Cinta Sabaté
| Cinta Sabaté | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | Tortosa, 1946 (77/78 urte) |
| Herrialdea |  Katalunia |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Bartzelonako Unibertsitatea Escola Massana |
| Hizkuntzak | katalana |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | margolaria eta eskultorea |
Cinta Sabaté Querol (Tortosa, Tarragona, Katalunia, 1946) kataluniar eskultore eta margolaria da,[1] emakumeen eta amatasunaren irudiengatik ezaguna, eta emakumeen gorputz ausart, sendo eta oparoak sortzen ditu. Santa Coloma de Gramenet, Amposta eta Tortosa BHI eskoletan irakasle aritu zen. [2][3]
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Bi urte zituela hil zitzaion aita; ordura arte familia eroso bizi zen. Handik aurrera, Carme amak, gaztetan Ricard Cervetorekin, Tortosako artista askoren maisuarekin, marrazketa-ezagutzez-eta baliatu zen bere etxetik lanean hasteko. Dirusarrera gutxi izan arren, Àngels eta Cinta ikastetxe erlijioso batera joan ziren, eta hamaika urtetik aurrera Cinta Sabaté Arte Eskolako marrazketa-eskolan eta Lamote de Grigon Udal Musika Eskolako piano-klaseetan hasi zen.
Tortosako Arte Eskolan ikasten hasi zenean, bost urte baino ez zituen eskolak. Eskola hori berehala bihurtu zen arte-kezkak zituzten gazteak biltzeko eta prestatzeko gune. Ferran Chavarria, Manuel Escurriola, Lluís Montagut, Jaume Rocamora eta Ferran Vilas hirurogeiko hamarkadan beren sorkuntza-jarduerari ekiten zioten artista gazteen belaunaldi bateko kide ziren. Cinta Sabaté taldeko neska bakarra zen.[4] Taldeak, 1962ko abenduan, lehen aldiz, protesta-ekitaldia egin zuen, urte horretan Zirkulu Artistikoari ohikotasunez egiten zen artista berrien lehiaketa egin ez zelako. Erakusketa horretan Manolo Escurriola, Lluís Montagut, Ferran Chavarria eta Jaume Rocamora izan ziren. 1964ko irailean, taldeak Tortosako udal-parkeko Llotja Gotikoan erakutsi zuen berriro. 1964-1965eko ikasturtearen amaieran, eskolan egindako lanak erakutsi zituen Jaume Rocamorarekin. Cinta Sabaték Arte ederren ikasketak hasi zituen, baina libretik. Prestatze-lanak egiten zituen, baina aurrera egiteko Bartzelonara joan behar zuen; babes-beka apal batek joateko aukera eman zion.
Arte Ederren Goi Eskolan ikasi zuen 1964tik 1968ra. 1966-1967 ikasturte-amaierako erakusketarako lehen akzesita lortu zuen; 1967-1968 ikasturte-amaierako erakusketako lehen saria, eta Arte Ederren Zuzendaritza Nagusiak emandako eskulturako lehen bi sari. Lehen saria eserita dagoen emakume-irudi bati dagokio, eta harekin jartzen du bere ekoizpenaren gai orohartzailea den emakumearen abiapuntua. Aldi berean, Arte Ederren Eskolan, Bartzelonako Errege Zirkulu Artistikoan beka batekin sartzea lortu zuen 1966tik 1971ra bitarteko ikasturteetan. Horri esker, Eskolaz besteko giro batean osatu zuen bere prestakuntza, eta, gainera, eredu bat zuen. Esperientzia horien ondorioz, marrazkiaren nagusitasuna areagotu egin zen, urte horietan egin zituen zirriborro ugariek erakusten duten bezala, emakumeen anatomia sakon ezagutzen zuen.
1973ko azaroaren amaieran, Castellblanc Fundazioak beka bat eman zion eskulturaren espezialitatean, Joan Rebullek Mallorcan zuzendutako eskultura-ikastaro bat egiteko. Reuseko eskultore horrek, Sabaték buztina manipulatzeko zuen modua eta modelatzeko zuen erraztasuna ikusita, bere tailerrera berarekin lan egitera joatea proposatu zion. Urte haietan, Rebullek enkarguz egiten zuen lan eta laguntzaile-talde bat zuen. Baina Cinta Sabaték nahiago izan zuen bere kabuz lanean jarraitu.
Lan ibilbidea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Irakasle
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1970ean Sabaté Grameneteko Santa Coloma Institutuko irakasle hasi zen. 1978an itzuli zen Tortosara, Joaquim Bau institutuko irakasle izateko. Urte askoan egin zuen lan bertan, eszedentzia eskatu arte.
