ارمن‌شاهان

اَرمَن‌شاه، شاه ارمن، یا اخلاط‌شاه نام افراد سلسله‌ای بود که در ارمنستان قدیم (در آناتولی امروزی) فرمانروایی داشتند و به‌دست ایوبیان منقرض گردیدند.^[۱]

لین پول در طبقات سلاطین اسلام و نیز تاریخ کرد آورده‌است: هنگامی که شکمان [سقمان] که او را به‌مناسبت نام مخدومش قطب الدین اسماعیل حکمران سلجوقی مرند آذربایجان قطبی می‌خواندند در سال ۴۹۳ هَ. ق. ۱۱۰۰ م. شهر اخلاط را در ارمنیه از بنی مروان گرفت و بساط آنها را برچید فرزندان و ممالیک ایشان مدت یک قرن در این ناحیه حکومت می‌کردند تا آنکه ایوبیان در سال ۶۰۴ هَ. ق. ۱۲۰۷ م. ایشان را از میان برداشتند.^[۲] و مقصود از ارمن منطقهٔ خلاط و اعمال آن باشد که آن را به ارمینیهٔ کبری نیز خوانند و شاه ارمن لقبی بوده‌است کسی را که بر این منطقه حکومت می‌کرده‌است. چنان‌که ابوشامه در کتاب «الروضتین» گوید: که نورالدین پس از جنگ دمیاط در سال ۵۶۵ هَ. ق. عماد را به خلاط و حاکم آن فرستاد و در آن هنگام ظهیرالدین سکمان معروف به شاه ارمن آنجا حاکم بود.^[۳]

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ارمن‌شاهان موجود است.