Կրիշտկինդելսմերիկ
| Կրիշտկինդելսմերիկ | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | Սուրբծննդյան շուկա |
| Երկիր |  Ֆրանսիա |
| noel-strasbourg.com | |
 Christmas markets in Strasbourg Վիքիպահեստում | |
Կրիշտկինդելսմերիկ (Christkindelsmärik, էլզասյան բարբառով՝ «Մանուկ Քրիստոսի տոնավաճառ»), ֆրանսերեն արտասանությամբ՝ նաև Քրիստկինդելսմերիկ կամ Քրիստկինդելսմարիկ[1][2], ավանդական Սուրբծննդյան շուկա Ստրասբուրգում։ Գոյություն ունի 1570 թվականից՝ լինելով ամենահինը Ֆրանսիայում և ամբողջ Եվրոպայում։ 1992 թվականից ի վեր Ստրասբուրգում, բրոլի հրապարակում գտնվող պատմական Կրիշտկինդելսմերիկի հետ միասին, անցկացվում են նաև մի շարք այլ Սուրբ Ծննդյան տոնավաճառներ և միջոցառումներ՝ «Ստրասբուրգը Սուրբ Ծննդյան մայրաքաղաքն է» ընդհանուր կարգախոսով: Նրանք ամեն տարի հյուրընկալում են ավելի քան երկու միլիոն այցելու։
XII—XIX դարեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ձմեռային նախաամանորյա շուկայի ավանդույթը Ստրասբուրգում գոյություն է ունեցել 12-րդ դարի վերջից։ Ի սկզբանե այն տեղի է ունեցել դեկտեմբերի 6-ին՝ Սուրբ Նիկոլասի օրը, և կրել է համապատասխան անվանումը՝ Klausenmärik («Սուրբ Նիկոլասի տոնավաճառ»)[3]։ Այնուամենայնիվ, Ռեֆորմացիայի տարիներին, այն բանից հետո, երբ 1525 թվականին Էլզասը դարձավ բողոքական, կաթոլիկ Սուրբ Նիկոլասի փոխարեն, որը ավանդաբար համարվում էր երեխաներին նվերների հիմնական տվողը, հանրահռչակվեց Մանուկ Հիսուսի կերպարը։ Այն հատկապես եռանդով քարոզում էր հովիվ Հովհաննես Ֆլիները։ Նրա քարոզների ազդեցության տակ Ստրասբուրգի քաղաքային խորհուրդը 1570 թվականի դեկտեմբերի 4-ին որոշում կայացրեց, որ շուկան այսուհետ պետք է կոչվի Christkindelsmärik՝ «Քրիստոսի Մանկան տոնավաճառ», իսկ որոշ ժամանակ անց այն դարձավ Սուրբ Ծննդյան խիստ իմաստով, այսինքն՝ նվիրված Սուրբ Ծննդին, ինչպես նաև երեխաներին նվերներ մատուցելը[3][4][5][6]։ Հետագայում, երբ Էլզասը անցավ Ֆրանսիային, Սուրբ Ծննդյան շուկա անցկացնելու ավանդույթը պահպանվեց և նոր զարգացում ստացավ[3]։ Երկար ժամանակ Կրիշտկինդելսմերիկը մնաց իր տեսակի մեջ միակ շուկան Ֆրանսիայում[6]։
Մի քանի դար շարունակ Սուրբ Ծննդյան շուկան մի վայր էր, որտեղ քաղաքի բնակիչները կարող էին ձեռք բերել այն ամենը, ինչ անհրաժեշտ էր Սուրբ Ծնունդը նշելու համար (մոմեր, կոճապղպեղ, բոլոր տեսակի նրբություններ, հետագայում նաև տոնածառեր և զարդեր և այլն) և մի շարք այլ ապրանքներ (հագուստից մինչև զարդեր)[3][7]։ Դրա անցկացման ժամանակն ու վայրը բազմիցս փոխվել են։ Այսպիսով, XIX — XX դարի սկզբին շուկան կազմակերպվել է Սուրբ Ծննդյան նախօրեից երեք օր առաջ: XIX դարի սկզբին այն տևեց վեց օր, այնուհետև (1863 թվականից) յոթ օր, բայց արդեն դարի երկրորդ կեսին այն սկսեց աշխատել 36 օր[3][4][7]։ Սկզբնապես շուկան գտնվում էր Ստրասբուրգի տաճարի դիմացի հրապարակում։ Այնուհետև, 1830 թվականից, այն գտնվում է Կլեբերի հրապարակում։ 1840-1860-ական թվականներին քաղաքի տարբեր փողոցներում և հրապարակներում հայտնվեցին նոր առևտրային շարքեր։ Եվ, վերջապես, 1870 թվականին Սուրբ Ծննդյան շուկայի ավանդական վայրը դարձավ Բրոլի հրապարակը[3][8][7]։
