سردرود

سردرود
سردری
سردرود; سردری
کشور	ایران
استان	آذربایجان شرقی
شهرستان	تبریز
بخش	بخش مرکزی
نام(های) دیگر	پایتخت تابلو فرش جهان
سال شهرشدن	۱۳۳۶ خورشیدی
مردم
جمعیت	۲۹٬۷۳۹ نفر (۱۳۹۵)
جغرافیای طبیعی
ارتفاع	۱۳۷۰ متر
اطلاعات شهری
ره‌آورد	تابلو فرش دست بافت قالی
پیش‌شمارهٔ تلفن	۰۴۱
وبگاه	پرتال شهر سردرود
شناسهٔ ملی خودرو	ایران 15
کد آماری	۱۲۱۵
	روی نقشه ایران; ۳۸°۰۱′۳۷″شمالی ۴۶°۰۹′۱۰″شرقی / ۳۸٫۰۲۶۸۲۴۳۳°شمالی ۴۶٫۱۵۲۸۹۰۳۳°شرقی

سَردْرود یکی از شهرهای استان آذربایجان شرقی است که در بخش مرکزی شهرستان تبریز واقع شده‌است. طبق آخرین سرشماری مرکز آمار ایران که در سال ۱۳۹۰ صورت گرفته‌است، این شهر با جمعیتی بالغ بر ۳۵٬۰۰۰ نفر، قدمتی در حدود هفت هزار سال دارد دومین شهر پرجمعیت شهرستان تبریز و دوازدهمین شهر پرجمعیت استان آذربایجان شرقی محسوب می‌شود. نام محلی شهرسردرود، سَردَری می‌باشد این شهر دارای باغ‌های زیبا و پرمحصول می‌باشد. از جمله محصولات کشاورزی این شهر می‌توان به گوجه سبز، انگور، زرد آلو، گردو، سیب، هلو و گلابی اشاره نمود قلعه باستانی «نارین قلعه» یا همان سردرود قدیم مهم‌ترین و در عین حال ارزشمندترین اثر تاریخی سردرود محسوب می‌شود. این ��ثر تاریخی با نام‌های «نارین قلعه»، «قلعه سلاسل»، «قلعه سلسائیل» و «قلعه ساردور» متعلق به هزاره اول قبل از میلاد و دوره پادشاهان اورارتو، ساردور دوم، پسر آرگیشتی اول (۷۳۳–۷۵۳ ق. م) بوده‌است. سردرود با سابقه طولانی و حجم عمده تولیدات تابلو فرش، سال‌هاست که در بسیاری از جوامع با عنوان پایتخت تابلو فرش ایران و جهان شناخته می‌شود.^[۳]

دانشگاه‌ها سردرود

عمده‌ترین مرکز آموزشی و علمی این شهر دانشگاه آزاد سردرود می‌باشد؛ که در حال حاضر بخش ادارای آن در یک ساختمان استیجاری و بخش آموزشی آن در یک مدرسه اداره می‌شود و با احداث محل جدید به آن محل نقل مکان خواهد نمود. این دانشگاه به عنوان مرکز برتر منطقه ۱۳ معرفی شده‌است.

محصولات کشاورزی سردرود

این شهر دارای باغ‌های زیبا و پرمحصول می‌باشد. از جمله محصولات کشاورزی این شهر می‌توان به گوجه سبز، انگور، زرد آلو، گردو، سیب، هلو و گلابی اشاره نمود.

محصولات کشاورزی سردرود

این شهر دارای باغ‌های زیبا و پرمحصول می‌باشد. از جمله محصولات کشاورزی این شهر می‌توان به گوجه سبز، انگور، زرد آلو، گردو، سیب، هلو و گلابی اشاره نمود.

جاذبه‌های گردشگری و تفریحی سردرود

اصلی‌ترین مرکز تفریحی و گردشگری این شهر پارک جنگلی مره خونی است که در قسمتی از باغ‌های سنتی این شهر واقع شده‌است. با توجه به آب و هوای نسبتاً معتدل و وجود باغ‌های بسیاری در اطراف این شهر، سردرود به یکی از قطب‌های رستوران‌داری در استان تبدیل شده‌است، به‌طوری‌که مشهورترین و بروزترین رستورانها تالارها با آخرین متدهای روز در این شهر با اصالت در خدمت همهٔ گردشگران عزیز می‌باشد.

