Jump to content

Բալակովո

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բնակավայր
Բալակովո
Զինանշան

ԵրկիրՌուսաստան Ռուսաստան
ՀամայնքMunicipal Formation of the City of Balakovo?[1]
Հիմնադրված է1762 թ.
Մակերես79 կմ²
ԲԾՄ25 մետր
Բնակչություն184 466 մարդ (2021)[2]
Ժամային գոտիUTC+4, UTC+3 և SAMT?[3]
Հեռախոսային կոդ8453
Փոստային դասիչ413840
Պաշտոնական կայքadmbal.ru
Բալակովո (Ռուսաստան)##
Բալակովո (Ռուսաստան)

Բալակովո (ռուս.՝ Балако́во), քաղաք (1911 թվականից[4]) Ռուսաստանի եվրոպական մասի հարավ-արևելքում՝ Սարատովի մարզում, որի կազմում ընդգրկված նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնն է։ Քաղաք Բալակովո մունցպալ կազմավորումում ներառված միակ բնակավայրն է և ունի քաղաքային բնակավայրի կարգավիճակ[5]։

1956-ից մնչև 1985 թվականը ներառյալ Բալակովոն եղել է համամութենական մի ամբողջ շարք հարվածային կառույցների իրականացման վայր, որոնց թվում էին Սարատովի ջրէկը, Բալակովոյի թելանյութերի, ֆոսֆորական պարարտանյութերի, ռետինատեխնիկայի գործարանները, Սարատովյան ոռոգիչ ջրանցքը, Բալակովոյի ԱԷԿ-ը։ Դրա պատվին քաղաքում 2015 թվականին հուշարձան է կանգնեցվել[6][7][8][9]։

Աշխարհագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքն ընկած է Վոլգա գետի, Սարատովի ջրամբարի ափին, մարզկենտրոնից՝ Սարատով քաղաքից 176 կիլոմետր[10] դեպի հյուսիս-արևելք։ Զբաղեցնում է 79 քառակուսի կիլոմետր տարածք։ Բնակչության թվաքանակը 2018 թվականի հունվարի 1-ի տվյալներով եղել է 189 829․ այդ ցուցանիշով երրորդ տեղն է գրավում մարզում՝ զիջելով միայն մարզկենտրոնին և Էնգելս քաղաքին[11]։

Բնակչություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բնակչության թվաքանակը
18971926[12]1931[13]1939[12]1959[14]19621967
16 00019 00019 90023 00036 42852 00085 000
1970[15]19731975[16]1976[17]1979[18]19821985[19]
103 495117 000137 000137 000151 560165 000183 000
1986[17]1987[20]1989[21]1990[22]1991[17]1992[17]1993[17]
182 000188 000197 391201 000201 000203 000205 000
1994[17]1995[19]1996[19]1997[23]1998[19]1999[24]2000[25]
206 000208 000208 000206 000208 000206 300206 000
2001[19]2002[26]20032004[27]2005[28]2006[29]2007[30]
207 500��200 470200 500199 700199 600199 200199 100
2008[31]2009[32]2010[33]2011[34]2012[35]2013[36]2014[37]
198 700199 256199 690199 192197 583196 255194 573
2015[38]2016[39]2017[40]2018[41]2019[42]2020[43]2021[44]
193 533192 359191 260189 829188 489187 523184 466

Բալակովոյին բնորոշ է մայրցամաքային խոնավ կլիման (Köppen climate classification-ի դասակարգմամբ՝ Dfa)՝ երկար ու ցուրտ ձմեռներով և տաք, երբեմն շոգ ամառներով։

Բալակովոի կլիմայական տվյալները
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ Տարի
Ռեկորդային բարձր °C (°F) 8
(46)
8
(46)
17
(63)
31
(88)
34
(93)
40
(104)
41
(106)
41
(106)
38
(100)
25
(77)
16
(61)
11
(52)
41
(106)
Միջին բարձր °C (°F) −5
(23)
−4
(25)
1
(34)
13
(55)
21
(70)
26
(79)
28
(82)
27
(81)
20
(68)
12
(54)
3
(37)
−3
(27)
11.6
(52.9)
Միջին օրական °C (°F) −8
(18)
−8
(18)
−3.5
(25.7)
8
(46)
15
(59)
20
(68)
21.5
(70.7)
20.5
(68.9)
14.5
(58.1)
7.5
(45.5)
0
(32)
−6
(21)
6.79
(44.24)
Միջին ցածր °C (°F) −11
(12)
−12
(10)
−6
(21)
3
(37)
9
(48)
14
(57)
15
(59)
14
(57)
9
(48)
3
(37)
−3
(27)
−9
(16)
2.2
(35.8)
Ռեկորդային ցածր °C (°F) −37
(−35)
−35
(−31)
−27
(−17)
−17
(1)
−3
(27)
2
(36)
6
(43)
4
(39)
−2
(28)
−12
(10)
−23
(−9)
−33
(−27)
−37
(−35)
Տեղումներ մմ (դյույմ) 39
(1.54)
31
(1.22)
31
(1.22)
30
(1.18)
38
(1.5)
42
(1.65)
35
(1.38)
27
(1.06)
41
(1.61)
34
(1.34)
35
(1.38)
35
(1.38)
418
(16.46)
Միջ. անձրևոտ օրեր 3 2 4 6 7 6 6 5 6 9 7 4 65
Միջ. ձնառատ օրեր 16 12 7 1 0 0 0 0 0 2 8 14 60
% խոնավություն 85 84 81 65 54 58 56 55 59 72 84 86 69.9
Աղբյուր #1: Myweather.com[45]
Աղբյուր #2: Meteoblue.com[46]

