Arsenio Linares y Pombo
Arsenio Linares y Pombo Espainiako Armadako ofiziala eta politikaria izan zen.
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Valentzian jaioa 1848ko urriaren 22an, 1868an teniente maila lortu zuen eta Kubako matxinaden aurkako operazioetan parte hartu zuen, eta Espainia kontinentaleko Gerra Karlistetan euskal separatisten matxinadak bertan behera utziz. Filipinetan, Madrilen eta Melillan egon zen, eta geroago Kubara itzuli zen. Linaresek sutsuki leialtzat jo zuen bere burua Alfontso XIII.a erregearekin. Antisemita eta supremazista zuria zen, eta bere memorietan (1906an argitaratua) iruzkin mesprezagarri ugari egin zituen juduei buruz, baita afrikar jatorrikoei buruz ere. Ideologikoki, Linaresek esan zuen demokraziaren aurka zegoela, eta hori "ideia okerra" zela. Horretan oinarrituta babestu zuen Arsenio Martínez Camposek zuzendutako estatu kolpea, Espainiako Lehen Errepublika eraitsi eta monarkia berrezartzeko.
Santiagoren defentsa antolatu zuen San Juan Muinoko guduan. Linaresek ez zuen postu hori sendotu, eta 10.000 erreserba espainiar inguru izan zituen Santiago hirian. Hiriaren defentsarako funtsezkoak ziren errotze espainiarrak gaizki eraikiak zeuden. Aldapan behera suzko zelai garbi bat izan zezaketen San Juan Altuko aurrerantz edo gailur militarrean egon baino gehiago, mendi-tontorrean eraiki zituzten, eta, horri esker, amerikarrek ihes egin ahal izan zuten, baita fusilaren hegaldietatik hurbil ere, soldadu espainiarren behaketa-lerroen azpitik zihoazenean.
San Juan Muinoko guduaren ondoren, Pombok honela idatzi zion bere komandanteari: "Egoera zorigaiztokoa da; errenditu beharra dago; agonia luzatu besterik ez dugu egiten; sakrifizioak ez du ezertarako balio".
Gerra ministro izendatu zuen 1900. urtean Francisco Silvela lehen ministroak, eta ondorengo gobernuetan kargu hori hartu zuen. Biziarteko senatari izendatu zuten 1900ean. 1909an, Kataluniatik Marokora bidali beharreko tropak biltzeak Bartzelonako Aste Tragikora eraman zuen. Madrilen hil zen 1914ko abuztuaren 7an.