آثار باستانی سردرود

قلعه باستانی «نارین قلعه» یا همان سردرود قدیم مهم‌ترین و در عین حال ارزشمندترین اثر تاریخی سردرود محسوب می‌شود. این اثر تاریخی با نام‌های «نارین قلعه»، «قلعه سلاسل»، «قلعه سلسائیل» و «قلعه ساردور» متعلق به هزاره اول قبل از میلاد و دوره پادشاهان اورارتو، ساردور دوم، پسر آرگیشتی اول (۷۳۳–۷۵۳ ق. م) بوده‌است. قلعه کاربردی امنیتی – حفاظتی داشته و به منظور حفاظت از تبریز آن زمان که «تارماکیس» نامیده می‌شد بنا گردیده‌است. این قلعه در بالای تپه‌ای کم ارتفاع از دامنه‌های سهند واقع شده و دارای ابعادی حدود ۷۰۰ متر در ۵۰۰ متر است. در بخش مرکزی آن تعداد زیادی قلوه سنگ پراکنده شده که به احتمال قوی مربوط به یکی از تأسیسات اورارتوها بوده که احتمالاً بر اثر زلزله یا سوانح دیگر فرو ریخته و از بین رفته‌است. با توجه با وجود سفالینه‌های متعدد پراکنده شده در سطح قلعه و برج و باروها و دیوارهای چینه‌ای با قطر ۲ متر و ارتفاع بیش از ۶ متر می‌توان حدس زد که قلعه بعد از ویرانی به دلیل موقعیت ممتاز در دوران اسلامی نیز مجدداً مورد استفاده قرار گرفته‌است. وجود تکه سفالینه‌های خاکستری مربوط به اواخر سده دوم و اوایل سده اول قبل از میلاد و سفالینه‌های کرم رنگ و نخودی ساده و پرداخته شده متعلق به دوره اشکانی، و نیز سفال‌های لعابدار منقوش اسلامی علی‌الخصوص قرون ۷ و ۸ هجری موید وجود تمدن و حیات انسانی در ادوار مختلف در این قلعه بوده‌است. مستندات تاریخی نشان می‌دهد تداوم حیات اجتماعی تا قبل از زلزله مهیب سال ۱۱۹۳ هجری وجود داشته و قلعه همان سردرود امروزی بوده‌است. نارین قلعه در تاریخ ۷/۷/۱۳۸۱ به شماره ۶۱۷۱ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و به عنوان اولین اثر ثبتی سردرود در فهرست آثار ملی محسوب می‌شود.

جاذبه‌های گردشگری و تفریحی سردرود

اصلی‌ترین مرکز تفریحی و گردشگری این شهر پارک جنگلی مره خونی است که در قسمتی از باغ‌های سنتی این شهر واقع شده‌است.

با توجه به نزدیکی به کلانشهر تبریز و شهرت بواسطهٔ باغ‌های سرسبز، لبنیات و گوشت و میوه، و مدیریت و بهره‌برداری از این فرصت‌ها شاهد ظهور و توسعهٔ رستوران‌هایی مطرح در این منطقه بوده اییم. به طوریکه به راحتی می‌شود اذعان کرد که طی سال‌های اخیر رستوران‌های سردرود جایگاه اول را در تبریز و .. به خود اختصاص داده‌اند و شهرتی منطقه ای و حتی در سطح کشوری رقم زده‌اند.

