Συζήτηση:Ενδοαντιστασιακές συγκρούσεις στην Ελλάδα
Για την ουδετερότητα της «νεοκυματικής»/«μετααναθεωρητικής» θεώρησης
Τον Οκτώβριο του 2019 τοποθέτησα στο λήμμα ένα πρότυπο επισήμανσης έλλειψης ουδετερότητας γράφοντας ότι "η ιστορική αφήγηση βασίζεται εν πολλοίς στα μεροληπτικά Εμφύλια Πάθη" και παρέπεμψα σε αυτό το σχόλιό μου στη συζήτηση του λήμματος "Ερυθρά τρομοκρατία (Ελλάδα)", όπου είχε προηγηθεί άλλο ένα μήνυμά μου με παραπομπή σε δύο κριτικές της οπτικής των Καλύβα-Μαραντζίδη για τον ελληνικό εμφύλιο. Η μεροληψία του έργου των Καλύβα-Μαραντζίδη καθιστά επισφαλή την ουδετερότητα οποιουδήποτε εγκυκλοπαιδικού κειμένου βασίζεται αποκλειστικά σε αυτό. Η αφήγηση του κυρίως τμήματος του λήμματος μπορεί και πρέπει να συμπληρωθεί π.χ. με γεγονότα τα οποία οι εκπρόσωποι αυτή της αυτοαποκληθείσας «μεταναθεωρητικής» ιστοριογραφίας αποσιωπούν ή παραλείπουν, σύμφωνα με τους ιστορικούς που τους ασκούν κριτική. Από την άποψη αυτή δε νομίζω ότι είναι τόσο σοβαρά τα προβλήματα του κειμένου του λήμματος, το οποίο βρίσκεται, άλλωστε, σε ένα πρώιμο στάδιο ανάπτυξης, ώστε να δικαιολογούν την τοποθέτηση του προτύπου ουδετερότητας.
Δε συμβαίνει όμως κάτι τέτοιο με το εξής: η εισαγωγή του λήμματος, στην παρούσα μορφή του, εισάγει ως γεγονός ένα σχήμα σύμφωνα με το οποίο τα γεγονότα που καταγράφονται στο λήμμα βρίσκουν "το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ από την μια πλευρά και όλους τους υπόλοιπους στρατιωτικούς αντιπάλους από την άλλη", συμπεριλαμβανομένων των Ταγμάτων Ασφαλείας και των μη-εαμικών αντιστασιακών οργανώσεων, και προχωρά στον ισχυρισμό ότι "Ο κατοχικός εμφύλιος ξεκίνησε με μια αναμέτρηση μεταξύ ΕΛΑΣ και άλλων αντιστασιακών οργανώσεων την οποία θα προστεθούν αργότερα τα Τάγματα ασφαλείας". Η άποψη αυτή τεκμηριώνεται με παραπομπή στα Εμφύλια πάθη των Καλύβα και Μαραντζίδη.
Η ιστοριογραφική εξομοίωση αυτή συνεργατών των γερμανικών κατοχικών αρχών και αντιστασιακών οργανώσεων στο πλαίσιο ενός «κατοχικού εμφυλίου» δεν είναι μία κοινά αποδεκτή στην ιστοριογραφία της δεκαετίας του '40 άποψη. Ως ιστοριογραφική οπτική του νέου κύματος καταγράφεται σε άρθρο των Πολυμέρη Βόγλη και Ιωάννη Νιούτσικου ("The Greek Historiography of the 1940s.A Reassessment", Südosteuropa 65, 2, (2017), p. 325), όπου λέγεται ότι, δίνοντας έμφαση στις "occupation’s civil conflicts", "the ‘new wave’ embraced the ‘theory of the three rounds’", ένα από τα "obsolete analytical schemes" που πρεσβεύουν οι Καλύβας-Μαραντζίδης, κάτι που είναι "profoundly evident in a recent ‘new wave’ publication dealing with civil conflicts during the 1940s. The book’s main focus is on the civil strife that occurred during the occupation", το οποίο δεν είναι άλλο από τα Εμφύλια Πάθη. Στο βιβλίο αυτό, συνεχίζουν οι Βόγλης-Νιούτσικος, "collaborators are not considered to be serving the strategic goals of the Germans. Instead, they are seen as the victims of ELAS in the one-sided civil war that it waged against its domestic enemies." Ήδη το 2009 ο καθηγητής πολιτικής επιστήμης στο Πά��τειο Ηλίας Νικολακόπουλος έγραψε στα Νέα (βλ. εδώ, ενώ το υπόλοιπο του ίδιου άρθρου βρίσκεται εδώ), ασκώντας κριτική στο συλλογικό τόμο Οι ἀλλοι καπετάνιοι: Αντικομουνιστές ένοπλοι στα χρόνια της Κατοχής και του Εμφυλίου, που επιμελήθηκε ο Μαραντζίδης, ότι
- "μία κρίσιμη ερμηνευτική επιλογή [...] διατρέχει όλες τις επεξεργασίες του «νέου» (και στο σημείο αυτό εξαιρετικά παλιού) «κύματος»: ότι, δηλαδή, από τα μέσα του 1943 η κύρια αντίθεση στην Ελλάδα δεν αφορούσε την αντιπαράθεση Αντίσταση- Κατοχή, αλλά τη σύγκρουση κομμουνισμός- αντικομμουνισμός".
Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι αυτό το οποίο παρουσιάζεται μέσα από τη φωνή της εγκυκλοπαίδειας και δη στην εισαγωγή του λήμματος ως γεγονός αποτελεί στην πραγματικότητα εξαιρετικά αμφισβητούμενη ιστοριογραφική οπτική. Γι' αυτό το λόγο, νομίζω ότι πρέπει να αφαιρεθεί από την εισαγωγή του λήμματος, η οποία άλλωστε θα πρέπει να συνοψίζει τα κύρια σημεία του λήμματος, και να παρουσιαστεί ως μία ιστοριογραφική οπτική που δεν τυχάνει κοινής αποδοχής ώστε να αφαιρεθεί το πρότυπο ουδετερότητας από το λήμμα. Ασμοδαίος (συζήτηση) 13:33, 15 Απριλίου 2020 (UTC)