XX—XXI դարեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1970-1980-ական թվականներին Կրիշտկինդելսմերիկը աստիճանաբար կորցրեց իր երբեմնի ժողովրդականությունը. քաղաքացիների մեծ մասը նախընտրում էր նախատոնական գնումներ կատարել սուպերմարկետներում: Բացի այդ, մրցակցություն է առաջացել տարածաշրջանի այլ Սուրբ Ծննդյան շուկաների, մասնավորապես Կայզերսբերգի հետ[5]։ Հետևաբար, 1992 թվականին, հին ավանդույթի նկատմամբ հետաքրքրությունը պահպանելու համար, Ստրասբուրգում անցկացվեցին մի շարք Սուրբ Ծննդյան տոնավաճառներ և այլ միջոցառումներ՝ «Ստրասբուրգը Սուրբ Ծննդյան մայրաքաղաքն է» (ֆր.՝ Strasbourg, Capitale de Noël)։ Այդ ժամանակից ի վեր այն դարձել է քաղաքի նոր ավանդույթ, և Ստրասբուրգի Սուրբ Ծննդյան շուկան ձեռք է բերել մինչ այդ չտեսնված ժողովրդականություն[5][3]։
Ավանդական պատմական անվանումը՝ «Կրիշտկինդելսմերիկ», ամրագրվել է Բրոլի հրապարակում գտնվող Սուրբ Ծննդյան տոնավաճառին։ Բացի այդ, Ստրասբուրգի պատմական մասի տարբեր վայրերում (այդ թվում՝ տաճարի հրապարակում) սկսեցին կազմակերպվել Սուրբ Ծննդյան այլ շուկաներ, որոնք նույնպես ստացան իրենց անունները։ Ընդհանուր առմամբ, կան ավելի քան մեկ տասնյակ, իսկ Սուրբ Ծննդյան կրպակները՝ ավելի քան 300: Աշխատանքի տևողությունն ավելացել է մինչև հինգ շաբաթ[9][10]։
Բացի Սուրբ Ծննդյան շուկայից, «Սուրբ Ծննդյան մայրաքաղաք» այցելուներին գրավում է բազմաթիվ տոնական զարդարանքներով և տարբեր միջոցառումներով: Դրանց թվում են լայնածավալ սուրբծննդյան լուսավորությունները, որոնք այս ժամանակահատվածում զարդարում են ամբողջ քաղաքային կենտրոնը[11][10][12]։ Բացի այդ, քաղաքում տեղադրվում են մի քանի տոնածառեր, այդ թվում՝ Քլեբերի հրապարակում գտնվող գլխավոր տոնածառը, որն ունի առնվազն 30 մ բարձրություն և կշռում է յոթից ինը տոննա[13][14]։
Ստրասբուրգի Սուրբ Ծննդյան շուկան ամենատարածվածներից մեկն է Ֆրանսիայում և ամբողջ Եվրոպայում: Ամեն տարի այն գրավում է ավելի քան երկու միլիոն այցելու և բերում է մոտ 250 միլիոն եվրո եկամուտ[15][16]։ Ստրասբուրգի սուրբծննդյան տոնավաճառը բազմիցս զբաղեցրել է առաջին տեղերը տարբեր վարկանիշներում, այդ թվում՝ 2014 և 2015 թվականներին բրյուսելյան «European Best Destinations» կազմակերպության և 2017 թվականին CNN travel կայքի վարկածով[15][16][17]։ Շուկայի եվրոպական ժողովրդականությունը նպաստեց նրա միջազգային առաջխաղացմանը․ 2009 թվականից Ստրասբուրգի Սուրբ Ծննդյան շուկան արտահանվել է Տոկիո, Մոսկվա, Պեկին, Թայպեյ, Սեուլ և Նյու Յորք[10][18]։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ «Cinquante ans de marchés de Noël alsaciens à la télévision». A la Une - L'Alsace (ֆրանսերեն). 2017. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-12-18-ին. Վերցված է 2020-12-02-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ Pierre Nuss. «L'histoire du Christkindelsmärik, le marché de Noël de Strasbourg». YouTube (ֆրանսերեն).
