Ալեքսանդր Աճեմյան

Ալեքսանդր Աճեմյան
Հիմնական տվյալներ
Ծնվել է	օգոստոսի 25, 1925; Թիֆլիս, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Երկիր	ԽՍՀՄ
Մահացել է	հոկտեմբերի 10, 1987 (62 տարեկան); Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մասնագիտություն	կոմպոզիտոր
Կրթություն	Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիա (1955)
Պարգևներ	և ՀԽՍՀ պետական մրցանակ

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Աճեմյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Ալեքսանդր Վարդանի Աճեմյան (օգոստոսի 25, 1925(1925-08-25)^[1]^[2], Թիֆլիս, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ^[1]^[2] - հոկտեմբերի 10, 1987(1987-10-10)^[2], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ^[2]), հայ կոմպոզիտոր։ ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1984)։

Վարդան Աճեմյանի և Արուս Ասրյանի որդին է, Վարդան Աճեմյանի հայրը։

Կենսագրություն

1955 թվականին ավարտել է Երևանի կոնսերվատորիան, 1971–1987 թթ. դասավանդել է նույն կոնսերվատորիայում։

Հեղինակ է հինգ սիմֆոնիաների, որոնց մեջ կան նաև ծրագրային բնույթի սիմֆոնիաներ՝ «Սասունցի Դավիթ» (5-րդ, 1955-84 թթ.), «Յոթ երգ Հայաստանի մասին»` ըստ Գևորգ Էմինի (6-րդ, 1979 թ.)։ Նրա գրչին են պատկանում նաև «Հովվերգական սիմֆոնիետ» (1984 թ.), «Ռեքվիեմ», Հովհաննես Թլկուրանցու խոսքերով վոկալ շարքը (1969 թ.), «Լորիկը», «Երևանը» սիմֆոնիաները, «Ռեքվիեմ», պոեմ-ռապսոդիա սիմֆոնիկ նվագախմբի համար (1957 թ.), բալետային սյուիտ (1961 թ.), կոնցերտինո ջութակի և դաշնամուրի համար (1949 թ.), կոնցերտինո շեփորի և դաշնամուրի համար (1951 թ.), սիմֆոնիկ և կամերային գործեր, վոկալ-գործիքային շարք, ռոմանսներ, երգեր, երաժշտություն թատերական ներկայացումների և կինոնկարների համար։ Ալեքսանդր Աճեմյանին հոգեհարազատ էր նաև երգի տարերքը։ Նա հեղինակ է հուզական և քնարական բազում երգերի^[3]։

Ալեքսանդր Աճեմյանը հայ երաժիշտներից առաջինն էր, որ սիմֆոնիկ նվագախումբ մտցրեց մարդկային ձայն (սոպրանո), ինչպես օրինակ՝ նրա երկրորդ սիմֆոնիան։

1975 թ. արժանացել է ՀՀ Պետական մրցանակի, 1965 թ.՝ Հայաստանի արվեստի վաստակավոր գործչի, 1984 թ.` ժողովրդական արտիստի կոչման։ Մահացել է Երևանում։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 1.
↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005.

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալեքսանդր Աճեմյան» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 268)։

[_5e5775e65518eefb-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.

[_7692284afc2863a3-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 1.

[3] Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005.

[1]