Ομετέπε

Το Ομετέπε (Ometepe) είναι νησί που δημιουργήθηκε από δύο ηφαίστεια στη μεγάλη Λίμνη Νικαράγουα (Κοσιμπόλκα), στην ομώνυμη χώρα της Κεντρικής Αμερικής. Η ονομασία προέρχεται από τις λέξεις της ναουάτλ ome (= δύο) και tepetl (= βουνό), δηλαδή σημαίνει «Δυο Βουνά».^[1] Είναι το μεγαλύτερο από τα 400 περίπου νησιά και νησίδες της Λίμνης Νικαράγουα.

Τα δυο ηφαίστεια, γνωστά ως Κονσεπσιόν και Μαδέρας, ενώνονται με έναν χαμηλό ισθμό, σχηματίζοντας έτσι ένα νησί με σχήμα κλεψύδρας. Το Ομετέπε έχει έκταση 276 τετραγωνικά χιλιόμετρα, με μήκος 31 και μέγιστο πλάτος 10 χιλιόμετρα.^[2] Οι περίπου 30.000 κάτοικοι του νησιού ζουν από την κτηνοτροφία, τις καλλιέργειες (κυρίως μπανάνας Αντιλλών και τον τουρισμό.

Το Ομετέπε πιθανώς πρωτοκατοικήθηκε κατά τη φάση Ντινάρτε (περ. 2000 έως 500 π.Χ.). Οι πρώτοι γνωστοί κάτοικοι άφησαν τα ίχνη τους χαράζοντας ανάγλυφα στους βράχους και κατασκευάζοντας πέτρινα ειδώλια, που ανακαλύφθηκαν στις βόρειες πλαγιές του ηφαιστείου Μαδέρας. Τα αρχαιότερα χρονολογούνται από το 300 π.Χ.. Αρκετούς αιώνες αργότερα, η φυλή Τσοροτέγκα σκάλισε αγάλματα από βασάλτη.

Μετά την κατάκτηση της Κεντρικής Αμερικής από τους Ισπανούς τον 16ο αιώνα, πειρατές άρχισαν να επισκέπτονται τη Λίμνη Νικαράγουα, ερχόμενοι από την Καραϊβική Θάλασσα μέσω του ποταμού Σαν Χουάν. Οι κάτοικοι του νησιού υπέφεραν ιδιαίτερα: οι πειρατές απήγαν γυναίκες, έκλεβαν τα ζώα και τις εσοδείες, ενώ έκτισαν καταυλισμούς στις ακτές, καθιστώντας το νησί λημέρι τους. Ο τοπικός πληθυσμός μετακινήθηκε έτσι υψηλότερα πάνω στα ηφαίστεια αναζητώντας καταφύγιο.

Σήμερα οι σημαντικότεροι οικισμοί στο νησί είναι η Αλταγράσια (πληθυσμός 4.081 κάτοικοι), στη βορειοανατολική πλευρά, και η Μογιογάλπα (πληθυσμός 2.905) με το λιμάνι της, στη βορειοδυτική πλευρά. Αυτές οι δυο κωμοπόλεις είναι οι έδρες των δύο δήμων που μοιράζονται το έδαφος του Ομετέπε. Πολλές παραδόσεις έχουν επιβιώσει στο νησί και οι κάτοικοι έχουν περισσοτερες θρησκευτικές και άλλες εορτές από κάθε άλλο μέρος στη Νικαράγουα.

Το Ομετέπε αναπτύσσει πλέον τον τουρισμό και τον οικοτουρισμό, με βάση τα αρχαιολογικά ευρήματα και την πλούσια τροπική φύση, με την εξωτική βλάστηση και τα τροπικά πουλιά της. Το 2014 άνοιξε ένα νέο αεροδρόμιο στο νησί (κωδικός IATA: MNLP).

Το ηφαίστειο Κονσεπσιόν βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα του νησιού. Η βάση του έχει διάμετρο 16 χιλιόμετρα και είναι ενεργό^[3][4] (Baker 2006). Εξαιτίας της συμμετρίας του κώνου του, θεωρείται πολύ όμορφο.^[3]

Πιστεύεται ότι το ηφαίστειο σχηματίσθηκε κατά την πρώιμη Ολόκαινο Εποχή και, δια των συνεχών εκρήξεών του, υψώθηκε μέχρι το σημερινό του υψόμετρο των 1.610 μέτρων, γεγονός που καθιστά το Ομετέπε το υψηλότερο λιμναίο νησί της Γης.

