Asiria (provincia romana)

Asiria

Localización
Datos históricos
Precedido por	Partos
Creación	116
Disolución	118
Sucedido por	Partos

Asiria (/əˈsɪəriə/) foi unha provincia romana que durou só dous anos (116–118 d.C.).

Segundo Eutropio e Festo, historiadores da segunda metade do século IV, nun momento no que o emperador romano Traxano era percibido como "un valioso paradigma para os acontecementos e figuras contemporáneas", escribiu baixo a dirección do Emperador Valente, Asiria era unha das tres provincias romanas (con Armenia e Mesopotamia creada por Traxano no ano 116 logo dunha exitosa campaña militar contra Partia que nese ano o viu cruzar o río Tigris desde Mesopotamia e tomar posesión, a pesar de resistencia, do territorio de Adiabene e despois marchar cara ao sur ata a capital de Partia de Seleucia-Ctesiphon e cara a Babilonia.^[1] Hai evidencias numismáticas para as provincias traxanas de Armenia e Mesopotamia, pero ningunha para a de Asiria, cuxa existencia é cuestionada por C.S. Lightfoot e F. Miller.^[2][3][4]

A pesar da vitoria militar de Roma, a conquista de Traxano do 116 estivo chea de dificultades. Dende o principio, un príncipe de Partia chamado Santruces organizou unha revolta armada dos pobos nativos, durante a cal as guarnicións romanas foron expulsadas dos seus postos e un xeneral romano foi asasinado cando as súas tropas intentaron deter a rebelión.^[5] Traxano venceu a revolta, capturando e queimando Seleucia e Edesa, e ata estableceu un rei monicreque partio. Pero despois, durante a súa viaxe de regreso a casa, caeu doente e morreu o 8 de agosto do 117.^[1]

O sucesor de Traxano, Adriano, aplicou unha nova política con respecto aos territorios recentemente conquistados no leste. Crendo que se sobre extendía o imperio romano, retirouse a fronteiras máis doadamente defendibles.^[6][7] Deixou inacabado o traballo de vencer aos partos, porque viu que esixiría un aumento excesivo do gasto militar. Enviou ao monarca monicreque a outro lugar e restaurou ao antigo gobernante as terras ao leste do Éufrates, xunto coa súa filla que fora capturada, preferindo vivir con el en paz e amizade.^[8]

Os historiadores do século IV Eutropio e Festo asumen que a suposta provincia romana de Asiria estaba situada ao leste do Tigris e polo tanto fóra de Mesopotamia.^[3]

Theodor Mommsen escribiu que estaba situada ao norte da provincia romana de Mesopotamia, na Mesopotamia Superior, estendéndose cara ao oeste de Persia (nunha zona chamada Media Atropatene) no que agora é o noroeste de Irán.^{[Cómpre referencia]}

Pero algúns eruditos modernos argumentan que a Provincia de Asiria estaba situada entre os ríos Tigris e Éufrates, no actual Iraq central, un lugar que é corroborado polo texto do século IV do historiador romano Festo.^[9] Con todo, outras fontes afirman que a provincia estaba situada preto de Armenia e ao leste do Tigris, nunha rexión anteriormente coñecida como Adiabene,^[10] que era un reino neo-asirio.^{[Cómpre referencia]}

A retirada de Adriano no 118 non marcou o fin do dominio romano en Mesopotamia. Unha segunda campaña Partia lanzouse desde o 161 ao 165 baixo o mando de Lucio Vero, co exército romano unha vez máis conquistando o territorio ao leste do Éufrates. Roma seguiu unha acción militar contra os partos de novo no 197-8 baixo o mando do emperador Septimio Severo.^[11]

Trala súa exitosa campaña, Septimio Severo instituíu dúas novas provincias romanas: Mesopotamia e Osroene, un reino Neo-Assirio^{[Cómpre referencia]} ou, de acordo con Matthew Bunson, un reino que comezou só no século II a.C.,^[12] centrado en Edesa. Tamén estacionou dúas lexións romanas nas novas provincias para asegurar a estabilidade e previr contra os ataques primeiro dos partos, e máis tarde dos sasánidas.^[11] A influencia romana na rexión acabou baixo Xoviano no 363, que abandonou a rexión tras firmar un apresurado acordo de paz cos Sasánidas e retirándose a Constantinopla para consolidar o seu poder político.^[13]

A pesar da continua actividade romana na rexión, non se fai ningunha referencia a unha provincia romana de Asiria tras a evacuación de Adriano np 118 Cando Septimio Severo creou as provincias de Osroene e Mesopotamia a finais do século II, non se fai ningunha mención dunha provincia romana de Asiria.

O historiador romano Amiano Marcelino (c. 330 - c. 391) di que o distrito de Adiabene cham´base anteriormente Asiria, sen ningunha indicación de que algunha vez fora unha provincia romana.^[14] Di que Asiria foi a máis próxima de Roma das principais provincias persas e que na súa época era coñecida por un único nome, aínda que anteriormente estaba dividida entre varios pobos e tribos.^[15] Enumera entre as cidades de asiria Babilonia, Seleucia e Ctesifonte.^[16] Fala do Emperador Xuliano como, na súa campaña contra o Imperio Sasánida, atacando aos asirios pouco antes de cruzar o río Éufrates en Osroene,^[17] vivindo preto do Éufrates ao sur de Carrhae,^[18]

Así, parece que a provincia de Asiria só existiu durante o reinado de Traxano. A área xeral coincidiu coa antiga Asiria; con todo, os Medos, os persas aqueménidas, os gregos seléucidas, os sasánidas e os partos tiñan nomes semellantes para a área (Ashur, Athura, Assuristan).

O pobo asirio da rexión xa comezara a adoptar o cristianismo na época de Traxano, e aínda conservou o acadio fundido co arameo oriental como lingua falada e literaria, como o fan hoxe.

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Asiria