Mantodea

Mantodea
Mantis relpollosa
Biologia klasado
Regno: Bestoj Animalia Subregno: Histuloj Eumetazoa Filumo: Artropodoj Arthropoda Subfilumo: Heksapodoj Hexapoda Klaso: Insektoj Insecta Subklaso: Flugilaj insektoj Pterygota Infraklaso: Neopteroj Neoptera Superordo: Dictyoptera Ordo: Mantodea Burmeister, 1838
Familioj
Acanthopidae Amorphoscelidae Baissomantidae † Chaeteessidae Cretomantidae Empusidae Eremiaphilidae Hymenopodidae Iridopterygidae Liturgusidae Mantedoj Mantidae Mantoididae Nanomantidae Metallyticidae Santanmantidae Sibyllidae Tarachodidae Thespidae Toxoderidae
Aliaj Vikimediaj projektoj
Sistematiko en Vikispecioj
Komunejo pri Mantodea
v • d • r

Mantodea estas ordo de insektoj kiu inkluzivas ĉirkaŭ 2,300 priskribitajn speciojn, konataj pro la karakteriza sinteno kie iliaj antaŭaj kruroj estas levitaj kvazaŭ en preĝosinteno. Tamen, ĉi tiuj kruroj estas fakte adaptitaj por kapti kaj teni predon, ĉar Mantodea estas voracegaj predantoj de aliaj artropodoj.

Mantodea estas mezaj ĝis grandaj insektoj, kun grandeco varianta de 10 mm ĝis pli ol 200 mm. Ili havas triangulan kapon kun du grandaj kunmetitaj okuloj kaj ekstreme movebla kolo, kiu permesas al ili turni sian kapon por sekvi moviĝantan predon. La antaŭaj kruroj estas raptorialaj, signifante ke ili estas speciale adaptitaj por kapti kaj teni predon, kun vicoj de spinoj laŭ la femuro kaj tibio. Mantodea ankaŭ havas ledecajn antaŭajn flugilojn, kiuj kovras la membranajn malantaŭajn flugilojn kiam ili estas en ripozo, kvankam ne ĉiuj specioj povas flugi.^[1][2]

Mantodea spertas nekompletan metamorfozon, kun larvoj kiuj similas al plenkreskuloj, sed estas pli malgrandaj kaj senflugilaj. Post pariĝado, la inoj demetas grandan ovotujon kiu havas mielĉelan strukturon. Ĉi tiu ootekon estas kutime alligita al branĉoj, ŝtonoj, aŭ aliaj strukturoj kaj rapide malmoliĝas. Kvankam estas ofta kredo ke inaj Mantodea manĝas siajn partnerojn dum kopulado, esploroj sugestas ke ĉi tiu konduto ne estas tiel ofta en la naturo kaj pli verŝajne okazas en kaptiteco.^[2]

Mantodea estas troveblaj tra la tuta mondo, kun la plej alta diverseco en tropikaj kaj subtropikaj regionoj. Ili estas plej ofte troveblaj en tropikaj pluvarbaroj, malfermaj kampoj, kaj ĝardenoj. Multaj specioj havas evoluigitajn kapablojn kamufli sin en siaj naturaj medioj.^[1]

Mantodea estas solaj kaj oportunismaj predantoj, manĝantaj aliajn artropodojn, kaj foje eĉ malgrandajn vertebrulojn kiel musojn aŭ lacertojn. Ili estas konataj pro sia kapablo resti senmovaj dum longaj periodoj, atendante por kapti predon kiu venas tro proksime. Dum pariĝado, la maskloj ofte riskas esti manĝitaj de la ino, kvankam ĉi tio ne ĉiam okazas.

Mantodea estas proksime rilatitaj al aliaj ordoj kiel blatoj (Blattodea) kaj ortopteroj (Orthoptera), kun kiuj ili foje estis grupigitaj en la pasinteco. Nuntempe, ili estas konsiderataj aparta ordo nomata Mantodea, kiu enhavas plurajn familiojn, el kiuj la plej granda estas mantedoj (Mantidae).^[2]

1. ↑ ^{1,0 1,1} Mantodea (Mantids). Alirita 19-a de Aŭgusto 2024 .
2. ↑ ^{2,0 2,1 2,2} Amateur Entomologists' Society. Praying Mantids (Order: Mantodea). Alirita 19-a de Aŭgusto 2024 .

• Mantodea Species File - Pliaj informoj pri Mantodea
• Tree of Life Web Project - Mantodea - Informoj pri la evoluo kaj taksonomio de Mantodea