Siena

Siena

Math	tref goleg, cymuned, dinas
Poblogaeth	52,812
Cylchfa amser	UTC+01:00, UTC+2
Gefeilldref/i	Avignon, Weimar, Wetzlar, L'Aquila, Buffalo, Bernalda
Nawddsant	Ansanus
Daearyddiaeth
Rhan o'r canlynol	Talaith Siena
Sir	Talaith Siena
Gwlad	Yr Eidal
Arwynebedd	118.53 km²
Uwch y môr	322 ±1 metr
Yn ffinio gyda	Asciano, Castelnuovo Berardenga, Monteroni d'Arbia, Sovicille, Monteriggioni
Cyfesurynnau	43.3183°N 11.3314°E
Cod post	53100
Swydd pennaeth   y Llywodraeth	maer Siena
Sefydlwydwyd gan	Senius and Aschius
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Dinas a chymuned (comune) yng nghanolbarth yr Eidal yw Siena, sy'n brifddinas talaith Siena yn rhanbarth Toscana.

Roedd y boblogaeth yng nghyfrifiad 2011 yn 52,839.^[1]

Sefydlwyd Siena yn y cyfnod Etrwscaidd (tua 900 CC hyd 400 CC), pan oedd yn eiddo llwyth y Saina. Yn ystod teyrnasiad yr ymerawdwr Augustus, sefydlwyd tref Rufeinig, Saena Julia, yma. Yn ôl traddodiad, sefydlwyd Siena gan Senius, mab Remus, brawd Romulus.

Nid oedd Siena yn dref lewyrchus iawn yn y cyfnod Rhufeinig, a dim ond wedi i'r ardal ddod i feddiant y Lombardiaid y daeth ei safle yn fwy addas ar gyfer masnach. Cipiwyd y ddinas gan Siarlymaen yn 774, a daeth yn ganolfan fasnach bwysig.

Yn ystod y 12g a'r 13g roedd Seiena yn ddinas-wladwriaeth anninynnol, a bu llawer o ymladd rhyngddi hi a dinas Fflorens. Ar 4 Medi 1260 ymladdwyd Brwydr Montaperti, pan enillodd y Sieniaid frwydr fawr dros fyddin Fflorens, gan ladd tua 15,000 ohonynt. Sefydlwyd Prifysgol Siena yn 1203. Daeth Gweriniaeth Siena i ben yn 1555, pan fu raid iddi ildio i Fflorens.

Ymhlith y prif atyniadau i ymwelwyr mae'r Duomo di Siena, yr eglwys gadeiriol, sy'n un o'r enghreifftiau gorau o bensaernïaeth Romanésg. Enwyd canol hanesyddol Siena yn Safle Treftadaeth y Byd gan UNESCO.

Duomo di Siena