Wellington
Wellington Te Whanga-nui-a-Tara Wellington Te Whanganui-a-Tara | ||
---|---|---|
urban area (en) | ||
Hiriko ikuspegia Irudi gehiago | ||
Administrazioa | ||
Herrialdea | Zeelanda Berria | |
Eskualdea | Wellington | |
Izen ofiziala | Wellington Te Whanganui-a-Tara | |
Jatorrizko izena | Te Whanga-nui-a-Tara Wellington | |
Posta kodea | 5010, 5011, 5012, 5013, 5014, 5016, 5018, 5019, 5022, 5024, 5026, 5028, 6011, 6012, 6021, 6022, 6023, 6035 eta 6037 | |
Geografia | ||
Koordenatuak | 41°17′20″S 174°46′38″E / 41.2889°S 174.7772°E | |
Azalera | 444 km² | |
Altuera | 0 | |
Demografia | ||
Biztanleria | 216.200 (2023ko ekainaren 30a) 1.100 (2020) | |
Dentsitatea | 487 bizt/km² | |
Informazio gehigarria | ||
Sorrera | 1839 | |
Telefono aurrizkia | 04 | |
Ordu eremua | UTC+12:00 | |
http://www.wellingtonnz.com/ www.wellingtonnz.com |
- Artikulu hau Zeelanda Berriko hiriburuari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Wellington (argipena)».
Wellington[1] (ˈwɛlɪŋtən ahoskatua; maorieraz: Te Whanganui-a-Tara) Zeelanda Berriko hiriburua da, eta hiririk handienetan hirugarrena, Aucklanden eta Christchurchen ondoren. Ipar Uhartearen hego-mendebaldeko muturrean dago, Port Nicholson badiaren ertzean, Cook itsasarterako sarreran. Gutxi gorabehera 389.700 biztanle zituen 2010ean. Izena Arthur Wellesley, Wellingtongo dukearen omenez jarri zioten.
Klima
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Datu klimatikoak (Wellington) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 20.3 | 20.6 | 19 | 16.7 | 14.2 | 12 | 11.4 | 12 | 13.5 | 15 | 16.6 | 18.5 | 15.8 |
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | 13.4 | 13.6 | 12.6 | 10.9 | 8.8 | 6.9 | 6.3 | 6.5 | 7.7 | 9 | 10.3 | 12.2 | 9.9 |
Pilatutako prezipitazioa (mm) | 72 | 62 | 92 | 100 | 117 | 147 | 136 | 123 | 100 | 115 | 99 | 86 | 1249 |
Eguzki orduak | 246 | 209 | 191 | 155 | 128 | 98 | 117 | 136 | 156 | 193 | 210 | 226 | 2065 |
Iturria: NIWA[2] |
Ekonomia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Zeelanda Berriko merkataritza-gune eta garraio-gune nagusia da; garrantzitsuak dira errepideak, burdinbideak, nazioarteko aireportua, itsas portua. Petrolioa, automobiletako motorrak, ikatza eta mineralak esportatzen ditu, eta eguneroko produktuak, haragia, zura eta fruituak inportatzen.
Industria (garraiorako azpiegiturak, motorrak, tresneria elektrikoa eta mekanikoa, ehungintza, makineria, kimika industria, ontziolak), administrazioa (gobernuaren egoitzak) eta finantza jarduerak (banketxeak, aseguru etxeak) ekonomia baliabide garrantzitsuak dira halaber.
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1840an sortu zuten.
- 1865az geroztik Zeelanda Berriko hiriburua da.
- 1998ko otsailaren 14an Te Papa (Zeelanda Berriko Museoa) ireki zuten[3].
Wellingtondar ezagunak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Jane Campion (1954- ), zinema zuzendaria.
- Russell Crowe (1964- ), aktorea.
- Peter Jackson (1961- ), zinema zuzendaria.
- Alan G. MacDiarmid (1927-2007), kimikaria.
- Katherine Mansfield (1888-1923), idazlea.
- James Napier (1982- ), aktorea.
- Anna Paquin (1982- ), aktorea.
- Antonia Prebble (1984- ), aktorea.
- Karl Urban (1972- ), aktorea.
- Taika Waititi (1975- ), zinema zuzendaria.
- Michael Wesley-Smith (1983- ), aktorea.
Herri eta hiri senidetuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Harrogate (Ingalaterra)[4]
- Sydney (Australia)[4]
- Pekin (Txina)[5]
- Xiamen (Txina)[5]
- Sakai (Osaka) (Japonia)[5]
- Montevideo (Uruguai)[5]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
- ↑ Euskaltzaindia. 38. araua: Munduko estatu-izenak, herritarren izenak, hizkuntza ofizialak eta hiriburuak. .
- ↑ NIWA. Climate Data 1971–2000. .
- ↑ Te Papa museoaren webgunea
- ↑ a b Wellington City Council. Historical Sister Cities. .
- ↑ a b c d Wellington City Council. Sister Cities - Overview. .
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Ingelesez)(Frantsesez)(Alemanez) Wellington hiriaren webgune ofiziala