Մարիա Լուիզայի զբոսայգի

Մարիա Լուիզայի զբոսայգի Parque de María Luisa
Տեսակ	պուրակ և պատմական պարկ
Երկիր	Իսպանիա[1][2]
Վարչատարածք	Սևիլյա[1][2]
Հիմնվել է	ապրիլի 18, 1914
Բացվել է	ապրիլի 18, 1914
Ճարտարապետական ոճ	ռոմանտիզմ

Մարիա Լուիզայի զբոսայգին (Parque de María Luisa) հանրային այգի է, որը ձգվում է Իսպանիայի Սևիլյան Գվադալկիվիր գետի երկայնքով։ Այն Սևիլյայի հիմնական կանաչ տարածքն է^[3]։

Այգու համար օգտագործված հիմքերի մեծ մասը նախկին Սան-Սելմո պալատի այգիներն էին։ Նրանք նվիրաբերվել են Սևիլյա քաղաքին 1893 թվականին՝ Մոնպենսիերի դքսուհի Ինֆանտա Լուիզա Ֆերնանդայի կողմից, որպես հանրային այգի օգտագործելու համար^[4]։ Սկսած 1911 թվականից, Ժան-Կլոդ Նիկոլաս Ֆորեսթիերը վերաձևավորեց այգիները իրենց ներկա ձևերի մեջ։ 1914 թվականին ճարտարապետ Անիբալ Գոնսալեսը սկսեց շինարարական աշխատանքներ 1929 թվականի Իբերո-Ամերիկյան ցուցահանդեսի համար, որոնք որոշ չափով տեղի ունեցան այգում։ Պլազա դե Էսպանայի շենքերը օգտագործվեցին որպես տոնավաճառի գրասենյակներ^[3]։

Ցուցահանդեսին նախապատրաստվելիս, քաղաքի ամբողջ հարավային հատվածը վերափոխվել է այգիների և մեծ բուլվարների տարածքի։ Մարիա Լուիզայի զբոսայգիի կենտրոնը «Մավրիտանական պարադիզական ոճ» է՝ կես մղոն շատրվաններով, տաղավարներով, պատերով, լճակներով և նստարաններով։ Այնտեղ կան արմավենիներ, նարնջի ծառեր, միջերկրածովյան սոճիներ, ոճավորված ծաղիկներ և խաղողի թաքնված վազեր^[5]։

Այգին ծառայում է որպես բուսաբանական այգի։ Բույսերի բազմաթիվ տեսակներ՝ տեղի կամ էկզոտիկ, ներկայացված են ուսանելի վահանակներով` այգու այցելուներին տեղեկացնելու համար։ Շատ թռչուններ իրենց տունը պատրաստում են այգում, որը հայտնի է աղավնիների մեծ քանակությամբ դրա համար Պլազա դե Ամերիկայի մի մասը կոչվում է Աղավնիների զբոսայգի)։ Այնտեղ կան նաև բազմաթիվ կանաչ թութակներ, որոնք ապրում են այգու կենտրոնում և նաև բադեր, որոնք ապրում են շատրվաններում և լճերում։

Այգում կան շատ հուշարձաններ, բազմաթիվ ջրամբարներ և շատրվաններ։ Ամենահայտնիների թվում են «Առյուծների շատրվանը» (Fuente de los Leones) և «Ջրաշուշանների ավազանը» (Estanque de los Lotos)։

Գուստավո Ադոլֆո Բեկկերի հուշարձանը գտնվում է զբոսայգու հյուսիսում։ Այն կառուցվել է 1911 թվականին Լորենցո Քոլաթ Վալերայի կողմից ՝ Ճարտարապետ Խուան Թալավերա Հերեդիայի և կատալոնացի քանդակագործ Ֆեդերիկո Բիչինիի հետ համատեղ։ Հուշարձանը բաղկացած է ութանկյուն բազայից, որի պատվանդանի վրա կառուցված է բանաստեղծի կիսանդրին։ Վերջինս հենված է ութանկյան կենտրոնում գտնվող ծառին։

Միգել դե Սերվանտեսի հուշարձանը գտնվում է Պլազա դե Ամերիկայում, Ռոյալ Պավիլիոնի մոտակայքում։ Հուշարձանը ստեղծվել է 1913 թվականին Անիբալ Գոնսալեսի, Ռամոս Ռեգանոյի և Էդուարդո Մունոսի համագործակցության արդյունքում Իբերո-Ամերիկյան ցուցահանդեսի համար։ Հուշարձանը բազմանկյուն տարածություն է, որը զարդարված է Սերվանտեսի ստեղծագործություններից պատկերված տեսարաններով։ Երկու արձաններ, որոնք ներկայացնում են Դոն Կիշոտին իր ձիու վրա ու Սանչո Պանսային՝ իր ավանակի, այստեղ են երկար ժամանակ։ Նրանք հիմա անհետացել են։

