Biziarteko kartzela zigor

Biziarteko espetxealdia, biziarteko kartzela zigorra edo betiko kartzela zigorra pertsona bat hiltzen den arte edo zigorra kentzen zaion arte kartzelatuta izatearen zigorra da. Zigorra oso delitu larriei dagokie. Herrialde askok biziarteko zigorrak deuseztatu dituzte, giza eskubideen kontrakoak direla eta; horregatik, herrialde horietan biziarteko kartzela zigorrak ezin du legezko gehieneko iraupena gainditu, ezta legeak «biziarteko» edo «betiko» terminoa erabiltzen duenean ere.^[1]

Biziarteko kartzela zigorra terminoak ia lege guztietan iraungita dagoen zigor bat aipatzen du (Peruk soilik mantentzen du biziarteko epe hori bere legedian). Gaur egun, teknikoki kartzela zigor mugagabea edo espetxe zigor mugagabea ditugu hizpide, biziarteko zigorra oso apartekoa delako. Dena dela, oraindik ere biziarteko espetxealdia edo betiko kartzela zigorra dira termino erabilienak zigor mota hau izendatzeko.

Historian Espainian bizitza osorako kartzela zigorra salbuespenez soilik erabili zen XIX. menderaino. ^[2] Mende horretan, eta zehazki 1822ko zigor kodearekin, heriotza zigorraren alternatibatzat maiz aplikatzen hasi zen.^[2] Mende bat geroago, 1928ko zigor kodearekin, biziarteko kartzela zigorra abolitu zen.^[2] Azkenean, 2015eko ekainaren 1ean, Mariano Rajoyren gobernuak zigor legeetan sartu zuen berriro, espetxe iraunkor berrikusgarria izenarekin.^[2] Zigor Kodearen erreforma hau 2015eko ekainaren 1ean sartu zen indarrean.^[2]

Azken erreforma horren aurretik, 40 urteko muga ezarri zen pertsona batek kartzelan etengabe bete dezakeen gehieneko moduan, bakoitza 20 urte baino gehiagoko zigorra duten bi delitu edo gehiagorekin edo bi delitu edo gehiagorekin zigortuta dagoenean edo gutxienez eta gutxienez horietako bat terrorismoa da eta 20 urte baino gehiagoko zigorra du. Frankismoaren ondoren Espainian monarkia berrezarri zenetik, Miguel Montes Neiro da Espainiako espetxeetan denbora gehien eman duen pertsona, etengabe, 36 urtez (1976tik 2012ra).^{[erreferentzia behar]} Soldadutzan iheslari izendatu zuten, eta kartzelan sartu zen lehen aldiz.

• (Gaztelaniaz) González Collantes. (2015). Las penas de encierro perpetuo desde una perspectiva histórica. 18, 51-91 or. ISSN 1698-5583..