غلامعلی رشید

سردار غلامعلی رشید
رشید در ۱۳۹۴
نام تولد	غلامعلی رشید علی‌نور
زاده	۱۳۳۲ (۷۰–۷۱ سال) دزفول، ایران
وفاداری	ایران
شاخه نظامی	سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
سال‌های خدمت	اکنون–۱۳۵۷
درجه	سرلشکر پاسدار
فرماندهی	ستاد عملیات جنوب قرارگاه فتح قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیا
جنگ‌ها و عملیات‌ها	شورش ۱۳۵۸ خوزستان جنگ ایران و عراق
نشان‌ها	نشان فتح
پس‌زمینه‌های علمی
تحصیلات	جغرافیا
دانشگاه	دانشگاه تهران دانشگاه تربیت مدرس
عنوان پایان‌نامه	نقش عوامل ژئوپلیتیک در تدوین راهبرد دفاعی (مورد: ایران نسبت به عراق) (۱۳۸۶)[۱]
استاد راهنما	محمدرضا حافظ‌نیا (۱۳۸۶)
کار علمی
زمینهٔ تخصصی/حوزه کاری	جغرافیا
زیرشاخهٔ	جغرافیای سیاسی
نهاد	دانشگاه عالی دفاع ملی دانشگاه جامع امام حسین

غلامعلی رشید علی‌نور (زادۀ ۱۳۳۲ دزفول) سرلشکر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است، که هم‌اکنون به‌عنوان فرمانده قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیاء فعالیت می‌کند.^[۲] او دانشیار دانشگاه عالی دفاع ملی و نیز عضو هیئت علمی دانشگاه امام حسین است. وی پیش‌تر معاونت امور دفاعی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی را برعهده داشت.^[۳]

رشید دانش‌آموخته کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی از دانشگاه تهران و دکتری جغرافیای سیاسی از دانشگاه تربیت مدرس است.^[۴] او فعالیت سیاسی بر علیه حکومت پهلوی را از سال ۱۳۵۰ در گروه منصورون آغاز کرد^[۵] و تا پیش از وقوع انقلاب ۱۳۵۷ دو مرحله توسط ساواک دستگیر و روانه زندان شد.^[۶]

رشید در طول جنگ ایران و عراق از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به‌شمار می‌آمد و در تمامی عملیات‌های اصلی سپاه پاسداران حضور داشته‌است.^[۷] او از ۱۳۶۵ تا ۱۳۶۸ معاون عملیات ستاد مشترک سپاه پاسداران بود، سپس به ستاد کل نیروهای مسلح منتقل شد و از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۸ معاونت اطلاعات و عملیات ستاد کل را برعهده داشت. رشید در فاصله سالهای ۱۳۷۸ تا ۱۳۹۵ برای مدت ۱۷ سال جانشین رئیس ستاد کل نیروهای مسلح بود. وی یکی از ۱۲ نظامی ارشد ایرانی، با درجه سرلشکری در نیروهای مسلح می‌باشد.^{[۸][۹][۱۰]} وزارت خزانه‌داری آمریکا در آبان ۱۳۹۸ وی را در فهرست تحریم‌های خود قرار داد.^[۱۱][۱۲]

غلامعلی رشید علی‌نور در سال ۱۳۳۲ در دزفول^[۱۳] و در خانواده‌ای سنتی و با گرایش مذهبی زاده شد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را تا دریافت دیپلم، در دزفول ادامه داد، سپس برای گذراندن دوره خدمت وظیفه عمومی، عازم اهواز شد. وی دوره سربازی خود را در لشکر ۹۲ زرهی اهواز طی نمود.^[۱۴]

رشید پیش از وقوع انقلاب، در سنین نوجوانی و جوانی فعالیت سیاسی خود را بر ضد دودمان پهلوی آغاز کرد و نخستین بار در سال ۱۳۵۰ توسط ساواک در دزفول دستگیر شد، سپس به اهواز منتقل گردید و مدت یک سال را در زندان اهواز سپری نمود. وی در این دوره با افرادی چون محسن رضایی و علی شمخانی آشنا شد و پس از تشکیل گروه منصورون به این گروه پیوست. رشید برای بار دوم در سال ۱۳۵۵ در شهر اصفهان دستگیر و توسط ساواک به تهران منتقل شد و این بار نیز برای مدت یک سال، تا ۱۳۵۶ را در زندان گذرانید.^[۱۵]

رشید پس از وقوع انقلاب ۱۳۵۷، به عنوان یکی از اعضای فعال گروه منصورون بشمار می‌آمد، که در پی ادغام منصورون با ۶ گروه دیگر و تأسیس سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی، به عضویت این سازمان درآمد. وی با شکل‌گیری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، از نخستین افرادی بود که به این نهاد پیوست و نخستین مسئولیت وی معاونت اطلاعات و عملیات سپاه دزفول بود.