«Առյուծների շատրվանը» (Fuente de los Leones) հիմնված է այգու դիզայներ Ժան Կլոդ Նիկոլաս Ֆորեսթիերի կողմից մշակված հայեցակարգի վրա, 1913 թվականին կերտվել է Մանուել Դելգադո Բրաքեմբերիի կողմից։ Այն բաղկացած է չորս քարե առյուծներից՝ որոնցից յուրաքանչյուրը կրում է վահան է, և նրանք տեղադրված են 8 կողմերից 4-ի վրա։ Աղբյուրը զարդարված է Մանուել Ռամոս Ռեխանոյիի աշխատանքներով։ Առյուծները տեղադրվել են 1928 թվականին։ Ուժգին վնասվել է բարբարոսների կողմից, 1957 թվականին դրանք փոխարինվել են կրկնօրինակներով, որոնք սևիլյացի քանդակագործ Խուան Աբասկալ Ֆուենտեսի աշխատանքն են։ Աղբյուրը վերականգնվել է 1992 թվականին^[6]։

Իսպանիայի հրապարակը հիմնական շինվածքն էր, որ կառուցվել է զբոսայգու եզրին` որտեղ պետք է ցուցադրվեին Իսպանիայի արդյունաբերության և տեխնոլոգիաների ցուցանմուշները։ Իսպանիայի հրապարակը հսկայական կիսաշրջան է, որը շրջափակված է բազմաթիվ կառույցներից։ Կենտրոնում մեծ շատրվան կա։ Հրապարակի պատերից շատերը սալիկապատ են, և նրանք յուրաքանչյուրը ներկայացնում է Իսպանիայի տարբեր պրովինցիաները։ Այսօր հրապարակի շենքերը հիմնականում օգտագործվում են որպես կառավարության գրասենյակներ^[7]։

«Թագուհու կարի տուփը» (Costurero de la Reina) կառուցվել է 1893 թվականին Սան Տելմոյի պալատի այգիներում, որպես առանձնատուն։ Այն յուրօրինակ կառույց է, ունի փոքրիկ վեցանկյուն ամրոցի տեսք։ Ամենահին շենքն է Սևիլյայում, որը կառուցված է նեոմուդեխարյան ոճով^[8]։ Ցուցահանդեսի համար այգում և շրջակայքում կառուցվել են բազմաթիվ այլ շենքեր 1920-ականների Արտ-Դեկո և Մուդեխար ոճերի խառնուրդով։ Նրանցից ոմանք զարմանալի էին իրենց դեկորացիայով։ Գվատեմալայի շենքը, որը գտնվում է Պասեո դե լա Պալմերայում , այս մշակութային ոճի օրինակն է։ Այգու հարավային հատվածում գտնվող ամենամեծ առանձնատները այժմ ծառայում են որպես թանգարաններ։ Նրանցից մեկն էլ Սևիլյայի հնագիտական թանգարանն է^[5]։

Բնօրինակ շենքերից ոմանք փոխարինվել են ավելի ժամանակակից կառույցներով։ Օրինակ՝ Սևիլյայի հանրային գրադարանը բացվել է 1999 թվականին Ինֆանտա Ելենա Լուգո դքսուհու կողմից։ Այն ներկայացվել է 2001 թվականի Եվրոպական ճարտարապետության Mies van der Rohe Award ճարտարապետական մրցույթի համար^[9]։ Ժամանակակից գրադարանից բացի Պերուի տաղավարում տեղակայված է Գիտության կենտրոնը (Casa de la Ciencia Seville)^[10]։ Գիտական կենտրոնին կից փոքրիկ բարոկկո ոճով կառուցված թատրոնն է (Teatro Lope de Vega Sevilla), որը նույնպես ցուցահանդեսի համար է կառուցված^[11]։

• http://www.visitasevilla.es/es/lugar-interes/parque-de-maria-luisa Արխիվացված 2014-07-21 Wayback Machine
• Ayuntamiento de Sevilla Արխիվացված 2011-04-12 Wayback Machine
• Web con multitud de fotos del Parque de María Luisa
• Parque de María Luisa en la base de datos del Patrimonio Inmueble de Andalucía elaborada por el Instituto Andaluz del Patrimonio Histórico

դ ք խ Սևիլյայի տեսարժան վայրեր Սևիլյայի Ալկասար  • Ինդիաների գլխավոր արխիվ  • Սևիլյայի տաճար և Գիրալդա  • Տոռե դել Օրո  • Իսպանիայի հրապարակ  • Կախարդական կղզի  • Պալատ Սան-Տելմո  • Պիղատոսի տուն  • Մաեստրանսա  • Լա Մաեստրանսայի թատրոն  • Ալամիլյո  • Ծխախոտի թագավորական գործարան  • Մարիա Լուիզայի զբոսայգի  • Լա Ալամեդա  • Սանտա Մարիա դե լաս Կուեվաս

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարիա Լուիզայի զբոսայգի» հոդվածին։

Թեմատիկ կայքեր GeoNames Չափորոշչային վերահսկողություն VIAF: 316734696 · WorldCat VIAF: 316734696