Բնակավայրը 1762 թվականին հիմնադրել են հնադավանները, որոնք Եկատերինա Երկրորդ կայսրուհու թույլտվությամբ վերադարձել էին Լեհաստանից։ Քաղաքի կարգավիճակ է ստացել 1911 թվականին[47]։

Տնտեսություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զարգացած են էլեկտրաէներգիայի արտադրոթյոնը, նավաշինությունը, մեքենաշինությունը, ձնարդյունաբերությունը։ Քաղաքում գործող խոշոր ձեռնարկություններից են՝

  • Բալակովոյի ԱԷԿ-ը
  • Սարատովյան ջրէկը
  • «Արգոն» գործարանը․․․

Քաղաքն ունի օդանավակայան, եկաթուղային կայարան, նավահանգիստ[48], ավտոմայրուղիներով նույնպես կապված է մարզկենտրոնի, մայրաքաղաք Մոսկվայի, այլ բնակավայրեր հետ։

Քույր քաղաքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բալակովոյի քույր քաղաքներն են[49]՝

Երկիրը Քույր քաղաքը Կապ հաստատելլու տարին
Սլովակիա Սլովակիա Տռնավա[50] 1970[51]
Լեհաստան Լեհաստան Պաբյանիցե[50] -
Ադրբեջան Ադրբեջան Բաքու[50] -
Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ Սքրանտոն[50] -
Ռուսաստան Ռուսաստան Չերեպովեց[52] 1970[52]