آثار باستانی سردرود

قلعه باستانی «نارین قلعه» یا همان سردرود قدیم مهم‌ترین و در عین حال ارزشمندترین اثر تاریخی سردرود محسوب می‌شود. این اثر تاریخی با نام‌های «نارین قلعه»، «قلعه سلاسل»، «قلعه سلسائیل» و «قلعه ساردور» متعلق به هزاره اول قبل از میلاد و دوره پادشاهان اورارتو، ساردور دوم، پسر آرگیشتی اول (۷۳۳–۷۵۳ ق. م) بوده‌است. قلعه کاربردی امنیتی – حفاظتی داشته و به منظور حفاظت از تبریز آن زمان که «تارماکیس» نامیده می‌شد بنا گردیده‌است. این قلعه در بالای تپه‌ای کم ارتفاع از دامنه‌های سهند واقع شده و دارای ابعادی حدود ۷۰۰ متر در ۵۰۰ متر است. در بخش مرکزی آن تعداد زیادی قلوه سنگ پراکنده شده که به احتمال قوی مربوط به یکی از تأسیسات اورارتوها بوده که احتمالاً بر اثر زلزله یا سوانح دیگر فرو ریخته و از بین رفته‌است. با توجه با وجود سفالینه‌های متعدد پراکنده شده در سطح قلعه و برج و باروها و دیوارهای چینه‌ای با قطر ۲ متر و ارتفاع بیش از ۶ متر می‌توان حدس زد که قلعه بعد از ویرانی به دلیل موقعیت ممتاز در دوران اسلامی نیز مجدداً مورد استفاده قرار گرفته‌است. وجود تکه سفالینه‌های خاکستری مربوط به اواخر سده دوم و اوایل سده اول قبل از میلاد و سفالینه‌های کرم رنگ و نخودی ساده و پرداخته شده متعلق به دوره اشکانی، و نیز سفال‌های لعابدار منقوش اسلامی علی‌الخصوص قرون ۷ و ۸ هجری موید وجود تمدن و حیات انسانی در ادوار مختلف در این قلعه بوده‌است. مستندات تاریخی نشان می‌دهد تداوم حیات اجتماعی تا قبل از زلزله مهیب سال ۱۱۹۳ هجری وجود داشته و قلعه همان سردرود امروزی بوده‌است. نارین قلعه در تاریخ ۷/۷/۱۳۸۱ به شماره ۶۱۷۱ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و به عنوان اولین اثر ثبتی سردرود در فهرست آثار ملی محسوب می‌شود.

سردرود پایتخت تابلوفرش جهان

سردرود با سابقه طولانی و حجم عمده تولیدات این هنر، سال‌هاست که در بسیاری از جوامع با عنوان پایتخت تابلو فرش ایران و جهان شناخته می‌شود. تابلو فرش‌های دستباف سردرود به دلیل وفور طیف رنگ و ظرافت به کار رفته در آن‌ها از ارزش و مقبولیت بسیاری در سطح جهانی برخوردار است. این تابلو فرش‌ها اغلب در قالب پرتره بافته می‌شوند، نقش‌های هنری، نقاشی، منظره و آیات قرآن دیگر طرح‌های مرسوم به کار رفته در این تابلو فرش‌ها هستند. هنر بافت تابلو فرش در شهرستان سردرود قدمت ۸۰ ساله دارد به‌طوری‌که ۸۰ درصد از مردم این شهرستان به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم از این هنر کسب درآمد می‌کنند. تابلو فرش در فهرست آثار معنوی میراث فرهنگی کشور ثبت ملی شده‌است. اولین و تنهاترین اتحادیه صنف تولیدکنندگان تابلو فرش کشور در سال ۹۰ در این شهر ایجاد شد. با توجه به شغلهای جانبی این صنف و گستره فعالیت تولیدکنندگان تابلو فرش این سردرود در این شهر نرخ بی‌کاری در حد صفر می‌باشد و در ۱۸ استان کشور برای ۲۶۰ هزار نفر شغل ایجاد کرده‌است. روزانه بیش از ۵۰۰ قطعه تابلو فرش در طرح و سایزهای مختلف به مدیریت کارگاه‌های متمرکز و غیر متمرکز تولید می‌شود. ^{^{[نیازمند منبع]}}

موزه تاریخ و مردم‌شناسی سردرود

شهر سردرود تاریخ را به گواه گرفته و کارنامه مردم نگاری اهالی آن نیز مملو از هویت فرهنگی و نگاره‌های هویتی است. موزه تاریخ و مردم‌شناسی سردرود در سال۱۳۹۴ هجری شمسی در محل فرهنگسرای شهرداری سردرود تأسیس شد و اشیا و مدارک آن شامل ابزارآلات، وسایل کشاورزی، آثار مکتوب و انواع سنگ نگاره‌ها می‌باشد.^[۴]

صنایع

با توجه به قرار گرفتن شهرک صنعتی شهید رجایی، پالایشگاه، پتروشیمی، تراکتورسازی، ماشین‌سازی، ایدم و… در مجاورت این شهر صنایع و کارگاه‌های کوچک و بزرگ فراوانی در این شهر مشغول بکار می‌باشند.

