Lenkoran

Lenkoran
Fotomontaĵo
şəhər (en) vd
Administrado
Ĝemelurboj İskenderun (2005–) Monterey vd
Poŝtkodo	AZ4200
En TTT	Oficiala retejo [+]
Demografio
Loĝantaro	51 300  (2014) [+]
Loĝdenso	733 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo	38° 45′ N, 48° 51′ O (mapo)38.75361111111148.851111111111Koordinatoj: 38° 45′ N, 48° 51′ O (mapo) [+]
Alto	76 m [+]
Areo	70 km² (7 000 ha) [+]
Horzono	UTC+04:00 [+]
DEC Situo de Lenkoran
Alia projekto
Vikimedia Komunejo Lənkəran [+]
v • d • r

Lenkorano^[1] (azerbajĝane Lənkəran) estas urbo kun distrikta statuso en sudo de Azerbajĝano ĉe bordo de la Kaspia maro. Urbo lokiĝas en distrikto Lenkoran kaj havis en 2002 ĉirkaŭ 48.400 loĝantojn.

Pli ol duono de la loĝantoj de la urbo apartenas al la popolo taliŝoj. Tiuj rezervis siajn kulturon kaj tradicion. La nomo de la urbo venas el Lan Karan, kiu en la taliŝa lingvo signifas kandomo.

La urbo estis fondita sur la marĉejo ĉe norda bordo de rivero Lenkoranka. La unuaj spuroj de loĝantoj estis trovitaj el la neolitiko, sed ekzistas ankaŭ ruinoj de setlejoj el la bronza kaj fera epokoj. Herodoto kaj Strabono menciis setlejojn en ĉirkaŭo de Lənkəran.

Ekde la 16-a jarcento, la urbo graviĝis, ĝin posedis de 1728 ĝis 1735 Rusio, poste Persio. Lenkoran iĝis ĉefurbo de la Taliŝa Ĥanlando, kiu estiĝis en 1747 post morto de la persa reganto Ŝaĥo Nadir. La rusoj okupis ĝin en januaro de 1813. Laŭ la Traktato de Gulistan de 1813, ĝi iĝis parto de la Rusia imperio. Tiutempe ĝi havis ĉirkaŭ 2200 loĝantojn, en 1911 ĉirkaŭ 8500.

Dum la Rusia interna milito, bolŝevikoj deklaris en la urbo Respublikon Mughan, kiu kelkajn monatojn poste iĝis parto de la Azerbajĝana Demokratia Respubliko. Tiu respubliko iĝis parto de la Transkaŭkaza SFSR, pli poste de la Sovetunio.

En 1993, en la urbo deklaris Alikram Humbetov la formadon de la Taliŝa-Muĝana Aŭtonomia Respubliko. La ribelo kaj la respubliko estis baldaŭ detruita.

En la regiono ĉirkaŭ Lenkoran gravas la agrikulturo, same la produktado de printempaj kaj vintraj legomoj. Oni kultivas en la varma klimato ankaŭ rizon, vinberon, citronon. Oni prilaboras ankaŭ kverkolignojn al mebloj, teon, silkon. Gravas ankaŭ la tapiŝproduktado.

La regiono estas konata pro Parrotia persica, ferligno, kiu kreskas kaj estas prilaborata tie.

En la urbo ekzistas historia muzeo sur iama loko de la malnova ĥanpalaco. La urbo havas vidindan grandan moskeon kaj bazaron.

Proksime al Lenkoran, ekzistas sablaj strandoj, en distanco de 12 km (ĉe okcidenta Andjin) varmakvaj fontoj. Proksime al vilaĝo Ballabur, videblas ruinoj de la samnoma fortikaĵo.

Ekzistas nur unu nokta trajno al Bakuo, kiu pluveturas al Astara. Okcidente de la urbo troviĝas flughaveno. La urbo estas ligita al translanda vojo M3.

• Taliŝa-Muĝana Aŭtonoma Respubliko

• oficiala paĝo Arkivigite je 2005-12-27 per la retarkivo Wayback Machine (azere)
• 1991 sovettempa mapo de la regiono Arkivigite je 2006-02-05 per la retarkivo Wayback Machine, komparo 1:100.000

Ĉi tiu artikolo ankoraŭ estas ĝermo pri geografio. Helpu al Vikipedio plilongigi ĝin. Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi (menciante la fonton).