Leadsetten
| Skiednis fan de boekdrukkeunst | |
|---|---|
| Blokdruk | 200 f.Kr. |
| Losse letters | 1040 |
| Drukparse | 1453 |
| Ets | ± 1515 |
| Mezzotint | 1642 |
| Akwatint | 1772 |
| Litografy | 1796 |
| Gromolitografy | 1837 |
| Rotaasjeparse | 1843 |
| Stinsel | 1869 |
| Leadsetten | 1884 |
| Mimeograaf | 1886 |
| Kopiearapparaat | 1907 |
| Seefdruk | 1910 |
| Matrizedruk | 1923 |
| Kserografy | 1938 |
| Fotosetwurk | 1949 |
| Inket(snjit)printer | 1951 |
| Kleurstofsublimaasjedruk | 1957 |
| Matriks(nulle)printer | 1968 |
| Laser(ljocht)printer | 1969 |
| Termoprinter | ± 1972 |
| 3D-printer | 1984 |
| Digitale printer | 1993 |
Leadsetten is in druktechnyk, dêr’t lead yn it papier drukt wurdt.
It toetseboerd fan in leadsetmasine hat net folle fan dat op in kompjûter. Lofts steane de ûnderkast lettes, rjochts de kapitalen en yn de midden in tal spesjale tekens en sifers. It measte setwurk waard mei de lofterhân dien, mei de rjochterhân waard it oare fan de masine betsjinne, lykas it ynfoegjenfan spesjale tekens dy’t net yn it magasyn sieten, it wikseljen fan magasyn en it spasjearjen fan de tekst. Njonken de leadsetmasine stie in iepen bak mei smolten lead.
De matrizen hiene twa lettertypes: gewoan en healfet. Om in oare lettertype te brûken moast in oar magasyn brûkt wurde. Eltse matrys hie in ‘kaai’ dêr’t de matrys automatysk mei nei it krekte plak yn it magasyn distribuearre waard as de rigel yn lead getten wie. Net alle tekens wiene yn it magasyn oanwêzich. Dêrom moasten guon spesjale tekens mei de hân ynfoege wurde yn de rigel.[1]
Drukkerij Efficiënt wie ien fan de lêste Nederlânske drukkerijen dy’t leadsetten brûkten.[2]
| Boarnen, noaten en/as referinsjes: |