Portarlington (Laois konderria)
Portarlington Cúil an tSúdaire Cúil an tSúdaire | |
---|---|
herria | |
Administrazioa | |
Herrialdea | Irlandako Errepublika |
Herrialdea Lurralde Historikoa Konderriak | Irlandako Errepublika Leinster Laois, Offaly |
Jatorrizko izena | Cúil an tSúdaire |
Geografia | |
Koordenatuak | 53°09′40″N 7°11′25″W / 53.1611°N 7.1903°W |
Altuera | 66 |
Demografia | |
Informazio gehigarria | |
Sorrera | 1666 |
Ordu eremua | UTC±00:00 eta UTC+01:00 |
Portarlington (irlanderaz Cúil an tSúdaire) Irlandako Errepublikako Laois eta Offalyko konderrien artean dagoen hiria da. Hiria banatzen duen Barrow ibaia da konderri bien arteko muga.
Etimologia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Irlanderazko Cúil an tSúdaire izenak "larrugilearen txokoa" esan nahi du.
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1260an Lea gaztelua eraiki zuen William de Vesey normandiarrak bertan. Bortxaz beteriko historia izan zuen, sarritan erasotu eta suntsitu baitzuten. Azkenik 1640an Oliver Cromwellen gudalosteek lehergaiekin eztandarazi zuten arte.
Portarlington 1666an fundatu zuen Sir Henry Bennet, Karlos II.arenaren barne arazoetako idazkariak. Aurrez 1641eko irlandarren matxinadan inguruko lurrak konfiskatu baitzituen erregeak. Bennet bera oso ingeles zalea zen eta aurrez Cooletoodera (Cúil an tSúdaire) izenaz ezagutzen zen inguruari Port-Arlington izena jarri zion eta bera bihurtu zen "Arlingtongo Baroi". Ezin izan zion luzaz eutsi ordea eta 1691eko Limerickeko Itunaren ondoren 15 familia higanot frantziar iritsi ziren bertara, Port-Arlington higanot herri bihurtuz. Fransesez hitzegiten zen herrian eta mezak ere hizkuntza honetan eman ziren 1820 arte.
Ondasun nabarmenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Lea Gazteluaren aztarnak
- Tresconeko haitza: herritik gertu dagoen haitz handi bat da mendeetan zehar meza katolikoak egiteko aldare gisa erabili zena.
Herritar ospetsuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Edward Carson (1854-1935), irlandar unionisten burua
Hiri senidetuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]