او در طول جنگ ایران و عراق از فرماندهان کلیدی سپاه پاسداران بود و همزمان با اجرای عملیات بیت‌المقدس، فرماندهی قرارگاه فتح را برعهده گرفت. وی در دوران جنگ ایران و عراق همراه با محسن رضایی، سید یحیی صفوی و علی شمخانی از فرماندهان اصلی و تصمیم‌گیر جنگ به‌شمار می‌رفت.^[۱۶] رشید در عملیات‌های مختلف سپاه در طول جنگ سِمَت‌های معاونت عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیاء و جانشین عملیاتی فرمانده کل سپاه، مسئول اطلاعات و عملیات قرارگاه مرکزی جنگ، فرماندهی قرارگاه فتح و جانشینی فرمانده نیروی زمینی سپاه را برعهده داشت.

رشید از سال ۱۳۶۵ تا ۱۳۶۸ معاون عملیات ستاد کل سپاه پاسداران بود و برای مدت ۱۰ سال از ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۸ معاونت اطلاعات و عملیات ستاد کل نیروهای مسلح را برعهده داشت. رشید فروردین ۱۳۷۸ در جایگاه معاون اطلاعات و عملیات ستاد کل نیروهای مسلح، درجه سرلشکری را دریافت کرد. او چهار ماه بعد، با حکم رهبر جمهوری اسلامی به سمت جانشین رئیس ستاد کل نیروهای مسلح منصوب شد و در فاصله سالهای ۱۳۷۸ تا ۱۳۹۵ در این جایگاه فعالیت می‌کرد. وی از سال ۱۳۹۵ فرمانده قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیاء است، این قرارگاه عالی‌ترین واحد عملیاتی نظامی در نیروهای مسلح ایران می‌باشد، که مسئولیت طراحی، هماهنگی و نظارت عملیاتی بر نیروهای مسلح را برعهده دارد.

در ۱۳ آبان ۱۳۹۸، وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا ۹ تن از نزدیکان علی خامنه‌ای از جمله غلامعلی رشید را تحریم کرد.^[۱۱] این وزارتخانه در بیانیه‌ای گفت: «این افراد در طیف وسیعی از رفتارهای شرورانه رژیم، به علاوه شکنجه، کشتار فراقانونی و سرکوب مردم دست داشته‌اند.»^[۱۲]

در بیانیه وزارت خزانه داری ایالات متحده آمریکا از قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیاء که تحت فرماندهی غلامعلی رشید اداره می‌شود، به عنوان «مهمترین مرکز فرماندهی نظامی» در ایران یاد شده که زیر نظر ستاد کل نیروهای مسلح فعالیت می‌کند و وظیفه اصلی آن، هماهنگی عملیات نیروهای مسلح ایران است.^[۱۱][۱۲]

• کارشناسی جغرافیای سیاسی از دانشگاه تهران
• کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی از دانشگاه تهران
• دکتری جغرافیای سیاسی از دانشگاه تربیت مدرس (۱۳۸۷)

• مسئول اطلاعات و عملیات سپاه دزفول
• جانشین ستاد عملیات جنوب
• جانشین فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران
• فرمانده قرارگاه فتح در عملیات بیت‌المقدس
• مسئول عملیات قرارگاه مرکزی سپاه
• معاونت اطلاعات و عملیات ستاد کل نیروهای مسلح
• جانشین رئیس ستاد کل نیروهای مسلح
• معاون امور دفاعی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی
• فرمانده قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیا

• آغاز و پایان جنگ به روایت سردار غلامعلی رشید
• شخصیت‌های برجسته دزفول

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ غلامعلی رشید موجود است.

• مکالمه بی‌سیم بین غلامعلی رشید و احمد کاظمی در هنگامهٔ آزادسازی خرمشهر