arx

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Azerbaijani

[edit]

Etymology

[edit]

From Common Turkic *ārïk (aryk, ditch; river, creek, brook), from Proto-Turkic *ār-~*ar-~*ïr- (to flow), whence also Azerbaijani irmaq (river).[1]

Noun

[edit]

arx (definite accusative arxı, plural arxlar)

  1. irrigation ditch
  2. gutter
    Synonym: qanov

Declension

[edit]
    Declension of arx
singular plural
nominative arx
arxlar
definite accusative arxı
arxları
dative arxa
arxlara
locative arxda
arxlarda
ablative arxdan
arxlardan
definite genitive arxın
arxların
    Possessive forms of arx
nominative
singular plural
mənim (my) arxım arxlarım
sənin (your) arxın arxların
onun (his/her/its) arxı arxları
bizim (our) arxımız arxlarımız
sizin (your) arxınız arxlarınız
onların (their) arxı or arxları arxları
accusative
singular plural
mənim (my) arxımı arxlarımı
sənin (your) arxını arxlarını
onun (his/her/its) arxını arxlarını
bizim (our) arxımızı arxlarımızı
sizin (your) arxınızı arxlarınızı
onların (their) arxını or arxlarını arxlarını
dative
singular plural
mənim (my) arxıma arxlarıma
sənin (your) arxına arxlarına
onun (his/her/its) arxına arxlarına
bizim (our) arxımıza arxlarımıza
sizin (your) arxınıza arxlarınıza
onların (their) arxına or arxlarına arxlarına
locative
singular plural
mənim (my) arxımda arxlarımda
sənin (your) arxında arxlarında
onun (his/her/its) arxında arxlarında
bizim (our) arxımızda arxlarımızda
sizin (your) arxınızda arxlarınızda
onların (their) arxında or arxlarında arxlarında
ablative
singular plural
mənim (my) arxımdan arxlarımdan
sənin (your) arxından arxlarından
onun (his/her/its) arxından arxlarından
bizim (our) arxımızdan arxlarımızdan
sizin (your) arxınızdan arxlarınızdan
onların (their) arxından or arxlarından arxlarından
genitive
singular plural
mənim (my) arxımın arxlarımın
sənin (your) arxının arxlarının
onun (his/her/its) arxının arxlarının
bizim (our) arxımızın arxlarımızın
sizin (your) arxınızın arxlarınızın
onların (their) arxının or arxlarının arxlarının

Descendants

[edit]
  • Armenian: արխ (arx)

References

[edit]
  1. ^ Sevortjan, E. V. (1974) Etimologičeskij slovarʹ tjurkskix jazykov [Etymological Dictionary of Turkic Languages] (in Russian), volume I, Moscow: Nauka, pages 187-189

Further reading

[edit]
  • arx” in Obastan.com.

Latin

[edit]

Etymology

[edit]

From Proto-Indo-European *h₂erk- (to protect, guard, hold, lock). Cognates include Latin arca (chest, box), arceō (I defend), arcānus (hidden, secret), arcera (covered carriage for sick people), Old Armenian արգել (argel, obstacle) and Ancient Greek ἀρκέω (arkéō).

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

arx f (genitive arcis); third declension

  1. stronghold, castle, citadel, fortress, acropolis
    • Vergil, Aeneid, 2.56:
      ... Trōiaque, nunc stārēs, Priamīque arx alta, manērēs.
      ... and Troy, you would now be standing, and Priam's mighty citadel still endure.
    1. (figuratively) defence, protection, refuge, bulwark
    2. tyranny (with arx as the abode of tyrants)
  2. (metonymically) height, summit, pinnacle, top, peak (since castles were often built on heights)

Declension

[edit]

Third-declension noun (i-stem).

Case Singular Plural
Nominative arx arcēs
Genitive arcis arcium
Dative arcī arcibus
Accusative arcem arcēs
arcīs
Ablative arce arcibus
Vocative arx arcēs

References

[edit]
  • arx”, in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
  • arx”, in Charlton T. Lewis (1891) An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers
  • arx in Charles du Fresne du Cange’s Glossarium Mediæ et Infimæ Latinitatis (augmented edition with additions by D. P. Carpenterius, Adelungius and others, edited by Léopold Favre, 1883–1887)
  • arx in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire illustré latin-français, Hachette.
  • arx”, in Harry Thurston Peck, editor (1898), Harper's Dictionary of Classical Antiquities, New York: Harper & Brothers
  • arx”, in Samuel Ball Platner (1929) Thomas Ashby, editor, A Topographical Dictionary of Ancient Rome, London: Oxford University Press
  • arx”, in William Smith et al., editor (1890), A Dictionary of Greek and Roman Antiquities, London: William Wayte. G. E. Marindin