Causses e Cévennes

Causses e Cévennes

Tipo	paisaxe cultural
Localización
División administrativa	Francia
44°13′13″N 3°28′23″L / 44.2203, 3.4731
Composto por	Grands Causses (en) Cevenas (pt)
Características
Superficie	Patrimonio da Humanidade: 302.319 ha zona de protección: 312.425 ha
Patrimonio da Humanidade
Tipo	Patrimonio cultural  → Europa-América do Norte
Data	2011 (35ª Sesión), Criterios de Patrimonio da Humanidade: (iii) e (v)
Identificador	1153
Actividade
Operador	Q123266385
Páxina web	causses-et-cevennes.fr

Os Causses e as Cévennes, paisaxe cultural agropastoral mediterránea (francés: Les Causses et Les Cévennes, paysage culturel de l'agro-pastoralisme méditerranéen) é un Sitio do Patrimonio da Humanidade da UNESCO^[1] situado na parte sur do centro de Francia con máis de tres milenios de historia agro-pastoral.

Situada no Macizo Central, a rexión é montañosa con numerosos vales estreitos, o que fai que as condicións sexan pouco adecuadas para as cidades anfitrioas, pero ben adaptadas para o pastoreo.^[2] En consecuencia, a paisaxe de Causses e Cévennes evolucionou co paso do tempo para reflectir todos os tipos de sistemas agropastorais mediterráneos, incluíndo silvopastos, transhumancia e pastoreo sedentario.^[2] De feito, Mont Lozère é un dos últimos lugares onde aínda se practica a transhumancia estival ao xeito tradicional.^[2]

As Causses e as Cévennes conservan numerosos testemuños desta evolución do pastoreo ao longo de 3000 anos. Durante a Idade de Bronce, grandes seccións das áreas boscosas foron desbrozadas para permitir pastos de ovellas e gando vacún.^[3] Entre os séculos XII e XIV as ordes monásticas tomaron o control da zona, instalando mellores sistemas de rego e un sistema de estradas.^[3] A fundación destas ordes relixiosas e o desenvolvemento das cidades próximas nas chairas circundantes ao longo da Idade Media reforzou o sistemas agro-pastorais, aínda hoxe presentes na zona.^[3][2] Entre os séculos XVI e XVIII, as Cevenes son coñecidas polos seus castiñeiros, ovellas e produción de seda, o que provocou un auxe de poboación e a construción de grandes casas de labranza. Porén, unha combinación da enfermidade do verme da seda e a primeira guerra mundial iniciou unha emigración da rexión cara ás cidades máis grandes.^[3]

O patrimonio da humanidade engloba moitas das estruturas vitais para a continuidade do pastoreo na zona. Os sistemas de irrigación, desenvolvidos e controlados primeiro polas abadías Orde de San Bieito1beneditinas no inicio da Idade Media, desvían as escorrentías das montañas máis altas a un sistema de condutos e canles subterráneos que despois regan as terrazas de pedra en cada granxa.^[3]. Este método de irrigación aínda está en uso hoxe en día. Ademais, os avances agrícolas realizados polos Cabaleiros Templarios na zona durante a Idade Media aínda están operativos na actualidade, incluíndo alxibes, estanques e hórreos.^[3] O sistema viario desenvolvido no século XII para a condución de ovellas e gando aínda é utilizado polos agricultores.^[2] En total, hai 300 quilómetros de camiños medievais no lugar.

Na paisaxe relativamente aberta dos Causses, utilízanse edificios baixos de pedra para albergar as ovellas durante o inverno, chamados les Jasses, e hai moitas casas de labranza grandes de pedra calcaria. Pola contra, as estruturas das Cévennes adoitan facerse con xisto ou granito, con tellados de palla.^[3] Os castiñeiros e as construcións para o cultivo de vermes de seda que datan dos séculos XVI-XVIII tamén están protexidas polo sitio.

O sitio engadiuse orixinalmente á Lista provisional de Francia en 2002 e o Comité considerou a súa inscrición na súa 30ª sesión en Vilnius, Lituania baixo os criterios (V) e (VI).^[4] ICOMOS recomendou aprazar a inscrición. Francia marcou o Criterio (v) para o sitio como o "último bastión do sistema agropastoral en Europa Occidental"^[5] mentres que o ICOMOS considerou que non era así. O criterio (VI) foi enmarcado como o sitio "mantén viva a memoria de episodios relacionados coa difusión do protestantismo francés, as loitas coa Igrexa Católica e o desenvolvemento de ideas de liberdade".^[5] O ICOMOS considerou que este elemento non era de significado universal, senón de importancia nacional, xa que os sitios noutros lugares de Europa tamén testemuñan a persecución dos protestantes e o impacto da mesma na historia nacional. En 2009, o ICOMOS tamén solicitou que Francia xustificase o límite do sitio e proporcionase unha base para xestionar e manter as tradicións agropastoriles do lugar.^[6] Cando Francia volveu presentar o seu expediente de candidatura, puxo o foco no aspecto histórico do pastoreo e o seu impacto no desenvolvemento cultural do sitio, mentres que se eliminou a referencia ao testamento do sitio aos acontecementos históricos, Criterio (VI).^[7] O sitio inscribiuse con éxito na Lista do Patrimonio Mundial en 2011.

O sitio inscribiuse na lista en 2011 polo Comité do Patrimonio da Humanidade na súa 35a sesión en París, Francia. O sitio inscribiuse en base ao Criterio (III), "dando un testemuño único dunha tradición cultural",^[8] xa que é un exemplo destacado do agropastoralismo mediterráneo, e o Criterio (V), "un exemplo destacado da interacción humana co ambiente",^[8] xa que a paisaxe demostra a forma en que o sistema se desenvolveu ao longo de milenios.^[2]

Referencias

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Causses e Cévennes

• Páxina oficial (en francés)
• "The Causses and the Cévennes, Mediterranean agro-pastoral Cultural Landscape"
• "The Criteria for Selection"