طلاتپه
| طلاتپه - گنجینه باختر | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات پایگاه | |
| موقعیت جغرافیایی | طول: ′۴۳°۳۶ شمالی عرض: ′۴۴°۶۵ شرقی |
| نام کشور | افغانستان |
| استان | ولایت جوزجان، ۵ کیلومتری شمال شبرغان |
| بیشینهٔ تاریخی | اوایل عصر برنز، پیرامون ۱۳۰۰–۸۰۰ پ.م. کوشانیان، ۱۰۰ پیش از میلاد-۱۰۰ پس از میلاد[۱] |
| کاوشگر | ویکتور ساریانیدی |
| تاریخ کاوش | ۱۹۷۸ |
طلاتپه نام یک پایگاه باستانی در نزدیکی شهر شبرغان در شمال افغانستان است که کاوش آن در سال ۱۹۷۸ میلادی به فرمان محمد ظاهر شاه توسط گروهی از باستان‌شناسان افغان و روس به سرپرستی ویکتور ساریانیدی صورت گرفت.
گنجینهٔ طلاتپه مشتمل بر بیش از بیست هزار آرایه‌های طلا، پارچه‌های زیور و سکه‌های بجای‌مانده از دوره‌های کوشانیان و دولت یونانی باختر است و از شش گور (پنج زن و یک مرد) که ثروت سرشاری از جواهرات گرانبها را در خود جای داده بودند بدست آمده است. پیشینهٔ این گنجینه به سدهٔ یکم پیش از میلاد تا قرن یکم میلادی می‌رسد. آرایه‌های بدست آمده شامل سکه‌ها، گردن‌بندهای تزئین شده با سنگ‌های گرانبها، کمربندها، مدال‌ها و تاج‌ها می‌باشد.
کشف
[ویرایش]
کمتر از نیم کیلومتر از شهر مستحکم شدهٔ باستانی یمشی‌تپه، این تیم شش گور دست‌نخورده را پیدا کردند که بقایای پنج زن و یک مرد را در خود جای داده بود، و پیشینهٔ آن به سدهٔ نخست میلادی می‌رسید. در پنج تا از این گورها ۲۰٫۰۰۰ پارچهٔ طلا و ابزار دیگر - جواهرات، کمربندها، سرپوش (کلاه)، اسلحهٔ سنتی و هزاران اشیای شخصی دیگر جای گرفته‌بودند. این اشیاء که کاملاً سالم و دست‌نخورده باقی‌مانده بودند و به ترتیب دقیقی که بازماندگان و فامیل این مُردگان قرار داده بودند، و از پنج گور در طلاتپه بیرون کشیده شده بودند به باستان‌شناسان این امکان را داد تا پوشاک و جواهرات این رفتگان در جزئیات دقیق آن بازسازی کنند. (نگارهٔ زیر را ببینید)
تاریخ‌گذاری این گورها با مطالعهٔ سکه‌هایی که در دستان و جیب‌های این مردگان قرار داده شده بودند امکان‌پذیر بود. یک نمونه که اخیراً تاریخ‌گذاری شده سکهٔ زرینی متعلق به تیبریوس (Tiberius) امپراتور رومی است که در شهر لوگدونوم در گال (Lugdunum in Gaul؛ در کشور امروزی فرانسه) بین سال‌های ۱۶ و ۲۱ میلادی ضرب شده‌بود. با نظر داشت سالیانی که این سکه می‌بایستی از گال به شمال افغانستان در دوران باستان پیموده باشد، می‌نماید که پیشینهٔ گورهای طلاتپه می‌بایستی متعلق به رُبع دوم از سدهٔ نخست میلادی باشد.
نگارخانه
[ویرایش] |
 |
 |
 |
|
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ فهرست پایگاه‌های باستان‌شناسیِ افغانستان (عنوان فرانسوی: Catalogue des sites archeologiques d'Afghanistan/عنوان انگلیسی: Archaeological gazetteer of Afghanistan)، جلد اول، نوشتهٔ وارویک بال (Warwick Ball)، انتشارات Editions Recherche sur les civilisations، پاریس، ۱۹۸۲
- ↑ AFGHANISTAN Hidden Hiebert, F. , Cambon, P. , 'Teasures from the National Museum, Kabul', 2008
- گنجینهٔ زرین باختر (عنوان انگلیسی: The Golden Hoard of Bactria)، نوشتهٔ ویکتور ساریانیدی (Victor Sarianidi)، انتشارات هنری آورورا (Aurora Art)، مسکو، انتشارات هَری و ابرامز (.Harry N. Abrams, Inc)، نیویورک، ۱۹۸۵
- گنجینهٔ پنهان افغانستان از موزیم ملی، کابل (AFGHANISTAN Hidden Treasures from the National Museum, Kabul)، نوشتهٔ فردریک هیبرت (.Hiebert, F) و پیِر کَمبون (.Cambon, P)، انتشارات جغرافیای ملی (National Geographic)، واشینگتن، ۲۰۰۸
پیوند به بیرون
[ویرایش]- تارنمای جغرافیای ملی، گنجینهٔ پنهان افغانستان از موزیم ملی، کابل
- نگارخانه ملی هنر آمریکا، گاه‌شمار گنجینهٔ پنهان افغانستان از موزیم ملی، کابل
- موزه متروپولیتن نیویورک، گنجینهٔ پنهان افغانستان از موزیم ملی، کابل
نگارخانه
[ویرایش]-
مردی با سرنیزه، گور سوم -
کمربند زرین، گور چهارم -
تندیس بچه‌ای سوار بر ماهی، گور دوم -
انگشتر، گور دوم -
تاجی از گور ششم متعلق به یک زن -
دست‌بند، گور دوم
پایگاه‌های باستان‌شناسی افغانستان (دوران باستان) | ||
|---|---|---|
| هخامنشیان |
|   |
| سلوکیان | ||
| مائوریاها | ||
| یونانیانِ باختر |
| |
| هندویونانیان | ||
| اشکانیان (پارتیان) | ||
| هندوپارتیان |
| |
| سکاها | ||
| کوشانیان |
| |
| ساسانیان |
| |
| کوشانی‌ساسانیان |
| |
| هفتالیان |
| |
| کابل‌شاهان |
| |
| عصر سنگ |
|   | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| عصر بُرُنز (۴۰۰۰-۱۵۰۰ پیش از میلاد) |
| |||||||
| عصر آهن (۱۵۰۰-۷۰۰ پیش از میلاد) |
| |||||||