Zum Inhalt springen

koń

Aus Wiktionary, dem freien Wörterbuch
Singular Plural
Nominativ koń konie
Genitiv konia koni
Dativ koniowi koniom
Akkusativ konia konie
Instrumental koniem końmi
Lokativ koniu koniach
Vokativ koniu konie

Worttrennung:

koń, Plural: ko·nie

Aussprache:

IPA: [kɔɲ]
Hörbeispiele: Lautsprecherbild koń (Info)
Reime: -ɔɲ

Bedeutungen:

[1] Zoologie: Pferd (Equus caballus)
[2] Spielzeug: Pferd
[3] umgangssprachlich, vulgär: das männliche Glied; Schwanz
[4] Sport, speziell Schach: Pferd, Springer
[5] Sport, spezie, Turnen: Pferd

Herkunft:

seit dem 14. Jahrhundert bezeugtes Erbwort aus dem urslawischen *konjь; gemeinslawisches Wort, das etymologisch verwandt ist mit tschechisch kůň → cs, slowakisch kôň → sk, obersorbisch kóń → hsb, niedersorbisch kóń → dsb, russisch (poetisch) конь (konʹ→ ru, weißrussisch конь (konʹ→ be, ukrainisch кінь (kinʹ→ uk, slowenisch konj → sl, serbokroatisch коњ (konj→ sh und bulgarisch кон (kon→ bg[1][2]

Synonyme:

[2] konik
[3] członek, penis, prącie
[4] konik, skoczek

Verkleinerungsformen:

konik

Oberbegriffe:

[1] nieparzystokopytny, kopytny, ssak, kręgowiec, zwierzę
[2] zabawka
[3] narząd płciowy
[4] figura szachowa, figura
[5] przyrząd gimnastyczny, przyrząd

Unterbegriffe:

[1] chmyz, klacz, mustang, ogier, szkapa, tarpan, źrebak (źrebię)
[1] koń dyszlowy, koń lejcowy, koń orczykowy, koń pod siodłem, koń pod siodło, koń twardy w pysku
[1] anglik (folblut, koń angielski), arab (koń arabski), fryz (koń fryzyjski), hucuł (koń huculski), koń czystej krwi, koń pełnej krwi, koń sokólski
[2] koń na biegunach

Beispiele:

[1] „Właśnie dwókonną bryką wjechał młody panek / I obiegłszy dziedziniec zawrócił przed ganek, / Wysiadł s powozu; konie porzucone same, / Szczypać trawę ciągnęły powoli pod bramę.“[3]
[2]

Redewendungen:

[1] czarny końAußenseiter
[1] koń by się uśmiałda lachen ja die Hühner
[1] można z kimś konie kraśćmit jemandem Pferde stehlen können
[1] robić kogoś w konia (zrobić kogoś w konia) – jemandem zum Narren halten
[1] zdrowy jak koń (zdrów jak koń) – kerngesund

Charakteristische Wortkombinationen:

[1] siodłać konia, osiodłać konia, rozsiodłać konia
[1] jechać na koniu

Wortbildungen:

[1] konina, koniokrad (→ koniokradztwo), konny, koński; koń mechaniczny, koń morski, koń Przewalskiego, koń trojański; na koń

Übersetzungen

[Bearbeiten]
[1] Polnischer Wikipedia-Artikel „koń
[1, 3, 4] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „koń
[1–5] Słownik Języka Polskiego – PWN: „koń
[*] Słownik Ortograficzny – PWN: „ko%F1

Quellen:

  1. Krystyna Długosz-Kurczabowa: Słownik etymologiczny języka polskiego. 2. Auflage. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, ISBN 83-01-14361-4, Seite 238
  2. Vasmer’s Etymological Dictionary: „конь
  3. Adam Mickiewicz: Pan Tadeusz. Czyli ostatni zajazd na Litwie. Historja szlachecka z r. 1811 i 1812, we dwunastu księgach, wierszem. Alexander Jełowicki, Paris 1834 (Wikisource), Seite 9.

Ähnliche Wörter (Polnisch):

ähnlich geschrieben und/oder ausgesprochen: goń, woń


koń ist die Umschrift folgender Wörter:

Weißrussisch: конь (koń)