Բալակովոյի շրջան

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. OKTMO (ռուս.)
  2. https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx (ռուս.)
  3. :ru:s:Федеральный закон от 22.11.2016 № 395-ФЗ (ռուս.) — 2016.
  4. «Официальный сайт города Балаково. История города». Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 9-ին. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
  5. «Закон Саратовской области от 27 декабря 2004 года № 103-ЗСО «О муниципальных образованиях, входящих в состав Балаковского муниципального района»». Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2018 թ․ սեպտեմբերի 28-ին.
  6. «В Балаково открылся монумент строителям пяти всесоюзных комсомольских строек». Новости Саратова и области. Информационное агентство «Общественное мнение». 2015 թ․ օգոստոսի 12. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ օգոստոսի 27-ին. {{cite web}}: Invalid |url-status=1 (օգնություն)
  7. «В г. Балаково увековечили память участников пяти Всесоюзных ударных комсомольских строек». Правительство Саратовской области. 2015 թ․ օգոստոսի 11. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 9-ին. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 9-ին.
  8. «В Балакове открыли «Монумент строителям пяти Всесоюзных ударных комсомольских строек»». Известия. Саратов и регионы. 2015 թ․ օգոստոսի 12. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ նոյեմբերի 16-ին. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 9-ին.
  9. «Установка памятника строителям пяти Всесоюзных ударных комсомольских строек». Balakovo24.ru. 2015 թ․ օգոստոսի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 9-ին. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 9-ին.
  10. «Расстояние от г. Саратов до города Балаково по автодороге. Автомобильная карта Саратовской области». Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 3-ին.
  11. Balakovo, www.citypopulation.de
  12. 12,0 12,1 «Города с численностью населения 100 тысяч и более человек» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013-11-10-ին. Վերցված է 2013-08-17-ին.
  13. Народная энциклопедия «Мой город». Балаково
  14. «Всесоюзная перепись населения 1959 года. Численность городского населения РСФСР, её территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Демоскоп Weekly. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-05-28-ին. Վերցված է 2013-09-25-ին.
  15. «Всесоюзная перепись населения 1970 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Демоскоп Weekly. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-09-29-ին. Վերցված է 2013-09-25-ին.
  16. Российский статистический ежегодник, 1998 год
  17. 17,0 17,1 17,2 17,3 17,4 17,5 «Российский статистический ежегодник. 1994» (PDF) (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016-06-24-ին. Վերցված է 2016-05-18-ին.
  18. «Всесоюзная перепись населения 1979 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Демоскоп Weekly. Արխիվացված օրիգինալից 2021-11-07-ին. Վերցված է 2013-09-25-ին.
  19. 19,0 19,1 19,2 19,3 19,4 «Российский статистический ежегодник. Госкомстат, Москва, 2001» (PDF) (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014-11-16-ին. Վերցված է 2015-05-12-ին.
  20. Народное хозяйство СССР за 70 лет : юбилейный статистический ежегодник : [арх. 28 Հունիսի 2016] / Государственный комитет СССР по статистике. — Москва : Финансы и статистика, 1987. — 766 с.
  21. «Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2011-09-26-ին.
  22. Российский статистический ежегодник.2002 : Стат.сб. / Госкомстат России. – М. : Госкомстат России, 2002. – 690 с. – На рус. яз. – ISBN 5-89476-123-9 : 539.00.
  23. «Российский статистический ежегодник. 1997 год» (PDF) (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016-11-22-ին. Վերցված է 2016-05-22-ին.
  24. «Российский статистический ежегодник. 1999 год» (PDF) (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016-11-29-ին. Վերցված է 2016-06-14-ին.
  25. «Российский статистический ежегодник. 2000 год» (PDF) (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016-11-25-ին. Վերցված է 2016-06-13-ին.
  26. «Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012-02-03-ին.
  27. «Российский статистический ежегодник. 2004 год» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016-11-29-ին. Վերցված է 2016-06-09-ին.
  28. «Российский статистический ежегодник, 2005 год» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016-07-30-ին. Վերցված է 2016-05-09-ին.
  29. «Российский статистический ежегодник, 2006 год» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016-07-30-ին. Վերցված է 2016-05-10-ին.
  30. «Российский статистический ежегодник, 2007 год» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-05-ին. Վերցված է 2016-05-11-ին.
  31. «Российский статистический ежегодник, 2008 год» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2017-02-05-ին. Վերցված է 2016-05-12-ին.
  32. «Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, посёлкам городского типа и районам на 1 января 2009 года» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2015-05-18-ին. Վերցված է 2014-01-02-ին.
  33. «Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность и размещение населения Саратовской области» (PDF) (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2015-01-18-ին. Վերցված է 2014-07-06-ին.
  34. Саратовская область. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2009-2015 гг.
  35. «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013-05-16-ին. Վերցված է 2014-05-31-ին.
  36. «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов)» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013-10-12-ին. Վերցված է 2013-11-16-ին.
  37. «Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2014-08-10-ին. Վերցված է 2014-08-02-ին.
  38. «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2015-09-23-ին. Վերցված է 2015-08-06-ին.
  39. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года
  40. «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года». 2017-07-31. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-07-31-ին. Վերցված է 2017-07-31-ին.
  41. «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года». Արխիվացված է օրիգինալից 2018-07-26-ին. Վերցված է 2018-07-25-ին.
  42. «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года». Վերցված է 2019-07-31-ին.
  43. «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года» (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2020-10-17-ին. Վերցված է 2020-10-17-ին.
  44. «Таблица 5. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, муниципальных округов, городских и сельских поселений, городских населенных пунктов, сельских населенных пунктов с населением 3000 человек и более» (XLSX) (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022-09-01-ին. Վերցված է 2022-09-01-ին.
  45. «Myweather.com». Վերցված է 2012 թ․ մայիսի 13-ին.
  46. «Meteoblue.com». Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 27-ին.
  47. Энциклопедия Города России. Moscow: Большая Российская Энциклопедия. 2003. էջ 33. ISBN 5-7107-7399-9.
  48. Citace monografie | příjmení = Kolektiv autorů | titul = Malá zemepisná encyklopédia ZSSR | vydání = 1 | vydavatel = Obzor | místo = Bratislava | rok vydání = 1977 | počet stran = 856 | strany = 109
  49. «Города-побратимы». mo-balakovo.ru (ռուսերեն). Balakovo. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 4-ին.
  50. 50,0 50,1 50,2 50,3 «Международная ассоциация «Породненные города»». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունիսի 1-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 21-ին.
  51. «Балаково – Трнава: пути дружбы и сотрудничества | Администрация Балаковского муниципального района» (ռուսերեն). www.admbal.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 13-ին. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 13-ին.
  52. 52,0 52,1 «У Череповца появился новый побратим». 35media.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ սեպտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2018 թ․ նոյեմբերի 2-ին.

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բալակովո» հոդվածին։