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 «The Christmas Markets. A success story dating back to 1570». Noel.strasbourg.eu (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-12-30-ին. Վերցված է 2020-12-02-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ 4,0 4,1 Périllon, 1994, էջ 145
- ↑ 5,0 5,1 5,2 «Le marché de Noël de Strasbourg, cinq siècles d'histoire(s)». France Info (ֆրանսերեն). 2018-12-14. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-12-14-ին. Վերցված է 2020-12-02-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ 6,0 6,1 Emilienne Kauffmann, Pierre Nuss (2017). «La tradition du Chrìstkìndelsmarik». France Bleu (ֆրանսերեն).
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Strasbourg, capitale de Noël, 2019, էջ 3
- ↑ Périllon, 1994, էջ 146
- ↑ Philippe Bohlinger (2019-11-20). «Marché de Noël de Strasbourg, notre guide pour bien en profiter». Le Figaro (ֆրանսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-12-01-ին. Վերցված է 2020-12-02-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ 10,0 10,1 10,2 «Strasbourg, capitale de Noël». Visitstrasbourg.fr (ֆրանսերեն). Office de toursime. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-11-25-ին. Վերցված է 2020-12-02-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ «Illuminations». Noel.strasbourg.eu (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-12-30-ին. Վերցված է 2020-12-02-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ Strasbourg, capitale de Noël, 2019, էջ 8
- ↑ Strasbourg, capitale de Noël, 2019, էջ 7
- ↑ «The Great Christmas Tree». Noel.strasbourg.eu (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-20-ին. Վերցված է 2020-12-02-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ 15,0 15,1 Claudia Cohen (2018-11-23). «Quels sont les marchés de Noël préférés des Français ?». Le Figaro (ֆրանսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-11-05-ին. Վերցված է 2020-12-02-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ 16,0 16,1 Hervé Moritz. «Christkindelsmärik : « Strasbourg, capitale européenne et Capitale de Noël »». Taurillon.org (ֆրանսերեն).
- ↑ Hélène David (2014). «L'e-réputation du marché de Noël passée au crible». Dernières Nouvelles d'Alsace (ֆրանսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2019-04-18-ին. Վերցված է 2020-12-02-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ Strasbourg, capital of Christmas, 2019, էջ 3
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Marie-Christine Périllon Histoire de la ville de Strasbourg. — Editions du Parc, 1994. — 157 p.
- «Strasbourg, capitale de Noël» (PDF) (ֆրանսերեն). 2019.
- «Strasbourg, capital of Christmas» (PDF) (անգլերեն). 2019.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- «На рождество — в Страсбург!». Моя Франция.
- «Christmas in Strasbourg». Noel.strasbourg.eu (անգլերեն).
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կրիշտկինդելսմերիկ» հոդվածին։ |