Artista
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Tortosatik kanpo igaro zituen urteetan ez zuen inoiz bere hiriarekin harremana galdu, ez pertsonala ez artistikoa. Irakasle hasi ondoren, egiten ziren talde-lagin gehienetan parte hartu zuen. Nabarmentzekoa da Grabatuaren Erakusketan (1974) eta udaberriko aretoetan parte hartu zuela 1985eko eta 1986ko zazpigarren eta zortzigarren edizioetan. 2000. urtean, Institutuak erabaki zuen irakasle ziren artisten erakusketa antologiko bat egitea, Frederic Mauri margolaria erretiro-datara iristean agurtzeko balio izan zuena. Frederic Mauri, Josepa Alucha, Roberto Escoda, Joan Panisello, Alfred Porres eta Cinta Sabatéren lanak jarri ziren ikusgai.
Cinta Sabaték badaki bere sorkuntza-prozesuak ez duela ibilbide konstanterik obrak egiteari dagokionez. Zenbait arrazoi direla medio, ez dago jarraikortasunik, baina bai maila kontzeptualean eta formalean.
Lana
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hasierako urteetako lan gutxi daude. Bere lanetan formaren purutasuna nabarmentzen da, barne-egitura sendoagatik eta begien tratamenduan nolabaiteko arkaismoagatik. Eskulturan gehien adierazitako gaietako bat emakumeen anatomiari buruzkoa da. Laurogeiko hamarkadaren inguruan, erabat definituta zuen bere hizkuntza lehentasunezko gai batekin: amatasuna. Bere irudi femeninoak emakume indartsuak dira, biribilak, xehetasun gutxirekin eginak, eskulturaren oinarrizko balioak indartzeko. [5] Ez dira pertsona jakin bati buruzkoak; berezko bizitza duten izakiak dira. Amatasuna babesteko ideiak protagonismo handia du.[6]
Hainbat erakusketa kolektibotan parte hartu du bere ibilbidearen hasieratik. [7] 2015. urtean Ignasi Blanch izan zen Bartzelonako Vall de Hebrón ospitaleko urteko artistarekin.[6] 2016. urtean Margarita Rivière sariaren eskultura sortu zuen. Sortu zuen lehen sari hori Milagros Pérez Oliva kazetariak jaso zuen.
Sariak eta aintzatespenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1967-1968 ikasturte-amaierako erakusketako lehen saria, eta Arte Ederren Zuzendaritza Nagusiak emandako eskulturako lehen bi sari.
- 2015ean Generalitateko Kultura Sailak Formaren Misterioa Lerro hutsa izeneko atzera begirako erakusketa antolatu zion.[8][9]
- 2019an Cinta Sabaté Querol, una dona escultora, Nuria Gil Duránen liburua.[10][11]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ «Wayback Machine» web.archive.org (Noiz kontsultatua: 2023-09-23).
- ↑ Gil i Duran 2015, 8 orr. .
- ↑ (Ingelesez) «Catàleg Cinta Sabaté by CulturaTE - Issuu» issuu.com 2015-06-18 (Noiz kontsultatua: 2023-09-23).
- ↑ (Katalanez) Redaccio. (2020-01-09). «“Cinta Sabaté és una escultora discreta, que gaudeix de l'art des de la intimitat”» Setmanari l'Ebre (Noiz kontsultatua: 2023-09-23).
- ↑ Gil i Duran 2015, 10-11 orr. .
- ↑ a b Cinta Sabaté, Artista de l'Any de l'Hospital Vall d'Hebron, cedeix Dones corrent per la platja al centre. Vall d'Hebron 2 de desembre del 2015.
- ↑ Gil i Duran 2015, 7 orr. .
- ↑ Misteri de la forma. Línia pura. El trajecte silenciós de Cinta Sabaté. Tortosa Turisme 2015.
- ↑ «Cinta Sabaté: "La solidesa de la dona s'ha desaprofitat durant molts anys"» Surtdecasa.cat 2015-06-25.
- ↑ (Gaztelaniaz) «Cinta sabaté querol, una dona escultora» www.diegomarin.com (Noiz kontsultatua: 2023-09-23).[Betiko hautsitako esteka]
- ↑ Gil Duran, Núria. (2019). Cinta Sabaté Querol, una dona escultora. ISBN 978-84-17638-32-0. (Noiz kontsultatua: 2023-09-23).
Bibliografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Gil i Duran, Núria (ed.); AAVV. Serveis Territorials del Departament de Cultura a les Terres de l'Ebre. Misteri de la forma. Línia pura. El trajecte silenciós de Cinta Sabaté, 2015, p. 34. (Catàleg amb moltes fotos d'obres)
