Saltar ao contido

Tritón marmorado

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
(Redirección desde «Triturus marmoratus»)
Tritón marmorado
Estado de conservación
Pouco preocupante (LC)
Pouco preocupante
Clasificación científica
Reino: Animalia
Filo: Chordata
Clase: Amphibia
Orde: Urodela
Familia: Salamandridae
Xénero: Triturus
Especie: T. marmoratus
Nome binomial
Triturus marmoratus
(Latreille, 1800)

O tritón marmorado[1] ou tritón verde[1] (Triturus marmoratus) é unha especie de anfibio caudado pertencente á familia dos salamándridos.

Descrición

[editar | editar a fonte]

O tritón marmorado ten cor castaña escura ou negra e presenta manchas verdes de forma irregular. Os machos adultos teñen unha raia branca ou beixe no rabo e presentan unha crista dorsal durante a época de reprodución. Esta raia é relativamente pequena comparada coas dos seus parentes, os tritóns cristados, e lixeiramente maior ca o da súa especie irmá, o tritón pigmeo. As femias e os exemplares xuvenís non presentan crista dorsal, mais si unha raia vermella ou alaranxada. O ventre pode ir desde o beixe até o negro, podendo presentar un número variábel de manchas brancas ou negras.

Distribución xeográfica

[editar | editar a fonte]

O tritón marmorado ten o seu hábitat no suroeste de Francia e no centro de España e Portugal. Aínda que sexan bastante comúns nestas áreas, non se encontran facilmente pois normalmente permanecen en lugares escondidos, como debaixo de troncos caídos, rochas, ou outros lugares húmidos. Durante a época de reprodución, que vai de xaneiro até maio, poden encontrarse en charcos, gabias, estanques, pozos e outros lugares con auga estancada.

En Francia, vive en simpatría co tritón cristado (Triturus cristatus).[2] Ao sur, está en parapatría co tritón pigmeo (Triturus pygmaeus).[3] O límite de distribución destas dúas especies acompaña aproximadamente o Sistema Central en España, co tritón marmorado ocupando as vertentes norte e o pigmeo a ocupar as planicies ao sur. En Portugal, o límite acompaña o río Texo até a zona de Abrantes.[4]

Reprodución

[editar | editar a fonte]
Triturus marmoratus en Trasalba, Amoeiro

A reprodución nesta especie non comporta copulación, non obstante a fertilización é interna. O modo de reprodución é compartido cos outros membros do xénero Triturus. Nos lugares de reprodución, o macho realiza unha 'danza' ritual consistente en sucesivos golpes laterais co rabo en fronte da femia, que permanece relativamente apática durante todo o proceso. Despois, o macho deposita un espermatóforo que a femia recollerá (aínda que non sempre) coas patas, e encamiñará á cloaca.

Trala fecundación, fórmanse os ovos, que serán depositados individualmente en follas de vexetación acuática. A femia dobra a folla onde depositou o ovo para escondelo dos predadores.

Algúns días despois de seren depositados, o 50% dos ovos morren debido á chamada síndrome do cromosoma-1. Esta síndrome resulta da necesidade, nos tritóns do xénero Triturus, de que os dous cromosomas 1 teñan tamaños diferentes, aínda que a razón exacta non sexa polo momento coñecida.[5]

Algúns estudos revelaron que os tritóns marmorados usan as estrelas para se orientaren camiño dos lugares de reprodución.[6]

  1. 1,0 1,1 Conde Teira, M. A. (1996): "Acerca dos nomes dos anfibios e réptiles galegos" Arquivado 27 de agosto de 2016 en Wayback Machine. en Cadernos de Lingua, 13, páx. 84. Real Academia Galega.
  2. Francillon-Vieillot, Helene; Arntzen, J. W.; Geraudie, Jacqueline (1990-03). "Age, Growth and Longevity of Sympatric Triturus cristatus, T. marmoratus and Their Hybrids (Amphibia, Urodela): A Skeletochronological Comparison". Journal of Herpetology 24 (1): 13. doi:10.2307/1564284. 
  3. M. García-París, B. Arano, & P. Herrero (2001). "Molecular Characterization of the contact zone between Triturus pygmaeus and T. marmoratus (Caudata: Salamandridae) in Central Spain and their taxonomic assessment.". Revista Española de Herpetología 15: 115–126. 
  4. J. W.Arntzen e G. Espregueira Themudo (2008). "Environmental parameters that determine species geographical range limits as a matter of time and space". Journal of Biogeography 35: 1177–1186. doi:10.1111/j.1365-2699.2007.01875.x. 
  5. Macgregor, H. C., and H. Horner. 1980. Heteromorphism for chromosome 1, a requirement for normal development in crested newts. Chromosoma 76:111-122.
  6. Diego-Rasilla, Javier F.; Luengo, Rosa M. (2002-09-01). "Celestial orientation in the marbled newt (Triturus marmoratus)". Journal of Ethology (en inglés) 20 (2): 137–141. ISSN 1439-5444. doi:10.1007/s10164-002-0066-7. Consultado o 22 de xaneiro de 2021. 

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]
  • Arntzen, J.W., Jehle, R., Bosch, J., Miaud, C., Tejedo, M., Lizana, M., Martínez-Solano, I., Salvador, A., García-París, M. & Gil, E.R. 2004. Triturus marmoratus Arquivado 26 de setembro de 2008 en Wayback Machine.. In: IUCN 2007. 2007 IUCN Red List of Threatened Species. <www.iucnredlist.org>. Consultado o 13 de setembro de 2008.
  • Ferrand de Almeida, N., Ferrand de Almeida, P., Gonçalves, H., Sequeira, F., Teixeira, J. e Ferrand de Almeida, F. 2001. Guia FAPAS Anfibios e Répteis de Portugal. FAPAS-Cámara Municipal de Porto. Porto.