Hebreo bíblico
| Hebreo bíblico ܐܪܡܝܐ, ארמית | ||
|---|---|---|
| Pronuncia: | שְֹפַת כְּנַעַן ,יְהוּדִית ,(לָשׁוֹן) עִבְרִית לְשׁוֹן הַקֹּדֶשׁ | |
| Outros nomes: | Hebreo clásico | |
| Falado en: | Reino de Israel (monarquía unificada) Reino de Xudá Reino de Israel (Samaria) Dinastía hasmonea Global (como lingua litúrxica do xudaísmo) | |
| Total de falantes: | ||
| Familia: | Semítica Semítica central Semítica do noroeste Hebreo bíblico | |
| Códigos de lingua | ||
| ISO 639-1: | --
| |
| ISO 639-2: | --- | |
| ISO 639-3: | hbo
| |
| Mapa | ||
| Status | ||
O Hebreo bíblico (en hebreo: עִבְרִית מִקְרָאִית Ivrit Miqra'it ou לְשׁוֹן הַמִּקְרָא Leshon ha-Miqra), tamén coñecido como Hebreo clásico, é unha forma arcaica da lingua hebrea, un idioma caanita-semítica falada polos israelitas na área coñecida como Israel, situada entre o río Xordán e o mar Mediterráneo. O termo hebreo non foi utilizado para referirse a esta lingua na Biblia,[1] que se refire a ela como שפת כנען (linguaxe de Canaan) ou יהודית (xudeu, xudaíta),[1] pero o nome foi utilizado polos gregos e nos textos da Mishná.[1]
As orixes da hebreo remóntanse epigráficamente arredor do século X a. C.[2][3] e a fala desta lingua persistiu durante e despois do período do Segundo Templo, que rematou co sitio de Xerusalén do ano 70.
O hebreo bíblico rexistrado no Biblia hebrea reflicte varias etapas da lingua na súa raíz semítica, así como un sistema vocálico que foi engadido durante a Idade Media polos masoretas.
Existen algunhas evidencias de variacións dialectais rexionais, incluíndo diferenzas entre o hebreo bíblico falado na rexión norte, o Reino de Israel e a rexión sur, o Reino de Xudá. O texto consonántico foi transmitido mediante os manuscritos, e someteuse a redacción durante o período do Segundo Templo de Xerusalén, pero algúns dos seus fragmentos máis antigos (partes do libro de Amos, libro de Isaías, libro de Oseas e libro de Miqueas) poden datarse entre finais do século VIII e comezos do -VII a. C.
Texto de exemplo
[editar | editar a fonte]O seguinte texto é un exemplo do Salmo 18 tal e como aparece no texto masorético cos niqqud e teamim medievais e a transcrición grega da Secunda de Hexapla xunto coa súa pronunciación reconstruída.
Hebreo tiberiano
29 כִּֽי־אַ֭תָּה תָּאִ֣יר נֵרִ֑י יְהוָ֥ה אֱ֝לֹהַ֗י יַגִּ֥יהַּ חָשְׁכִּֽי׃ 30 כִּֽי־בְ֭ךָ אָרֻ֣ץ גְּד֑וּד וּ֝בֵֽאלֹהַ֗י אֲדַלֶּג־שֽׁוּר׃ 31 הָאֵל֮ תָּמִ֪ים דַּ֫רְכֹּ֥ו אִמְרַֽת־יְהוָ֥ה צְרוּפָ֑ה מָגֵ֥ן ה֝֗וּא לְכֹ֤ל ׀ הַחֹסִ֬ים בֹּֽו׃ 32 כִּ֤י מִ֣י אֱ֭לֹוהַּ מִבַּלְעֲדֵ֣י יְהוָ֑ה וּמִ֥י צ֝֗וּר זוּלָתִ֥י אֱלֹהֵֽינוּ׃ |
Secunda[4]
29. χι αθθα θαειρ νηρι YHWH ελωαι αγι οσχι 30. χι βαχ αρους γεδουδ ουβελωαι εδαλλεγ σουρ 31. αηλ θαμμιν (*-μ) δερχω εμαραθ YHWH σερουφα μαγεν ου λαχολ αωσιμ βω 32. χι μι ελω μεββελαδη YHWH ουμι σουρ ζουλαθι ελωννου (*-ηνου) |
Pronunciation (Secunda)[4] (AFI)
29. [kiː ʔatːaː taːʔiːr neːriː **** ʔaloːhaj aɡiːh ħoʃkiː] 30. [kiː baːk ʔaːruːsʼ ɡəduːd wəbaloːhaj ʔadːalːeɡ ʃuːr] 31. [haːʔeːl tamːiːm darkoː ʔemərat **** sʼəruːfaː maːɡen huː ləkol haħoːsiːm boː] 32. [kiː miː ʔaloːh mebːalʕadeː **** wəmiː sʼuːr zuːlaːtiː ʔaloːheːnuː] |
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Barton 2004, p. 7.
- ↑ Feldman 2010.
- ↑ Shanks 2010.
- ↑ 4,0 4,1 Janssens 1982, p. 173.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Barton, John, ed. (2004) [2002]. The Biblical World 2. Taylor & Francis.
- Feldman, Rachel (2010). "Most ancient Hebrew biblical inscription deciphered". Arquivado dende o orixinal o 07 de xuño de 2011. Consultado o 15 de xuño de 2011.
- Janssens, Gerard (1982). "Studies in Hebrew historical linguistics based on Origen's Secunda". Orientalia Gandensia (Uitgeverij Peeters) 9. ISBN 2-8017-0189-0.
- Shanks, Hershel (2010). "Oldest Hebrew Inscription Discovered in Israelite Fort on Philistine Border". Biblical Archaeology Review 36 (2): 51–6. Arquivado dende o orixinal o 29 de febreiro de 2012. Consultado o 22 de febreiro de 2018.
Outros artigos
[editar | editar a fonte]
|
Este artigo sobre lingüística é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír. |