Cianata acido

Vidu ankaŭ: Izocianata acido

Cianata acido

Plata kemia strukturo de la
Cianata acido

Tridimensia kemia strukturo de la
Cianata acido

H-O-C≡N

525

540

Merck Index

15,2676

Fizikaj proprecoj

Aspekto

senkolora aŭ blanka senodora likvaĵo

43.025 g·mol^-1

1.14g cm⁻³

−81 °C

23.5 °C

3.46^[1]

91 mg/kg (buŝe)

Sekurecaj Indikoj

Riskoj

R22 R52 R53

Sekureco

S24 S25

Pridanĝeraj indikoj

Danĝero

Xi
Irita

T
Toksa

Xn
Noca por la sano

GHS etikedigo de kemiaĵoj

GHS Damaĝo-piktogramo

GHS Signalvorto

Damaĝo

GHS Deklaroj pri damaĝoj

H302, H312, H314, H332, H334, H335

GHS Deklaroj pri antaŭgardoj

P260, P261, P264, P270, P271, P280, P301+312, P301+330+331, P302+352, P303+361+353, P304+312, P304+340, P304+341, P305+351+338, P310, P312, P321, P330, P342+311, P363, P403+233, P405, P501

Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Cianata acido estas unubaza acido, senkolora kaj senodora likvaĵo, solvebla en akvo kaj etero, volatila kaj venena substanco kiu malkomponiĝas kiam hejtata, estigante kun bazoj la respektivajn cianatojn. En akvaj solvaĵoj ĝi inklinas al malkomponado formante karbonan duoksidon kaj amoniakon.

Ĝi estas deirmaterialo en la produktado de farmaciaĵoj kaj herbicidoj derivitaj el la ureo. Ciamelido estas blanka senforma solidaĵo, tute malsolvebla en akvo kaj rezultanta el polimerizo de la cianata acido, kies formulo estas [HCNO]n.

Ciamelido dissolviĝas en sulfata acido sed ne reakcias kun ĝi, sed kiam varmigita en ĉeesto de koncentrita sulfata acido ĝi malkomponiĝas en karbona duoksido kaj amoniako.^[2] La cianurata acido estas nur trimero de la cianata acido. En akva solvaĵo, cianata acido estas miksaĵo de la taŭtomeraj formoj, kaj ketonaj kaj enolaj, kiuj polimerizas respektive al cianurata acido kaj ciamelido.

Ketona kaj enola taŭtomerioj de cianata acido

${\rm {H\!-\!O\!-\!C\!\equiv \!N\ \leftrightharpoons \ H\!-\!N\!=\!C\!=\!O}}$

Cianata acido estas tre reakciema kaj dissolviĝas en alkoholo donante uretanojn kaj alkilaj alofanatoj. La kristalaj strukturoj de la cianatoj elmontras ke ĉi-jono estas lineara kaj hipoteze ĝi prezentas unu el la eblaj formulaĵoj: H⁺O-C=N^- aŭ H⁺O=C=N^-. Kiam kombinita kun akvo-molekuloj kiel kristaliga-akvo, cianurata acido kapablas estigi grandajn kristalojn. Hidratigita solvaĵo de cianata acido povas spontanee sperti eksplodo-malkomponadon sub ordinara temperaturo, disvolvante grandan varmo-evoluon kaj konvertiĝante en solida maso mirinde blanka.^[3]

Taŭtomeraj formulaĵoj de la cianata acido
H-O-C≡N	O=C=N-H	C^-≡N⁺-O-H	H-C≡N→O
Cianata acido	Izocianata acido	Izofulminata acido	Fulminata acido