Dieu et l'État
Dieu et l'État | |
---|---|
Jatorria | |
Egilea(k) | Mikhail Bakunin |
Argitaratze-data | 1882 |
Izenburua | Dieu et l’État |
Jatorrizko herrialdea | Frantzia |
Ezaugarriak | |
Genero artistikoa | saiakera |
Hizkuntza | frantsesa |
Egile-eskubideak | jabetza publiko eta jabetza publiko |
Argumentu nagusia | erlijioa, ateismoa eta arrazionalismoa |
Dieu et l'État (euskaraz: «Jainkoa eta Estatua») Mikhail Bakunin pentsalari anarkista errusiarraren lanik ezagunena da.
Idazketa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Jainkoa eta Estatua 1871ko otsaila eta martxoa bitartean idatzi zen. Jatorriz Inperio Knouto-Germanikoa eta Iraultza Soziala (кнут edo knut, whip errusieraz) izeneko lan handiagoaren bigarren zatia zen. Lehen zatian gerra franco-prusiarraren aurrekariak eta inperialismoaren aurkako europar erresistentziaren historia orokorra jorratu ziren. Jainkoa eta Estatua, baita Bakuninen lanaren zati handi bat ere amaitu eta ordenatu gabe geratu ziren. Hori ez da arraroa, batez ere Bakuninen idatzizko lanetako bat ere ez baitago bukatuta. Bakunin kritikatu zutenean, erantzun zuen: "Nire bizitza zati bat da". Jainkoa eta Estatua, hain zuzen ere, zati bat da: liburuak paragrafo batzuk ditu, liburuaren amaiera osatzen duena barne, esaldi baten erdian bat-batean amaitzen direnak. Era berean, bost lerroko paragrafoz osatutako oharrak ere aurki daitezke.
Aurkikuntza eta argitalpen historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Carlo Cafiero eta Elisée Reclusek Jainkoa eta Estatua lana aurkitu zuten, garai hartako bi anarkista ezagunak eta Bakuninen bizitzako azken urteetako lagun minak. Biek nekaezin jardun zuten falta ziren liburuaren zatiak bilatuz, alferrik. Azkenean, liburua frantsesera itzuli eta liburuxka gisa argitaratu zuten Genevan 1882an. Cafierok eta Reclusek liburua "Dieu et l'état" izendatu zuten, nahiz eta Bakuninek jatorriz "Komunismoaren eskola doktrinaleko sofismo historikoak" izenburua jarri zioten. Jatorrizko izena ez zen Bakuninen egunerokoan aurkitu Cafiero eta Reclus hil ziren arte.
1883an Benjamin Tucker anarkista estatubatuarrak liburua ingelesera itzuli eta liburuxka gisa banatu zuen Bostonen. Prozesu horretan zehar, zailtasun dezente izan zituen, Cafierok eta Reclusek jatorrizko eskuizkribua frantsesera zuzenean itzuli zutenean, hitz batzuk aldatu behar izan baitzituzten hizkuntza horretan literatura-kalitate handiagoa izateko eta, maiz, Bakuninen idazkera gaizki interpretatu zuten. Frantsesezko itzulpen zehatzagoa ez zen 1908ra arte atera, eta ingelesezko edizio berria 1910 arte ez zen argitaratu Londonen. 1916an, Emma Goldman lituaniar anarkistak 1910eko Londreseko edizioaren berrargitalpena argitaratu zuen Mother Earth egunkari erradikalarentzat, Jainkoa eta Estatuaren lehen argitalpenetik Bakuninen lanik ezagunena izan dena. Hainbat hizkuntzatara itzuli da, besteak beste, ingelesera, alemanera, italiera, gaztelania, errusiera, poloniera, txekiera, errumaniera, nederlandera eta yiddisha .
Ikus, gainera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Wikitekan badira testuak, gai hau dutenak: [[:s:{{{1}}}|Dieu et l'État]] |
- [1] Dios y el Estado testu osoa (2021/01/25an berrikusia)