موقعیت جغرافیایی

این شهر سابقاً در جنوب غربی تبریز واقع بود که با گسترش شهر به آن متصل گردید.^[۵]

جستارهای وابسته

جمعیت شهرهای استان آذربایجان شرقی

منابع

↑ «فهرست شهرهای آذربایجان شرقی». ویکی‌پدیا فارسی، آمار ۱۳۹۵.
↑ «بانک اطلاعاتی آکو، لیست پلاک‌های خودروهای ایران». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ دسامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۹ اكتبر ۲۰۱۴. تاریخ وارد شده در |بازبینی= را بررسی کنید (کمک)
↑ «سردرود پایتخت تابلو فرش ایران».
↑ زیبای سه هزار ساله، مقصود سامع، نشر اختر، ص۳۹
↑ معصومه سپهری (۱۳۹۱)، نورالدین پسر ایران، سوره مهر، ص. ۱۸، شابک ۹۷۸۵۳۱۱۷۵۲۲۰۶

[1] «فهرست شهرهای آذربایجان شرقی». ویکی‌پدیا فارسی، آمار ۱۳۹۵.

[2] «بانک اطلاعاتی آکو، لیست پلاک‌های خودروهای ایران». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ دسامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۹ اكتبر ۲۰۱۴. تاریخ وارد شده در |بازبینی= را بررسی کنید (کمک)

[3] «سردرود پایتخت تابلو فرش ایران».

[4] زیبای سه هزار ساله، مقصود سامع، نشر اختر، ص۳۹

[5] معصومه سپهری (۱۳۹۱)، نورالدین پسر ایران، سوره مهر، ص. ۱۸، شابک ۹۷۸۵۳۱۱۷۵۲۲۰۶

[۱]

