Աշխարհի լույսը
 | |
|---|---|
 | |
| տեսակ | գեղանկար |
| նկարիչ | Ուիլյամ Հոլման Հանտ[1] |
| տարի | 1853 |
| բարձրություն | 125 սանտիմետր[2] |
| լայնություն | 60 սանտիմետր[2] |
| ուղղություն | Պրեռաֆայելիտներ |
| ժանր | հոգևոր արվեստ |
| նյութ | յուղաներկ և կտավ |
| գտնվում է | Keble College? |
| հավաքածու | Keble College? |
պատկերված են
| |
| կայք | |
Ծանոթագրություններ | |
 The Light of the World (painting) Վիքիպահեստում | |
Աշխարհի լույսը (անգլ.՝ The Light of the World), պրեռաֆայելիտ նկարիչ Ուիլյամ Հոլման Հանտի այլաբանական նկարը, որը պատկերում է Հիսուս Քրիստոսին զանգվածեղ, վաղուց աճած մոլախոտով ծածկված փակ դռան մոտ։ Նկարը պատկերում է Հովհաննեսի հայտնությունը. «Կանգնած եմ դռան դիմաց և ծեծում եմ։ Եթե որևէ մեկը կլսի իմ ձայնը ու կբացի դուռը, կմտնեմ ներս և երեկոն կանցկացնեմ նրա հետ, և նա` ինձ հետ»։ Նկարի անվանումը ևս վերցրած է Ավետարանից. «Ես եմ աշխարհի լույսը» (Ավետարան ըստ Հովհաննեսի, անգլ.՝ I am the light of the world):
Նկարի սյուժե և սիմվոլիզմ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Նկարում կան խորհրդանշական իմաստ ունեցող կերպարներ։ Գիշեր է։ Քրիստոսը, կանթեղը ձեռքին քայլում է մռայլ աշխարհով և դռներ է թակում։ Նկարի վրա նա պատկերված է դռներից մեկի մոտ։ Հիսուսի ձախ ձեռքի կանթեղն ընդգծում է շրջապատող աշխարհի մռայլությունը։ Կանթեղի լույսն ընկնում է դռան վրա և մի քիչ լուսավորում է Փրկչի հագուստը։ Քրիստոսը պատկերված է երկար լուսավոր հագուստով, նրա հագին կարմիր թիկնոց կա, գլխին` թագ, իսկ դրա շուրջը` Փշե պսակը, ոտքերին` սանդալներ։ Նկարի վրա ևս մեկ լուսավոր կետը լուսինն է, որը լուսապսակ է ձևավորել Փրկչի գլխի շուրջը։
Դուռը խորհրդանշում է «փակ սիրտը», այն վաղուց չի բացվել, ծածկված է մոլախոտով։ Դռան վրա բռնակ չկա, այն հնարավոր է բացել միայն ներսից[3]։ Նկարիչը հատուկ ուշադրություն է դարձրել կանթեղի պատկերմանը։ Այն բավականին բարդ ու արտասովոր է. դրա յոթ ծայրերը խորհրդանշում են Ապոկալիպսիսի յոթ եկեղեցիները, իսկ տարբեր ձևերի բացվածքները` կրոնի տարբեր ձևերը, որոնք միավորվում են ընդհանուր լույսով։
Ամբողջ տեսարանը հատված է պատկերում Հովհաննեսի Հայտնությունից. «Կանգնած եմ դռան դիմաց և ծեծում եմ։ Եթե որևէ մեկը կլսի իմ ձայնը ու կբացի դուռը, կմտնեմ ներս և երեկոն կանցկացնեմ նրա հետ, և նա` ինձ հետ»։
Նկարի ստեղծումից 50 տարի անց Հանտն ստիպված է եղել բացատրել դրա խորհրդանշական իմաստը[4]։
Ստեղծման պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Նկարն ստեղծվել է որպես «Արթնացած մեղք» (The Awakening Conscience, 1853) նկարին զուգադիր։
Օրիգինակ նկարը պատկերվել է 1853-1854 թվականներին։ Ի սկզբանե Հանտը որոշել էր ցերեկային տեսարան պատկերել։ Սակայն ավելի ուշ որոշել է գիշերային տեսարան պատկերել և շարունակել փորձարկումներ անել լուսային էֆեկտներով, որոնք սկսել էր անել «Մեր անգլիական ափերը» նկարում (1852)։ Մինչ այդ Հանտը չէր պատկերել գիշերային տեսարաններ և դրանց պատկերման տեխնիկան բարելավելու համար ուղևորվել է Սուրեյ կոմսություն։
Հանտը լապտերը ձեռքին շրջել է Իվելլի կայարանի շրջակայքում և համապատասխան աղքատ խրճիթ է գտել ֆերմաներից մեկում։ Նա դրա բակում ծղոտե վրան է սարքել և ապրել այնտեղ մի քանի ամիս` լուսնային գիշերների ընթացքում ուսումնասիրելով լուսավորությունն ու լուսային էֆեկտները. ծառերի ճյուղերի միջով անցնող լույսի կոտրումը, լույսի տարրալուծումը լապտերից, ստվերից ու կիսաստվերից։ Նա աշխատել է գիշերները, լապտերով և էտյուդապանակով, և տեղի բնակիչներն ի վերջո նրան խելագարի տեղ են դրել։ Ֆերմայում նրա հետ ապրում էր մեկ այլ պրեռաֆայելիտ` Ջոն Էվերեթ Միլլեն, որն արդյունքում հիշում էր.