Μετά από μία μακρά περιοδο ηρεμίας, το Κονσεπσιόν εξερράγη στις 8 Δεκεμβρίου 1880. Περισσότερες εκρήξεις ακολούθησαν τα έτη 1883, 1889, 1902, 1907 και 1924. Το 2005 ένας σεισμός με μέγεθος 6,2 βαθμούς Ρίχτερ σημειώθηκε ως αποτέλεσμα της αυξανόμενης πιέσεως στο εσωτερικό του ηφαιστείου. Ρωγμές εμφανίσθηκαν σε δρόμους σε όλο το νησί και εκδόθηκε οδηγία για την εγκατάλειψή του από τους κατοίκους του. Η πιο πρόσφατη έκρηξη έγινε το 2010 και, παρά το ότι ήταν πολύ βίαιη, λίγοι μόνο κάτοικοι υπάκουσαν στην κρατική εντολή να εκκενώσουν το νησί και σημειώθηκαν περιορισμένες ζημιές.

Το νοτιοανατολικό τμήμα του νησιού αποτελείται από το ηφαίστειο Μαδέρας, το οποίο έχει λίμνη στον κρατήρα του και οι πλαγιές του είναι δασωμένες σε μεγάλο μέρος τους, ενώ το υπόλοιπο καλύπτεται από φυτείες καπνού και καφέ. Πιστεύεται ότι επίσης σχηματίσθηκε κατά την Ολόκαινο Εποχή και η κορυφή του βρίσκεται σε υψόμετρο 1.394 μέτρα πάνω από τη στάθμη της θάλασσας. Θεωρείται εσβεσμένο ή «εν υπνώσει». Η λίμνη του κρατήρα του ανακαλύφθηκε στις 15 Απριλίου 1930 από τον αγρότη Καζιμίρο Μουρίγιο. Μεγάλο μέρος αυτής της πλευράς του νησιού αποτελεί πλέον φυσικό καταφύγιο.

Η ηφαιστειακή στάχτη έχει καταστήσει το έδαφος του Ομετέπε εξαιρετικά γόνιμο, επιτρέποντας τη συνεχή καλλιέργεια. Τα ηφαίστεια είναι ορατά από όλα τα σημεία του νησιού και η ζωή στο Ομετέπε περιστρέφεται γύρω από αυτά. Διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στους μύθους και θρύλους του νησιού, το οποίο κάποτε χρησίμευε ως τόπος ταφής.

Το Ομετέπε φιλοξενεί μεγάλους πληθυσμούς του λευκοπρόσωπου καπουτσίνου (Cebus capucinus) και πληθυσμούς του πεπλοφόρου αλουάττα (Alouatta palliata). Η Σχολή Βιολογικού Πεδίου του Ομετέπε (Ometepe Biological Field School) δέχεται σπουδαστές και επιστήμονες από ολόκληρο τον κόσμο που έρχονται για να μελετήσουν τη μοναδική χλωρίδα και πανίδα του νησιού. Η λίμνη γύρω από το Ομετέπε φιλοξενεί πολλά είδη ψαριών, με πιο αξιοσημείωτο τον καρχαρία της Νικαράγουα, που μέχρι προσφάτως πιστευόταν ότι είναι μοναδικό είδος καρχαρία του γλυκού νερού, αλλά αποδείχθηκε ότι είναι ταυροκαρχαρίας.^[5] Η τοπική ποικιλία του ορυζόμυος, ο Oryzomys couesi ίσως αντιπροσωπεύει ξεχωριστό υποείδος.^[6]

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου 60 χιλιάδες επισκέπτες έρχονται στο νησί κάθε έτος. Στην πλειονότητά τους φθάνουν από τα μέσα Νοεμβρίου έως τα μέσα Μαΐου, με κύριο μέσο το πορθμείο από το Σαν Χόρχε στη Μογιογάλπα, παρά την ύπαρξη αεροδρομίου.^[7][8]

• 
  Το νησί φαίνεται ως τα δυο βουνά του, από όπου και η ονομασία του
• 
  Ρυάκι στο Ομετέπε
• 
  Το Κονσεπσιόν όπως φαίνεται από το χωριό Φίνκα Μαγδαλένα
• 
  Το Ομετέπε από το διάστημα (άνω δεξιά) το 1997
• 
  Ηφαιστειακό έδαφος στο Ομετέπε

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Ομετέπε

Στο Wikivoyage υπάρχει ταξιδιωτικός οδηγός σχετικός με το λήμμα:    Ομετέπε

• Ταξιδιωτικός οδηγός του Ομετέπε
• Ιστότοπος με τουριστικές πληροφορίες
• Τα ανάγλυφα του νησιού Αρχειοθετήθηκε 2011-07-21 στο Wayback Machine. (εργασία της Suzanne Baker)
• Αρχαιολογία της ευρύτερης περιοχής
• Πολλές φωτογραφίες από το νησί
• Βασικές πληροφορίες
• Δίγλωσσος τουριστικός οδηγός (αγγλικά/ισπανικά)