ن ب و استان آذربایجان شرقی
مرکز	تبریز
شهرستان‌ها (و بخش‌ها)	آذرشهر (حومه، گوگان، ممقان) • اسکو (مرکزی، ایلخچی) • اهر (مرکزی، فندقلو) • بستان‌آباد (مرکزی، تیکمه‌داش) • بناب (مرکزی) • تبریز (مرکزی، باسمنج، خسروشاه) • ترکمانچای (مرکزی، صومعه) • جلفا (مرکزی، سیه‌رود) • چاراویماق (مرکزی، شادیان) • خداآفرین (مرکزی، گرمادوز، منجوان) • سراب (مرکزی، مهربان) • شبستر (مرکزی، تسوج، صوفیان) • عجب‌شیر (مرکزی، قلعه‌چای) • کلیبر (مرکزی، آبش‌احمد) • مراغه (مرکزی، سراجو) • مرند (مرکزی، کشکسرای، یامچی) • ملکان (مرکزی، لیلان) • میانه (مرکزی، کاغذکنان، کندوان) • ورزقان (مرکزی، خاروانا) • هریس (مرکزی، خواجه) • هشترود (مرکزی، نظرکهریزی) • هوراند (مرکزی، چهاردانگه)
شهرها	آبش‌احمد • آچاچی • آذرشهر • اربطان • آقکند • اسفهلان • اسکو • اهر • ایلخچی • باسمنج • بخشایش • بستان‌آباد • بناب • بناب مرند • تبریز • ترک • ترکمانچای • تسوج • تیکمه‌داش • تیمورلو • جلفا • جوان‌قلعه • خاروانا • خامنه • خداجو • خسروشاه • خمارلو • خواجه • خوشه‌مهر • داریان • دوزدوزان • دیزج حسین‌بیگ • زرنق • زنوز • سراب • سردرود • سهند • سیس • سیه‌رود • شبستر • شربیان • شرفخانه • شندآباد • صوفیان • عاشقلو • عجب‌شیر • علیشاه • قره‌آغاج • کردکندی • کشکسرای • کلوانق • کلیبر • کوزه‌کنان • گوگان • لاریجان • لاهیجان • لیلان • مبارک‌شهر • مراغه • مرند • ملکان • ممقان • مهربان • میانه • نظرکهریزی • وایقان • ورزقان • هادیشهر • هریس • هشترود • هوراند • یامچی
دهستان‌ها (محال‌ها)	آبش‌احمد • آجی‌چای • آذغان • آغمیون • آلان برآغوش • آلمالو • ابرغان • اردلان • ارزیل • ارسی • ازومدل جنوبی • ازومدل شمالی • اسپران • اوجان شرقی • اوجان غربی • اوچ‌تپه شرقی • اوچ‌تپه غربی • اوچ‌هاچا • باروق • باویل • بدوستان شرقی • بدوستان غربی • بروانان شرقی • بروانان غربی • بروانان مرکزی • بزکش • بسطاملو • بکرآباد • بناب • بناجوی شرقی • بناجوی شمالی • بناجوی غربی • پیغان‌چایی • تازه‌کند • تیرچایی • تیمورلو • جزیره • جوشین • چاراویماق جنوب شرقی • چاراویماق جنوب غربی • چاراویماق شرقی • چاراویماق شمال شرقی • چاراویماق مرکزی • چله‌خانه • چهاردانگه جنوبی • چهاردانگه شمالی • چهرگان • حومه • خانمرود • خضرلو • داران • دستجرد • دودانگه • دولت‌آباد • دیزجرود شرقی • دیزجرود غربی • دیزمار شرقی • دیزمار غربی • دیزمار مرکزی • دیکله • ذوالبین • رازلیق • رودقات • زنوزق • سراجوی جنوبی • سراجوی شرقی • سراجوی شمالی • سراجوی غربی • سردصحرا • سلوک • سهند • سهندآباد • سیدان • سیس • سینا • شبلی • شجاع • شربیان • شورکات جنوبی • شهرک • شیخ‌درآباد • شیرامین • صایین • عباس شرقی • عباس غربی • علی‌آباد • قاضی‌جهان • قافلانکوه شرقی • قافلانکوه غربی • قبله‌داغی • قرانقو • قره‌ناز • قزل‌اوزن • قشلاق • قشلاق • قوریگل • قوری‌چای شرقی • قوری‌چای غربی • کاغذکنان شمالی • کاغذکنان مرکزی • کشکسرای • کله‌بوز شرقی • کله‌بوز غربی • کندوان • کوهسار • کوهستان • کیوان • گاودول شرقی • گاودول غربی • گاودول مرکزی • گرمادوز شرقی • گرمادوز غربی • گرمه جنوبی • گرمه شمالی • گنبر • گونی شرقی • گونی غربی • گونی مرکزی • گویجه‌بل • لاهیجان • لیلان جنوبی • لیلان شمالی • ملایعقوب • منجوان شرقی • منجوان غربی • مواضع‌خان شرقی • مواضع‌خان شمالی • مولان • مهرانرود جنوبی • مهرانرود مرکزی • مهران‌رود • میدان‌چای • میشاب شمالی • میشو جنوبی • میشه‌پاره • نظرکهریزی • نقدوز • نوجه‌مهر • ورقه • ورگهان • هرزندات شرقی • هرزندات غربی • یالقوزآغاج • یکانات • ینگجه • ییلاق
جاذبه‌های گردشگری	آبشار آسیاب‌خرابه • آبشار پیربالا • آبشار سرکنددیزج • آبشار عیش‌آباد • آبشار گل‌آخور • آرامگاه شیخ شهاب‌الدین اهری • آرامگاه شیخ محمود شبستری • ارگ علیشاه • بازار تبریز • برج خلعت‌پوشان • برج مدور • بوستان ایل‌گلی • پارک جنگلی مره خونی • پل دختر میانه • پل‌های خداآفرین • خانه مشروطه • دریاچه ارومیه • دریاچه قوریگل • رصدخانه مراغه • روستای اشتبین • روستای کندوان • روستای مجارشین • سد امند • سنگ‌نوشته رازلیق • کتیبه سقندل • غار قدمگاه • غار کبوتر • قلعه آوارسین • قلعه بابک • قلعه پشتاب • قلعه ضحاک • کاخ شهرداری تبریز • کلیسای استپانوس مقدس • کلیسای هوهانس مقدس • گنبد الله الله • گنبد سرخ • گنبد غفاریه • گنبد کبود • مسجد استاد و شاگرد • مسجد جامع تبریز • مسجد جامع سراب • مسجد جامع مرند • مسجد جامع مهرآباد • مسجد حسن پادشاه • مسجد سنگی ترک • مسجد صاحب‌الامر • مسجد کبود • معبد مهر • مقبرةالشعرا • مقبرةالعرفا • مقبرةالوزرا • موزه آذربایجان • موزه سنجش • قیزلار کورپوسی • گویجه قلعه
فهرست‌ها	حوزه‌های انتخابیه • شهرستان‌ها • بخش‌ها • شهرها • شهرک‌ها • دهستان‌ها نمایندگان ولی فقیه در استان • استانداران
رده