Այդ երեկո ես Հանտի լապտերով այգի դուրս եկա (չքնաղ լուսնային գիշեր, սակայն` շատ սառը), որպեսզի տեսնեմ այն էֆեկտը, որին նա ուզում է հասնել այդ լուսնային լույսի շնորհիվ։
Լապտերը, որով նկարիչն իրեն լուսավորում էր, նման չէր այն կանթեղին, որը նկարում պատկերված է Քրիստոսի ձեռքին։ Սակայն ձգտելով ճշմարտանմանությանն ու կատարելությանը` Հանտը հատուկ պատրաստել էր նաև կանթեղի մակետը։ Նկարի վրա աշխատանքը Հանտն ավարտել է իր լոնդոնյան արվեստանոցում։ Դաշտային պայմաններում աշխատանքի մեծ փորձ ունենալով` նա հատուկ սարք էր պատրաստել, որի շնորհիվ ստանում էր լուսային անհրաժեշտ էֆեկտներն իր արվեստանոցում, օրվա ցանկացած ժամի։
Նկարը հանրությանն է ներկայացվել 1854 թվականի Արքայական ակադեմիայի ցուցահանդեսին, սակայն բավականին սառն է ընդունվել և չի ունեցել այն ազեդությունը, որի վրա հույս ուներ Հանտը։ Բացի այդ, որոշները նրա նոր աշխատանքում կաթոլիկության քարոզ են տեսել։ Այդ ժամանակ նկարի պաշտպանության դիրքերից Թայմս ամսագրի էջերից հանդես է եկել արվեստի հայտնի տեսաբան Ջոն Ռասկինը` տպագրելով նկարի խորհրդանշական միտքը բացատրող հոդված։ 1854 թվականի մայիսի 5-ին գրված իր նամակում Ռյոսկինը «Աշխարհի լույսն» անվանել է կրոնական թեմաներով ամենասքանչելի ստեղծագործություններից մեկը, որը երբևէ ստեղծվել է։
Ի վերջո նկարը գնել է Թոմաս Կոմբը, իսկ նրա կինն արդյունքում փոխանցել է այն Քեյբլ քոլեջին (Օքսֆորդ), որտեղ և այն հետագայում ցուցադրվել է։ Ներկայումս այդ կտավը գտնվում է Քեյբլ քոլեջի մեծ ժամատան կողային սենյակում[5]։ Ամբողջ Անգլիայում տարածված են նկարի կրկնօրինկմամբ փորագրություններ ու բացիկներ, և տարիների ընթացքում «Աշխարհի լույսը» ճանաչվել է որպես վիկտորիանական դարաշրջանի ամենահայտնի ու ազդեցիկ կերպարներից մեկը։
Սակայն Հանտին չէին գոհացնում Քեյբլ քոլեջում նկարի ցուցադրման պայմանները, որտեղ այն մեծ թվով մարդիկ տեսնել չէին կարող, և նկարի ստեղծումից ուղիղ 50 տարի անց, 1904 թվականին, նկարիչն ավարտին է հասցրել դրա մեկ այլ տարբերակը, որը պատկերում էր Քրիստոսին ամբողջ հասակով։ Այդ կտավը ձեռք է բերել Չարլզ Բուտը։ Նկարը ցուցադրվել է Մեծ Բրիտանիայի, ԱՄՆ-ի, Կանադայի, Նոր Զելանդիայի և Ավստրալիայի խոշորագույն քաղաքներում` մշտապես մեծ բազմություն հավաքելով։ Այնուհետև այն տեղափոխվել է Լոնդոնի Սուրբ Պողոսի տաճար։
Իր ընկերոջը` Ուիլյամ Բելլ Սքոթին ուղղված նամակում Հանտը գրել է.
|
Այդ նկարը ուղղակի հաջող գյուտ չէ, ես արժանի չեմ դրան, այն ասես ծագել է իմ մեջ, ինձ առաջնորդում էր նախախնամությունը[6]։
Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
I painted the picture with what I thought, unworthy though I was, to be by Divine command, and not simply as a good subject. |
|
Ազդեցություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Վիկտորիանական դարաշրջանում նկարը շատ հայտնի էր և ոգեշնչել է մի քանի կոմպոզիտորների ստեղծագործություններ ստեղծելու համար, մասնավորապես, նկարի ազդեցությամբ Արթուր Սալիվանը 1873 թվականին գրել է «The Light of the World» օրատորիան[4]։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Art UK — Art UK.
- ↑ 2,0 2,1 https://www.wga.hu/frames-e.html?/html/h/hunt/thelight.html
- ↑ Hunt, W.H., Pre-Raphaelitism and the Pre-Raphaelite Brotherhood, London: Macmillan, 1905, vol. 1, p. 350
- ↑ 4,0 4,1 The Victorian Web
- ↑ Hunt, W.H., Pre-Raphaelitism and the Pre-Raphaelite Brotherhood, London: Macmillan, 1905, vol. 1, p. 299—300.
- ↑ Forbes, C (2001), «Images of Christ In Nineteenth-Century British Paintings In The Forbes Magazine Collection» Արխիվացված 2009-09-24 Wayback Machine, Magazine Antiques, December 2001.
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Мировое искусство. Прерафаэлитизм / Сост. И. Г. Мосин. СПб., ООО «СЗКЭО Кристалл», 2006
- Maas, Jeremy Holman Hunt and the Light of the World. — Ashgate Publishing, 1984. — ISBN 9780859676830
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Мировое искусство. Прерафаэлитизм/ Сост. И. Г. Мосин. СПб., ООО «СЗКЭО Кристалл», 2006(չաշխատող հղում)
- Victorian Web information
- Revelation 3:20
- Все три версии картины выставляются вместе
- Robert Fisk’s World: A Christian painter who could not see the light in Palestine Արխիվացված 2011-01-29 Wayback Machine
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աշխարհի լույսը» հոդվածին։ |
| ||||||
