گنج قارون

گنج قارون
گنج قارون
	پوستر فیلم گنج قارون در سال ۱۳۴۴
کارگردان	سیامک یاسمی
تهیه‌کننده	سیامک یاسمی
نویسنده	سیامک یاسمی; ابراهیم زمانی آشتیانی
بازیگران	محمدعلی فردین; فروزان; تقی ظهوری; عباس شباویز; رفیع حالتی; ایران قادری; ماروتیان ; کارمن; آرمان
موسیقی	روبیک منصوری
فیلم‌بردار	احمد شیرازی
شرکت; تولید	پوریا فیلم
تاریخ‌های انتشار	۲۶ آبان ۱۳۴۴
مدت زمان	۱۲۲ دقیقه
کشور	ایران
زبان	فارسی

گنج قارون فیلمی ایرانی است که در سال ۱۳۴۴ ساخته شد. این فیلم ساخته سیامک یاسمی است و محمدعلی فردین، فروزان و تقی ظهوری از بازیگران اصلی این فیلم هستند. این فیلم نخستین فیلم سینمای ایران بود که به فروش میلیونی (یک میلیون تومان) رسید.

گنج قارون را احمد شیرازی به صورت سیاه‌وسفید و رنگی (قسمت رقص فیلم رنگی بود و با چشمداشت به صحنهٔ رقص معروف و مشتری‌پسند فیلم هندی سنگام طرح‌ریزی شد) فیلمبرداری کرد.^[۲] در این فیلم، ��دای چنگیز جلیلوند و صدای ایرج بر چهره محمدعلی فردین بود. همچنین ایرج در این فیلم سه ترانه («علی بی غم»، «گنج قارون» و «اومدم از هند اومدم») را اجرا کرد که بعد از فیلم گنج قارون به شهرت زیادی رسید.

گنج قارون و موجی که به دنبالش آمد تحرک بی‌سابقه‌ای به صنعت فیلمسازی ایران داد و با جلب انبوه تماشاگران برای سالهای متمادی نقش مهمی در تثبیت موقعیت آن در قبال هجوم فیلم‌های خارجی داشت.^[۲]

خلاصه داستان

جوانی (فردین) به‌همراه دوستش (تقی ظهوری)، مرد ثروتمندی با نام قارون (آرمان) را که از روی یأس قصد خودکشی در زاینده‌رود اصفهان را دارد، نجات می‌دهد و در خانهٔ خود از او نگهداری می‌کند. بعد، از طریق مادر خود درمی‌یابد که قارون پدرش است که سال‌ها قبل به خاطر هوس‌بازی‌هایش او و مادرش را رها کرده است. پسر، پدر را از خود می‌راند. قارون که وارثی ندارد، ضمن اینکه از گذشتهٔ خود نادم است، به‌دفعات سعی می‌کند که پسرش را به دست آورَد و سرانجام نیز موفق می‌شود.^[۳]

بازیگران

بازیگر	نقش^{^{[نیازمند منبع]}}
محمدعلی فردین	علی بی‌غم
فروزان	شیرین
تقی ظهوری	حسن جغجغه
آرمان	قارون
عباس شباویز	فرامرز
رفیع حالتی	پیشکار قارون
ایران قادری	مادر علی
ماروتیان	پدر شیرین
کارمن
سیروس شاندرمنی	حسن کشمش
ملیحه نظری	مادر شیرین

واکنش‌ها

هشتصد هزار نفر از جمعیت حدود یک میلیونی آن وقت تهران، بلیت گنج قارون را خریدند و برای تماشای فیلم به سینماها رفتند.^[۴]

این فیلم از نظر فنی مورد نقد برخی منتقدین و هنرمندان قرار داشته و دارد تا حدی که عده ای از آن به عنوان سمبل «فیلم‌های فارسی» یاد می‌کنند.^[۵]^[۶]

فردین و فروزان در ابتدا می‌خواسته‌اند سهم خود را از این فیلم بفروشند؛ چون با توجه به عدم استقبال از فیلم در چند روز اول، فکر نمی‌کرده‌اند به دلیل تنوع و طولانی بودن قصه فروش خوبی داشته باشد ولی این فیلم با موفقیت روبرو می‌شود و بیست و پنج میلیون ریال فروش در تهران و شهرستان‌ها داشته است.^[۷]^[۸]

پانویس

↑ در کتاب «فیلمشناخت ایران»، از ابراهیم زمانی آشتیانی به‌عنوان فیلم‌نامه‌نویس این فیلم، نام برده نشده است.
↑ ^۲٫۰ ^۲٫۱ مهرابی، مسعود (۱۳۶۸). تاریخ سینمای ایران از آغاز تا 1357. فیلم. ص. ۱۱۲.
↑ «خلاصه داستان فیلم گنج قارون». سازمان توسعهٔ سینمایی سوره. دریافت‌شده در ۳۰ اوت ۲۰۱۷.
↑ کریمی، آزاده (۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۶). «نیم قرن پس از گنج قارون؛ فیلم‌هایی که میلیاردی می‌فروشند». بی‌بی‌سی فارسی. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۷ دی ۱۴۰۱.
↑ ««خالتور» کاری می‌کند که «گنج قارون» هم شاهکار به نظر برسد!». سینماپرس. ۲۰۱۷-۱۲-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۵.
↑ «۵۰ سال پس از گنج قارون؛ فیلمی که مجوز نگرفت». تاریخ ایرانی. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ فوریه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۵.
↑ «محمدعلی فردین: بنا بود متوسلانی-گرشا-سپهرنیا در "گنج قارون" بازی کنند!/فیلم در دو هفته اول فروش نمی‌کرد و می‌خواستند از پرده برش دارند/آرزوی رقابت با "سنگام" موجب تولید فیلم شد». ژورنال سینما. ۱۸ فروردین ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۵.
↑ «درخشش و سکوت محمد علی فردین». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۵.

