Զախարի Համբարձումյան

Զախարի Համբարձումյան;
Ծնվել է	մարտի 25 (ապրիլի 7), 1903
Ծննդավայր	Բաքու, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	նոյեմբերի 4, 1970 (67 տարեկան)
Մահվան վայր	Մոսկվա, ԽՍՀՄ
Կրթություն	Մոսկվայի պետական համալսարան
Մասնագիտություն	գիտնական և գրադարանավար
Պարգևներ և ; մրցանակներ	և

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Համբարձումյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Զախարի (Զաքար) Նիկոլայի Համբարձումյան (մարտի 25 (ապրիլի 7), 1903, Բաքու, Ռուսական կայսրություն^[1] - նոյեմբերի 4, 1970(1970-11-04), Մոսկվա, ԽՍՀՄ^[1]), խորհրդային գրադարանագետ, մանկավարժ, ՌԽՖՍՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ (1969), մանկավարժական գիտությունների թեկնածու, Մոսկվայի պետական գրադարանային ինստիտուտի պրոֆեսոր, եղել է Լ. Ն. Տրոպովսկու ուսանողը։

Կենսագրություն

Զախարի Համբարձումյանը ծնվել է 1903 թվականի մարտի 25-ին, Բաքվում։ Այնուհետև ընտանիքը տեղափոխվել է Մոսկվա։ Համբարձումյանը սկսել է հետաքրքրվել ընթերցանությամբ և գրանցվել Համառուսաստանյան կենտրոնական գործադիր կոմիտեի գրադարանում, որտեղ, որպես ընթերցող, կարճ ժամանակում տիրապետել է գրադարանավարի աշխատանքին առանց համապատասխան կրթության, այնուհետև, 1918 թվականին ընդունվել է այդ գրադարանի աշխատակազմ և այնտեղ աշխատել երկու տարի, որից հետո տեղափոխվել է Տուրգենևի անվան գրադարան և աշխատել մինչև 1934 թվականը։ Այնուհետև աշխատել է Մոսկվայի տարբեր գրադարաններում։ 1925 թվականին ծառայել է որպես մեկամյա կարմիր բանակային։ 1927 թվականին ընդունվել է Մոսկվայի պետական համալսարան, որն ավարտել է 1932 թվականին՝ սովորելով մի քանի ֆակուլտետներում։ 1934 թվականին ընդունվել է Մոսկվայի պետական գրադարանային ինստիտուտի ասպիրանտուրա՝ լինելով Մոսկվայի պետական գրադարանային ինստիտուտի աշխատակից, հիմնել է «Գրադարանային կատալոգներ» դասընթացը և մինչև 1960-ական թվականների վերջը այն վարել որպես ուսուցիչ։ Մինչև 1941 թվականի հունիսի 23-ը դասավանդել է Մոսկվայի պետական գրադարանային ինստիտուտում։ «Գրքերի դասակարգումը և համակարգված կատալոգը» թեմայով թեկնածուական ատենախոսությունն ավարտել է 1941 թվականին, որը պաշտպանել է 1943 թվականի դեկտեմբերի 7-ին^[2]։

1941 թվականի հունիսի 23-ին զորակոչվել է Մոսկվայի Տիմիրյազևսկի շրջանի զինկոմիսարիատի կողմից և ուղարկվել հրձգային-մարտավարական ինստիտուտ («Կրակոց» դասընթացներ)։ Երկամսյա դասընթացն ավարտելուց հետո ավագ լեյտենանտի կոչումով Համբարձումյանին ուղարկել են 43-րդ բանակ։ Թեզը պաշտպանելուց հետո գործուղվել է Ուկրաինական 3-րդ ռազմաճակատի 57-րդ բանակ։ Համբարձումյանը նշանակվել է Ուկրաինական 3-րդ ռազմաճակատի 57-րդ բանակի օպերատիվ բաժնի պետ։ Մասնակցել է Ռումինիայի, Բուլղարիայի, Հարավսլավիայի, Հունգարիայի ազատագրմանը։ Համբարձումյանը պատերազմն ավարտել է Ավստրիայում 1945 թվականին փոխգնդապետի կոչումով, իսկ 1946 թվականին նրան ուղարկել են սովորելու Գլխավոր շտաբի ակադեմիա։ 1946 թվականի մայիսի կեսերին, զինված ուժերի կրճատման պատճառով, գնդապետի կոչումով Համբարձումյանը տեղափոխվել է պահեստազոր։

Համբարձումյանը մշտապես իրականացրել է տարբեր հասարակական աշխատանքներ։ Ղեկավարել է ԳՄԴ-ի ինդեքսավորման հանձնաժողովը, եղել է Լենինի անվան ԽՍՀՄ պետական գրադարանի, Համամիութենական գրքի պալատի, "Книга" հրատարակչության խմբագրական խորհրդի գիտական խորհուրդների անդամ։ Երկար տարիներ եղել է "Библиотекарь" ամսագրի խմբագրական խորհրդի անդամ։ Նրա ղեկավարությամբ 1951-1969 թվականներին պաշտպանվել է 5 թեկնածուական թեզ։ 1970 թվականի ապրիլին՝ թոշակի անցնելու կապակցությամբ, Համբարձումյանն ավարտել է մանկավարժական գործունեությունը^[3]։

Մահացել է 1970 թվականի նոյեմբերի 4 -ին, Մոսկվայում^[4]։

Պարգևներ

Կարմիր դրոշի շքանշան
Հայրենական պատերազմի 1-ին աստիճանի շքանշան
Հայրենական պատերազմի II աստիճանի շքանշան
Արիության մեդալ (Բուլղարիա)
Մեդալներ (6)

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
↑ Амбарцумян Захарий Николаевич
↑ «Соков П.С.». libconfs.narod.ru. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 31-ին.
↑ «Биография З.Н. Амбарцумяна». libpers.narod.ru. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 31-ին.

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատված վերցված է «Հայ գրատպություն և գրքարվեստ» հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում-Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։

[_b5c451794c265911-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ

[2] Амбарцумян Захарий Николаевич

[3] «Соков П.С.». libconfs.narod.ru. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 31-ին.

[4] «Биография З.Н. Амбарцумяна». libpers.narod.ru. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 31-ին.

[1]