Siblilo
Siblilo, ankaŭ sibloligno, estas unu el la plej malnovaj muzikinstrumentoj respektive transsenda instrumento por tonoj. Ĝi apartenas al la kirlo-aerofonoj.
Songenerado
[redakti | redakti fonton]Siblilo estas plata, plej ofte ovala lignopeco aŭ osto longa 15 ĝis 50 centimetrojn kun rondigitaj randoj, kiun oni svingas cirkle per ŝnuro longa 1 ĝis 2,5 metrojn. Je tio la ligno estas ekturnata ĉirkaŭ sin mem kaj la ŝnuro tordata. Tiel ekestas kirloj kaj la premovariado de la kirloj kreas malaltan tonon ŝvelantan supren-malsupren, kiu je plirapidigo transiras en zumadon aŭ zumegon. La tonoj ekestas per oscilado de la siblokorpo.[1] Ĝia sono similas al neniu alia muzikinstrumento kaj dependas de la formo de la instrumento kaj la turnorapideco. Pro la - ankaŭ je vento - vaste aŭdebla sono oni povas komuniki per ĉi tiu instrumento trans grandaj distancoj. La tipa frekvenco de la siblolignoj estas pli malpli 80 hercoj.[2]
Uzo
[redakti | redakti fonton]
La siblilo estis uzata en la malfrua paleolitiko, el kiu ekzistas arĥeologiaj trovaĵoj en meza Eŭropo en la urbo Havelsee[3] en Brandenburgio, en Stellmoor el la Kulturo de Ahrensburg,[4] en Ŝlesvigo-Holstinio kaj en la Grotte de la Roche[5] en la departemento Dordogne el la magdalenio en Francujo.
Sibliloj estis en uzo en la plej diversaj kulturoj en Afriko (suda Afriko) trans Azio kaj Papuo-Nov-Gvineo[6] ĝis la aŭstralia kontinento. Nuntempe indiĝenaj aŭstralianoj kaj kelkaj indianaj popoloj de Nordameriko uzas siblilojn.
Aŭstraliaj indiĝenoj ofte uzas siajn siblilojn, abunde pripentritajn kaj ornamitajn per ĉizaĵoj, ankaŭ por rita komunikado kun siaj prauloj kaj por lanĉi siajn ceremoniojn. Kiam konata aŭstralia rokmuzikistaro surdiskigis kanton, enigante tonojn de la siblilo, la indiĝenoj akre kritikis ĝin, ĉar tiuj ĉi tonoj apartenas al la sanktaj ritoj kaj ne rajtas esti ludataj en kantoj.[7]
Bildaro
[redakti | redakti fonton]-
Siblilo de la Apaĉoj -
Siblilo de la Navahoj -
Siblilo de la indiana tribo Gros Ventre -
Siblilo de la Britaj Insuloj
Literaturo
[redakti | redakti fonton]- Emil Hoffmann: Lexikon der Steinzeit. C. H. Beck Verlag, Munkeno 1999, ISBN 978-3406421259.
- Otto Zerries: Das Schwirrholz. Untersuchung über die Verbreitung und Bedeutung der Schwirren im Kult. Strecker und Schröder Verlag, Stutgarto 1942.
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Jearl Walker: Der fliegende Zirkus der Physik. Fragen und Antworten. 9-a eldono. Oldenbourg Wissenschaftsverlag, 2008, ISBN 978-3-486-58067-9, p. 184. Online auf Google Books.
- ↑ Neville H. Fletcher: Australian Aboriginal Musical Instruments: The Didjeridu, The Bullroarer And The Gumleaf Research School of Physical Sciences Australian National University, Canberra und School of Physics, University of New South Wales, Sydney.
- ↑ Ilustraĵo kaj klarigo de siblilo el la malfrua paleolitiko (14.000-10.000 a. K.) en la distrikta muzeo Jerichower Land en Saksujo-Anhalto.
- ↑ Kopikonstruo de la siblilo el la Kulturo de Ahrensburg, kiu konsistas el boacotibio Arkivigite je 2010-03-22 per la retarkivo Wayback Machine.
- ↑ Ilustraĵo de la siblilo el la Grotte de la Roche en Francujo
- ↑ Francis Edgar Williams: Bull-roarers in the Papuan Gulf. Bock, Government Printer, Port Moresby 1936. (Territory of Papua: Anthropology report. n-ro 17).
- ↑ http://www.api-network.com/main/index.php?apply=scholars&webpage=default&flexedit=&flex_password=&menu_label=&menuID=62&menubox=&scholar=76]