ռեժիսոր^[2]։

Թատրոնում բեմադրել է շուրջ 40 պիես^[1][2]։

Բեմադրություններ մարզային թատրոնում

• «Ռետրո», Ա. Գալին
• Աստվածային կատակերգություն, Ի. Շտոկ
• «Ամուսնություն», Նիկոլայ Գոգոլ
• «Ես ամուսնանում եմ տատիկի հետ», Գ. Մուխարով

բեմադրություններ Կարաչաևսկի թատրոնում

• «Օտարը», Բ. Ապպաև
• «Էյրուզմեկի որդին», Բ. Ապպաև
• «Ճակատագիր և պատիվ», Մ. Բատչաև
• «Այմուշ», Մ. Բատչաև
• «Բատիրջաշ», Մ. Բատչաև
• «Օգուրլու», Շ. Էբզեև
• «Բաղնիքի տնօրեն», Շ. Էբզեև
• «Լվացված գլխարկ», Շ. Էբզեև
• «Աթայն ու նրա ընտանիքը», Ի. Կապաև
• «Ոչ ազնվական հարսնացու», Խալիմաթ Բայրամուկովա

• ՌԽՖՍՀ-ի մշակույթի նախարարության դիպլոմ «Տրիբունալ» ներկայացման համար^[1]

2013 թվականին Կարաչաևյան անվան դրամատիկական թատրոնը կոչվել է ռեժիսոր, դերասան և թատերագիր Շախարբի Ալիևի անունով^[2]։

• «Карачаевскому театру присвоено имя Шахарбия Алиева» (ռուսերեն). Управление пресс-службы Главы и Правительства Карачаево-Черкесской Республики. 2013 թ․ մայիսի 22. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 26-ին. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 17-ին.
• Боташева З. «Шах, твоя дорога — театр!» // День Республики : газета. — 2012. Архивировано из первоисточника 21 Հուլիսի 2015.