Ζαμπέλ Γεσαγιάν

Ζαμπέλ Γεσαγιάν
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	4 Φεβρουαρίου 1878; Ουσκουντάρ
Θάνατος	1943; Νότιος Καύκασος
Κατοικία	Παρίσι (από 1895); Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Αρμενίας (από 1933)
Εθνικότητα	Αρμένιοι
Χώρα πολιτογράφησης	Οθωμανική Αυτοκρατορία; Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Aρμενικά
Σπουδές	Πανεπιστήμιο του Παρισιού
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	συγγραφέας; μεταφράστρια; δημοσιογράφος άποψης; μυθιστοριογράφος; λογοτέχνης; ποιήτρια; καθηγήτρια πανεπιστημίου
Εργοδότης	Tzolk; Hog; Aztag (1908–1909); Mer Oughine; Anahit
Οικογένεια
Σύζυγος	Ντικράν Γεσαγιάν
Υπογραφή
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα

Η Ζαμπέλ Γεσαγιάν (4 Φεβρουαρίου 1878 – 1943) ήταν Αρμένισσα λογοτέχνις, μεταφράστρια και καθηγήτρια.

Βιογραφία

Η Ζαμπέλ Γεσαγιάν γεννήθηκε τη νύχτα της 4ης Φεβρουαρίου 1878, ενώ μαινόταν στο απόγειό του ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος.^[6] Γεννήθηκε στη γειτονιά Σιλαχντάρ, στο Σκούταρι. Πατέρας της ήταν ο Μακερτίτς Οβανισιάν. Το πατρικό τους ήταν ένα ξύλινο διώροφο κόκκινο σπίτι.^[7] Φοίτησε στο δημοτικό σχολείο του Τιμίου Σταυρού. Το 1895 μετακόμισε στο Παρίσι, όπου σπούδασε λογοτεχνία και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης. Επηρεασμένη από το γαλλικό Ρομαντισμό και την αναβίωση της αρμένικης λογοτεχνίας στη δυτική αρμενική διάλεκτο, ξεκίνησε την παραγωγική συγγραφική της καριέρα. Η πρώτη της πρόζα ("Νυχτερινό Τραγούδι") εμφανίστηκε στο περιοδικό Τσαγκίκ (Λουλούδι) του Αρσάκ Τσομπανιάν το 1895. Συνέχισε με τη δημοσίευση διηγημάτων, λογοτεχνικών δοκιμίων, άρθρων και μεταφράσεων (σε γαλλικά και αρμένικα) σε περιοδικά όπως τα Μερκιούρ ντε Φρανς, Μασί, Αναχί και Αρεβελιάν Μαμούλ.^[8] Κατά την παραμονή της στο Παρίσι, παντρεύτηκε τον ζωγράφο Ντικράν Γεσαγιάν, με τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά, τη Σοφί και τον Χράντ.

Μετά το Κίνημα των Νεότουρκων το 1908, η Ζαμπέλ Γεσαγιάν επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη. Το 1909 επισκέφθηκε την Κιλικία και εξέδωσε μία σειρά άρθρων σχετικών με τις σφαγές των Αδάνων.^[9] Η τραγική μοίρα των Αρμένιων της Κιλικίας αποτελεί το θέμα του βιβλίου της "Ανάμεσα στα συντρίμια" (Κωνσταντινούπολη 1911), της νουβέλας Η κατάρα (1911) όπως και των διηγημάτων "Σαφιέχ" (1911) και "Η νέα νύφη" (1911).

Η Γεσαγιάν ήταν η μοναδική γυναίκα στη λίστα των Αρμένιων ανθρώπων του πνεύματος που στοχοποιήθηκαν προς σύλληψη και απέλαση από την κυβέρνηση των Νεότουρκων στις 24 Απριλίου 1915.^[10] Κατόρθωσε να αποφύγει τη σύλληψη και να καταφύγει αρχικά στη Βουλγαρία και μετά στον Καύκασο, όπου εργάστηκε με τους πρόσφυγες, καταγράφοντας τις μαρτυρίες τους από τις θηριωδίες που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια της Γενοκτονίας των Αρμενίων.

Το 1918 τη βρήκε στη Μέση Ανατολή, να οργανώνει τη μετεγκατάσταση προσφύγων και ορφανών. Σε αυτή την περίοδο της ζωής της ανήκουν οι νουβέλες "Το Τελευταίο Κύπελλο" (1919) και "Η Ψυχή μου στην Εξορία" (1922). Η τελευταία μεταφράστηκε στα αγγλικά μόλις το 2014. Σε αυτά τα έργα εκθέτει τις αδικίες που βίωσε. Ολόθερμη ήταν η υποστήριξή της προς τη Σοβιετική Αρμενία και στη νουβέλα Αποχωρούσες Δυνάμεις (1923) περιγράφει τις κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες τις εποχής. Επισκέφτηκε τη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Αρμενίας (ΣΣΔ) το 1926 και λίγο αργότερα εξέδωσε τις εντυπώσεις της στο έργο Προμηθέας Αδέσμευτος (Μασσαλία 1928).

Το 1933 αποφάσισε να εγκατασταθεί στη ΣΣΔ με τα παιδιά της. Το 1934 έλαβε μέρος στο πρώτο συνέδριο της Ένωσης Σοβιετικών Συγγραφέων στη Μόσχα. Δίδασκε γαλλική και αρμένικη λογοτεχνία στο Κρατικό Πανεπιστήμιο του Γερεβάν και συνέχιζε να γράφει ακατάπαυστα. Σε αυτή την περίοδο της ζωής ανήκουν οι νουβέλες "Πουκάμισο της Φωτιάς" (Γερεβάν 1934, Ρωσική μετάφραση το 1936) και το αυτοβιογραφικό έργο Οι κήποι του Σιλιχντάρ (Γερεβάν 1935), που μεταφράστηκε στα αγγλικά μόλις το 2014.

Κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Κάθαρσης (ή του Μεγάλου Τρόμου) κατηγορήθηκε άμεσα για «εθνικισμό» και συνελήφθη το 1937. Βασανίστηκε και μεταφέρθηκε από τη μία φυλακή στην άλλη. Το τελευταίο γράμμα της εστάλη από το Μπακού.^[11] Πέθανε κάτω από άγνωστες συνθήκες κάποια στιγμή μέσα στο 1943. Πιστεύεται ότι πέθανε εξόριστη στη Σιβηρία, μάλλον από πνιγμό. ^[9]

Κληρονομιά και αναφορές από τρίτους

Η Λάρα Αχαρονιάν, ιδρύτρια του Κέντρου Πηγών Γυναικών της Αρμενίας και ο Ταλίν Σουτσιγιάν, ανταποκριτής της τουρκο-αρμένικης εφημερίδας Agos στο Ερεβάν, σκηνοθέτησαν μία ταινία τεκμηρίωσης (ντοκιμαντέρ) σχετικά με τη συγγραφέα, με τίτλο Finding Zabel Yesayan. Η διανομή πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την Utopiana και έκανε πρεμιέρα στις 7 Μαρτίου του 2009.

Εργογραφία

Ανάμεσα στα συντρίμμια (1911)
Η κατάρα (1911)
Η Ψυχή μου στην Εξορία (1922)
Αποχωρούσες Δυνάμεις (1923)
Προμηθέας Αδέσμευτος (1928)
Πουκάμισο της Φωτιάς (1934)
Οι κήποι του Σιλιχντάρ (1935)

Παραπομπές

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 ^1,8 (Aρμενικά) Αρμένικη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια. Armenian Encyclopedia Publishing House. 1974.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 «Հայկական համառոտ հանրագիտարան» (Aρμενικά) Armenian Encyclopedia Publishing House. 1990.
↑ ^3,0 ^3,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12444571t. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
↑ Διεθνές Πρότυπο Aναγνωριστικό Ονόματος. 0000000022085325. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2015.
↑ (Αγγλικά) WomenWriters. 4b2d4c8c-597f-4e3d-b3a4-11574360eee4. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
↑ Baliozian, Ara (1982). The Gardens of Silihdar and Other Writings. Νέα Υόρκη: Ashot Press. σελ. 53. ISBN 0-935102-07-8.
↑ Baliozian, Ara (1982). The Gardens of Silihdar and Other Writings. Νέα Υόρκη: Ashot Press. σελ. 54. ISBN 0-935102-07-8.
↑ Bardakjian, Kevork (2000). A reference guide to modern Armenian literature, 1500-1920: with an introductory history. Wayne State University Press. σελ. 714.
↑ ^9,0 ^9,1 Bedevian, Ruth. «WRITING - HER LIFE'S MISSION». Armenian House. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2016.
↑ Atamian, Christopher. «Finding Zabel Yesayan, Finding Ourselves». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Νοεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2016.
↑ Καραογλανιάν, Έλεν (Ιούνιος 2009). «Ζαμπέλ Γεσαγιάν... μια φεμινίστρια συγγραφέας». armenika.gr. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2016.

Εξωτερικές πηγές

Συνέντευξη με τον Τούρκο μεταφραστή του έργου Οι κήποι του Σιλιχντάρ

[65bfd5b27812e3c4a6e6b4d0f276ef2ac24a7030-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 ^1,8 (Aρμενικά) Αρμένικη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια. Armenian Encyclopedia Publishing House. 1974.

[1f5a1aab55158a8c43be20d63fbde5502ac62d0d-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 «Հայկական համառոտ հանրագիտարան» (Aρμενικά) Armenian Encyclopedia Publishing House. 1990.

[29c64c2aa78f595caa6186abef990d9bddc5cfbd-3] 3,0 ^3,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12444571t. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.

[b047b1918d404b0c9dee3821ee5404f9fd73b29c-4] Διεθνές Πρότυπο Aναγνωριστικό Ονόματος. 0000000022085325. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2015.

[f6bc24bde0b89a4885b8e3406b2bc79814bb8004-5] (Αγγλικά) WomenWriters. 4b2d4c8c-597f-4e3d-b3a4-11574360eee4. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.

[6] Baliozian, Ara (1982). The Gardens of Silihdar and Other Writings. Νέα Υόρκη: Ashot Press. σελ. 53. ISBN 0-935102-07-8.

[7] Baliozian, Ara (1982). The Gardens of Silihdar and Other Writings. Νέα Υόρκη: Ashot Press. σελ. 54. ISBN 0-935102-07-8.

[8] Bardakjian, Kevork (2000). A reference guide to modern Armenian literature, 1500-1920: with an introductory history. Wayne State University Press. σελ. 714.

[:0-9] 9,0 ^9,1 Bedevian, Ruth. «WRITING - HER LIFE'S MISSION». Armenian House. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2016.

[10] Atamian, Christopher. «Finding Zabel Yesayan, Finding Ourselves». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Νοεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2016.

[11] Καραογλανιάν, Έλεν (Ιούνιος 2009). «Ζαμπέλ Γεσαγιάν... μια φεμινίστρια συγγραφέας». armenika.gr. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2016.

[1]