Jump to content

Լեոն Դոդե

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Լեոն Դոդե
ֆր.՝ Léon Daudet
Ծննդյան անունֆր.՝ Alphonse Marie Vincent Léon Daudet
Ծնվել էնոյեմբերի 16, 1867(1867-11-16)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՓարիզի 4-րդ շրջան, Փարիզ, Ֆրանսիա
Վախճանվել էհունիսի 30, 1942(1942-06-30)[4][5][6][…] (74 տարեկան)
Վախճանի վայրՍեն Ռեմի դե Պրովանս
Գերեզմանcemetery of Saint-Rémy-de-Provence
Մասնագիտությունգրող, լրագրող, քաղաքական գործիչ, վիպասան, կենսագիր, հիշատակագիր և գրական քննադատ
Լեզուֆրանսերեն
Քաղաքացիություն Ֆրանսիա
ԿրթությունՓարիզի բժշկության դպրոց (1891), Շարլեմաժ լիցե և Լյուդովիկոս Մեծի լիցեյ
Գիտական աստիճանբակալավրիատ (1884)
Ժանրերհուշագրություն, էսսե և Պամֆլետ
ԱնդամակցությունAntisemitic League of France?, Ֆրանսիական հայրենիքի լիգա և Գոնկուրյան ակադեմիա
ԿուսակցությունԱկսյոն ֆրանսեզ
ԱշխատավայրLa Nouvelle Revue?, Le Soleil?, Le Figaro, La Libre Parole?, Le Gaulois?, Le Journal? և L'Action Française?
ԱմուսինMarthe Daudet? և Jeanne Hugo?
Համատեղ ապրողLucienne Bréval?
ԶավակներPhilippe Daudet?, Charles Daudet?, François Daudet? և Claire Daudet?
Изображение автографа
 Léon Daudet Վիքիպահեստում

Ալֆոնս Մարի Վենսան Լեոն Դոդե (фр. Alphonse Marie Vincent Léon Daudet, նոյեմբերի 16, 1867(1867-11-16)[1][2][3][…], Փարիզի 4-րդ շրջան, Փարիզ, Ֆրանսիա - հունիսի 30, 1942(1942-06-30)[4][5][6][…], Սեն Ռեմի դե Պրովանս), գրաքննադատ, հրապարակագիր, ժուռնալիստ, վիպասան, հուշագրությունների հեղինակ։

Ֆրանսիացի գրող Ալֆոնս Դոդեի (1840-1897) որդին։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեոն Դոդեն մանկուց շրջապատված է եղել մշակույթի անվանի գործիչներով, որ իր ծնողների ծանոթ-մտերիմներն էին։ Իր ստեղծագործական ուղին սկսել է որպես փարիզյան «Ազատ խոսք» (La Libre parole) թերթի գլխավոր խմբագիր, հետագայում (1907 թ.) Շառլ Մոռասի հետ հիմնադրել է «Աքսիոն ֆրանսեզ» (Action française - Ֆրանսիական գործողություն) թերթը, որն ուներ ազգայնական ու միապետական ուղղվածություն և դարձավ այդ նույն անվանումը կրող հակահանրապետական շարժման գլխավոր տպագիր օրգանը (ամենակատաղի հարձակումներն էր գործում երրորդ հանրապետության հաստատությունների վրա)։

Սուր բանավիճող հրապարակագիր[7] լինելով հանդերձ (Le stupide dixneuvième siècle, 1921)՝ Լեոն Դոդեն նաև լավ արձակագիր էր («Le voyage de Shakespeare», 1895)։ Եղել է Գոնկուրյան ակադեմիայի հիմնադիր անդամներից մեկը[7]։

Մարսել Պրուստը նրան է նվիրել իր իր գլուխգործոցը համարվող «Կորսված ժամանակի փնտրտուքներում» բազմահատոր վեպի երրորդ հատորը («Le de Côte de Guermantes»-ը)՝ այսպիսի ընծայագրով. «Լեոն Դոդեին՝ Partage de l'Enfant-ի, dell'Astre noir-ի, Monde des Images-ի և բազմաթիվ այլ գլուխգործոցների հեղինակին, աննմաման ընկերոջս, ի նշան երախտագիտության և սքանչացումի[8]։