منابع

«گنج قارون ۱۳۴۴». وبگاه سوره. دریافت‌شده در ۵ تیر ۱۳۹۱.

پیوند به بیرون

گنج قارون در بانک اطلاعات اینترنتی فیلم‌ها (IMDb)

[1] در کتاب «فیلمشناخت ایران»، از ابراهیم زمانی آشتیانی به‌عنوان فیلم‌نامه‌نویس این فیلم، نام برده نشده است.

[:1-2] ۲٫۰ ^۲٫۱ مهرابی، مسعود (۱۳۶۸). تاریخ سینمای ایران از آغاز تا 1357. فیلم. ص. ۱۱۲.

[3] «خلاصه داستان فیلم گنج قارون». سازمان توسعهٔ سینمایی سوره. دریافت‌شده در ۳۰ اوت ۲۰۱۷.

[:0-4] کریمی، آزاده (۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۶). «نیم قرن پس از گنج قارون؛ فیلم‌هایی که میلیاردی می‌فروشند». بی‌بی‌سی فارسی. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۷ دی ۱۴۰۱.

[5] ««خالتور» کاری می‌کند که «گنج قارون» هم شاهکار به نظر برسد!». سینماپرس. ۲۰۱۷-۱۲-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۵.

[6] «۵۰ سال پس از گنج قارون؛ فیلمی که مجوز نگرفت». تاریخ ایرانی. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ فوریه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۵.

[7] «محمدعلی فردین: بنا بود متوسلانی-گرشا-سپهرنیا در "گنج قارون" بازی کنند!/فیلم در دو هفته اول فروش نمی‌کرد و می‌خواستند از پرده برش دارند/آرزوی رقابت با "سنگام" موجب تولید فیلم شد». ژورنال سینما. ۱۸ فروردین ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۵.

[8] «درخشش و سکوت محمد علی فردین». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۵.

[۱]

ن ب و فیلم‌های محمدعلی فردین
دهه ۱۳۳۰	چشمه آب حیات (۱۳۳۸) • فردا روشن است (۱۳۳۹)
دهه ۱۳۴۰	فریاد نیمه‌شب (۱۳۴۰) • دختری فریاد می‌کشد (۱۳۴۰) • بیوه‌های خندان (۱۳۴۰) • گرگ‌های گرسنه* (۱۳۴۱) • طلای سفید (۱۳۴۱) • زمین تلخ (۱۳۴۱) • ساحل انتظار (۱۳۴۲) • زن‌ها فرشته‌اند (۱۳۴۲) • مسیر رودخانه (۱۳۴۳) • دهکده طلایی (۱۳۴۳) • جهنم زیر پای من (۱۳۴۳) • ترانه‌های روستائی (۱۳۴۳) • انسان‌ها (۱۳۴۳) • آقای قرن بیستم (۱۳۴۳) • موطلایی شهر ما (۱۳۴۴) • گنج قارون (۱۳۴۴) • قهرمان قهرمانان (۱۳۴۴) • عشق و انتقام* (۱۳۴۴) • خوشگل خوشگلا* (۱۳۴۴) • ببر کوهستان (۱۳۴۴) • مردی از تهران (۱۳۴۵) • گدایان تهران* (۱۳۴۵) • حاتم طائی* (۱۳۴۵) • جهان‌پهلوان (۱۳۴۵) • امیرارسلان نامدار (۱۳۴۵) • طوفان نوح (۱۳۴۶) • شکوه جوانمردی (۱۳۴۶) • چرخ فلک (۱۳۴۶) • مردانه بکش (۱۳۴۷) • طوفان بر فراز پاترا (۱۳۴۷) • سلطان قلب‌ها* (۱۳۴۷) • خشم کولی (۱۳۴۷) • نعره طوفان (۱۳۴۸) • قصر زرین* (۱۳۴۸) • دنیای پر امید (۱۳۴۸) • بهشت دور نیست (۱۳۴۸) • یاقوت سه‌چشم (۱۳۴۹) • مردی از جنوب شهر (۱۳۴۹) • کوچه مردها (۱۳۴۹) • سکه شانس (۱۳۴۹)
دهه ۱۳۵۰	یک خوشگل و هزار مشکل (۱۳۵۰) • همای سعادت (۱۳۵۰) • میعادگاه خشم (۱۳۵۰) • مردان خشن (۱۳۵۰) • مرد هزار لبخند (۱۳۵۰) • راز درخت سنجد (۱۳۵۰) • باباشمل (۱۳۵۰) • ایوب (۱۳۵۰) • جهنم + من* (۱۳۵۱) • قصه شب* (۱۳۵۲) • جبار سرجوخه فراری (۱۳۵۲) • ناجورها (۱۳۵۳) • مواظب کلات باش (۱۳۵۳) • شکست ناپذیر (۱۳۵۳) • سلام بر عشق (۱۳۵۳) • جوانمرد (۱۳۵۳) • قرار بزرگ* (۱۳۵۴) • تعصب (۱۳۵۴) • غزل (۱۳۵۵) • بر فراز آسمان‌ها* (۱۳۵۷)
دهه ۱۳۶۰	برزخی‌ها (۱۳۶۱) *بعلاوه کارگردانی