Sareta (ingeniaritza)

Beste esanahi batzuen berri izateko, ikus: «Sareta (argipena)»

Sareta edo zertxa,^[1] ingeniaritzan, erretikula formako egitura zurruna da, plano bakar batean horizontalean, bertikalean eta diagonalean jarritako hainbat barra zuzenez osaturik dagoena.^[2]

Zertxa osatzen duten barrak metalezkoak edo zurezkoak izan daitezke, eta triangeluak eratuz ezarri ohi dira; triangeluek, sekuentzian antolatuta, materialaren erabilera optimizatzen duen plano egonkor bat sortzen dute.^[3]

Izena

Leihoetako saretarekin duen antzagatik ematen zaio izen hori.

Egitura

Sareta junturetan konektaturiko atal zuzenek osatzen dute. Atal horien elkarketak triangelu-erretikula bat eratu ohi du. Antolaketa triangeluarrari esker, jasandako kargak modu uniformean banatzen dira egitura osoan, makurdura minimizatuz eta erresistentzia maximizatuz. Atalak soldaduraz edo torlojuz lotu daitezke.^[3]

Hormigoizkoa edo zurezkoa izan badaiteke ere, ohikoena arima arinduko altzairuzko sareta-habea da. Makurdura ebakitze-esfortzua baino garrantzitsuagoa denean erabiltzen da, hots, argi handiak eta karga ez oso handiak daudenean.^[4]

Egiturari dagokionez, hauek dira sareta-haberik erabilienak:^[3]

Pratt sareta-habea

Pratt habea: barra bertikal eta diagonalez osatutako sareta-habe "bermatua", hots, diagonalak habearen zentrotik bermaguneetarako noranzkoan paratuta dituena.^[5] Modu uniformean banatutako kargak jasateko egokia da.

Howe sareta-habea

Howe habea: barra bertikal eta diagonalez osatutako sareta-habe "esekia", hau da, diagonalak bermagunetik habearen zentrorako noranzkoan paratuta dituena.^[6] Karga kontzentratuak jasateko egokia.

Warren sareta-habea

Warren habea: barra diagonalez bakarrik, hau da, trakzioz lan egiten duten eta konpresioz lan egiten duten barrak txandakatuz osatutako sareta-habea.^[7] Argi handiko eraikuntzetan erabiltzen da.

Historia

1570ean argitaratu zen Andrea Palladioren I Quattro Libri dell'Architettura-k zurezko sareta-zubiak eraikitzeko jarraibideak ematen ditu.^[9]

XIX. mendean ohikoa izan zen sareta-zubiak egitea, batez ere altzairuaren ingeniaritza garatu zelarik. Euskal Herrian Ormaiztegiko zubibidea (1863) eta Zangozako burdinazko zubia (1891) dira horren adibide.

Erreferentziak

↑ Zertxa habe. Euskalterm, ivap.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2025-2-11).
↑ Truss. Encyclopedia Britannica, britannica.com (Noiz kontsultatua: 2025-2-11).
↑ ^a ^b ^c ¿Qué es una Cercha?. ingetecho.com (Noiz kontsultatua: 2025-2-11).
↑ Zertxa. zthiztegia.elhuyar.eus (Noiz kontsultatua: 2025-2-11).
↑ Pratt habe. Euskalterm, ivap.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2025-2-12).
↑ Howe habe. Euskalterm, ivap.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2025-2-12).
↑ Warren habe. Euskalterm, ivap.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2025-2-12).
↑ Ormaiztegi: Monumentuak eta eskulturak. ormaiztegi.eus (Noiz kontsultatua: 2025-2-11).
↑ Tampone, Gennaro, Funis, Francesca. Palladio's timber bridges. Proceedings of the First International Congress on Construction History, Madrid, 20th-24th January 2003, sedhc.es (Noiz kontsultatua: 2025-2-12).

Kanpo estekak

Datuak: Q1328068
Multimedia: Trusses / Q1328068

[1] Zertxa habe. Euskalterm, ivap.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2025-2-11).

[2] Truss. Encyclopedia Britannica, britannica.com (Noiz kontsultatua: 2025-2-11).

[ing-3] ¿Qué es una Cercha?. ingetecho.com (Noiz kontsultatua: 2025-2-11).

[eh-4] Zertxa. zthiztegia.elhuyar.eus (Noiz kontsultatua: 2025-2-11).

[5] Pratt habe. Euskalterm, ivap.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2025-2-12).

[6] Howe habe. Euskalterm, ivap.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2025-2-12).

[7] Warren habe. Euskalterm, ivap.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2025-2-12).

[8] Ormaiztegi: Monumentuak eta eskulturak. ormaiztegi.eus (Noiz kontsultatua: 2025-2-11).

[9] Tampone, Gennaro, Funis, Francesca. Palladio's timber bridges. Proceedings of the First International Congress on Construction History, Madrid, 20th-24th January 2003, sedhc.es (Noiz kontsultatua: 2025-2-12).

[1]