Անձնական կյանք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեոն Դոդեն ամուսնացել է Վիկտոր Հյուգոյի թոռնուհու՝ Ժաննա Հյուգոյի հետ, բայց կարճ ժամանակ անց ամուսնալուծվել են։ 1903 թվականին նա երկրորդ անգամ է ամուսնացել (իր զարմուհու՝ նույնպես միապետական հայացքների տեր Մարթա Ալյարի հետ)։ 1924 թվականին նրա 14-ամյա որդին՝ Ֆիլիպը, զոհվել է կասկածելի հանգամանքներում։ Ոստիկանությունը նրա մահը որակել է որպես ինքնասպանություն, բայց այդ վարկածը համոզիչ չի թվացել վշտացյալ հորը։

  • 1893։ L'Astre noir [1]
  • 1894։ Les Morticoles, G. Charpentier et E. Fasquelle [rééd. Valère 1939, avec des illustrations de Lucien Boucher; Fasquelle 1956 ; Grasset, Les Cahiers rouges, 1994] [2]
  • 1895։ Les Kamtchatka [3]
  • 1896։ Le Voyage de Shakespeare
  • 1896։ Suzanne
  • 1897։ La Flamme et l'Ombre [4]
  • 1899։ Sébastien Gouvès (roman contemporain)
  • 1900։ La Romance du temps présent
  • 1901։ Les Deux Étreintes [5]
  • 1905։ Le Partage de l'enfant (roman contemporain)
  • 1906։ Les Primaires (roman contemporain)
  • 1907։ Un sauvetage
  • 1907։ La Lutte (roman d'une guérison) [6]
  • 1911։ La Mésentente (roman de mœurs conjugales)
  • 1912։ Ceux qui montent (roman contemporain)
  • 1912։ Le Lit de Procuste (roman contemporain)
  • 1913։ La Fausse Étoile (roman contemporain)
  • 1916։ La Vermine du monde (roman de l'espionnage allemand)
  • 1917։ Le Cœur et l'Absence (roman du temps de guerre)
  • 1917։ Le Bonheur d'être riche (roman)
  • 1919։ Dans la lumière (roman contemporain)
  • 1920։ L'amour est un songe
  • 1921։ L'Entremetteuse (roman contemporain)
  • 1922։ Sylla et son destin (récit de jadis et de toujours) [7]
  • 1924։ Le Drame des Jardies (roman contemporain) [8]
  • 1927։ Le Napus, fléau de l'an 2227, Ernest Flammarion (dystopie) [9]
  • 1929։ Le Cœur brûlé
  • 1931։ Les Bacchantes (roman contemporain)
  • 1933։ Un amour de Rabelais
  • 1935։ Médée
  • 1937։ Phryné ou Désir et Remords (roman contemporain)
  • 1938։ Les Lys sanglants (roman historique)

}}

1896։ Les idées en marche

  1. 1913։ L'Avant-guerre
  2. 1915։ Contre l'Esprit allemand. De Kant à Krupp, Paris, Bloud et Gay (64 p.)
  3. 1915։ Hors du joug allemand. Mesures d'après-guerre
  4. 1916։ L'Hérédo, Paris, Bernard Grasset.
  5. 1919։ Le Monde des images, suite de L'Hérédo
  6. 1922։ Le Stupide XIXe siècle
  7. 1927։ À boire et à manger, établi sous la direction de Charles Forot, dessins de Jos Jullien ; Éditions du Pigeonnier, collection Guirlande du pigeonnier, St Félicien en Vivarais. Édition Originale tirée à 160 exemplaires
  8. Écrivains et artistes (huit volumes)։
    • 1927։ Tome premier։ Shakespeare - Rabelais - Ronsard - Molière - Léonard de Vinci - Auguste Rodin - Félix Masseau - Claude Monet - Dostoïevsky - Frédéric Mistral - Les Hauts de Hurle-Vent - Théodore Aubanel.
    • 1928։ Tome deuxième։ Baudelaire - Beethoven - Berlioz - Bizet - Stendhal – Prosper Mérimée - Flaubert - Barbey d’Aurevilly - Maupassant - Zola - Pierre Loti - Sainte-Beuve - Les faux chefs-d’œuvre.
    • 1928։ Tome troisième։ Marcel Proust - P.-J. Toulet - Santiago Rusiñol - Pol Neveux - Georges Hugo - François Coppée - Henry Céard - Gustave Geffroy - Anatole Le Braz - Rosny Aîné - Lucien Daudet - Pierre Benoit.
    • 1928։ Tome quatrième։ Maurice Barrès - Paul Bourget - Abel Hermant - Raoul Ponchon - Robert-Louis Stevenson - Thomas Hardy - Paul Morand - Eugène Marsan - Louis Chadourne - Du talent littéraire - Joseph Kessel - Henri Béraud - Georges Bernanos - Georges Grappe - Henri Longnon - Abel Bonnard - Paul Valéry - Édouard Manet - Critiques d’art.
    • 1929։ Tome cinquième։ Balzac - Victor Hugo - Oscar Wilde - André Antoine - Paul Hervieu - Mounet-Sully - Henry Bataille - Réjane - Georges Courteline - Maurice Donnay - Porto-Riche - Sarah Bernhardt - Alphonse Daudet - Henri Becque - Alexandre Dumas Fils - Francisque Sarcey - Ibsen - François de Curel - Maurice Mæterlinck - Lucien Dubech - Madame Cécile Sorel - La Loïe Fuller.
    • 1929։ Tome sixième։ Charles Maurras - Jacques Bainville - Henri Massis - Jerôme et Jean Tharaud - Louis Dumur - René Benjamin - Jehan Sennep.
    • 1929։ Tome septième։ Charles Le Goffic « Dixmude » - Henri Duteil. De Sauret la Honte à Mangin le Boucher - Camille Bellaigue. Propos de musique et de guerre - Maurice Mæterlinck - Marcel Schwob - Alfred Capus - De la conversation chez les écrivains - La mort d’André Beaunier - M. Louis Andrieux - L’unique dîner « Balzac » - À propos d’Anatole France. J.-J. Brousson, Marcel Le Goff - Pierre Gaxotte. Histoire de la Révolution française - Adrien de Meeüs. Histoire de la Belgique - La question de l’esprit - Livres rois et maîtres livres.
    • 1929։ Tome huitième։ Sur la misère du théâtre contemporain - Le théâtre, le public et la critique - Le théâtre et le cinéma - Shakespeare et le cinéma - À propos de Carpeaux - Une exposition d’Antoine Bourdelle - Eugenio d’Ors։ Goya - Palacio Valdès։ Le roman d’un romancier - René Béhaine։ Avec les yeux de l’esprit - Contes et conteurs - Le temps, les écrivains, les livres - « Dessus de pendule » - La correspondance des écrivains et leur personnalité - À propos de de Sévigné - À propos de Lady Hamilton - Une enfance provençale - La première… parce que la plus vraie - Ceux du trimard - Le deuxième goût - Léo Larguier։ Avant le déluge - Le centenaire de Faust.
  9. 1928։ Courrier des Pays-Bas, Paris, Bernard Grasset [rééd. Grasset, 2000]
    • tome 1։ La Ronde de nuit, Paris, Bernard Grasset.
    • tome 2։ Les Horreurs de la guerre, Paris, Bernard Grasset.
    • tome 3։ Mélancholia, Paris, Bernard Grasset.
    • tome 4։ Les Pèlerins d'Emmaüs, Paris, Bernard Grasset.
  10. 1930։ Flammes (Polémique et Polémistes, Proudhon, les châtiments, Rochefort et Vallès, Clemenceau, Léon Bloy)
  11. 1933։ "Notre Provence" Արխիվացված 2014-08-21 Wayback Machine, 1933, en collaboration avec Charles Maurras
  12. 1936։ Panorama de la IIIe République
  13. 1936։ Bréviaire du journalisme
  14. 1939։ Deux idoles sanguinaires. La révolution et son fils Bonaparte. Paris, Albin Michel, 1939. Édition numérique.
  15. Réédition 8 volumes Ecrivains et Artistes. Paris, Éditions Séguier, 2017.
  16. Écrits d'exil, recueil de textes extraits des 4 tomes - La Ronde de nuit, Les Horreurs de la guerre, Melancholia et Les Pèlerins d’Emmaüs -, Paris, Éditions Séguier, 2019.
  • 1923։ La Chambre nationale du 16 novembre, portraits et tendances
  • 1930։ Le Nain de Lorraine (Raymond Poincaré)
  • 1930։ Le Garde des Sceaux (Louis Barthou)
  • 1930։ Le Voyou de Passage (Aristide Briand) (sobriquet donné par G. Clemenceau à A. Briand, repris ensuite par L. Daudet)
  • Les Effondrements sociaux (quatre volumes) :
    • 1930 : Vers d'Académie et vers de presse
    • 1930 : Termites parlementaires
    • 1931 : Les Humanités et la culture
    • 1931 : Le Palais de police

Հուշագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Souvenirs des milieux littéraires, politiques, artistiques et médicaux (six volumes) :
    • 1914 : Fantômes et Vivants, 1914 (période 1880-1890 : Alphonse Daudet, Zola, Hugo, Goncourt)
    • 1915 : Devant la douleur (études de médecine, maladie de son père)
    • 1915 : L'Entre-Deux-Guerres (période 1890-1904։ "Le Figaro", Barrès, Schwob, Forain et Caran d'Ache)
    • 1917։ Salons et Journaux (le salon de de Loynes, le journal Le Gaulois, le salon de Bulteau, le restaurant Weber
    • 1918։ Le Poignard dans le dos (L'affaire Malvy, Almereyda, le Bonnet Rouge, l'influence secrète de Caillaux)
    • 1920։ Au temps de Judas (l'affaire Dreyfus, la ligue de la Patrie française, l'affaire Syveton)
    • 1921։ Vers le roi (l'Action française, l'Académie Goncourt)
  • 1932։ La Pluie de sang (Sur la Première Guerre mondiale 1914-1918)
  • 1933։ Député de Paris (période 1920- 1924, « Chambre Bleu horizon »)
  • 1929- 1930։ Paris vécu (en deux tomes, Rive droite, Rive gauche), écrit en exil à Bruxelles (souvenirs évoqués, non plus selon un ordre chronologique, mais au fil de promenades)

Ի հիշատակ իր հոր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • 1898։ Alphonse Daudet (écrit à la mort de son père)
  • 1940։ Quand vivait mon père (écrit deux ans avant sa propre mort)

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 Sycomore (ֆր.) / Assemblée nationale
  3. 3,0 3,1 Encyclopædia Britannica
  4. 4,0 4,1 4,2 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  5. 5,0 5,1 5,2 NooSFere (ֆր.) — 1999.
  6. 6,0 6,1 6,2 Vegetti Catalog of Fantastic Literature (իտալ.)
  7. 7,0 7,1 autore=Pietro Paolo Trompeo|capitolo=DAUDET, Léon|titolo=Enciclopedia Italiana|anno=1931|url=http://www.treccani.it/enciclopedia/leon-daudet_%28Enciclopedia-Italiana%29/}}(չաշխատող հղում)
  8. autore=Marcel Proust|titolo=La parte di Guermantes|traduttore=Giovanni Raboni|città=Milano|editore=Mondadori|anno=1995|p=5}}
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լեոն Դոդե» հոդվածին։