Gwibiwr Lulworth

Thymelicus acteon
	Llun gan John Curtis allan o British Entomology Cyfrol 5
Statws cadwraeth
	; Bregus (NatureServe)
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas:	Animalia
Ffylwm:	Arthropoda
Dosbarth:	Insecta
Urdd:	Lepidoptera
Teulu:	Hesperiidae
Genws:	Thymelicus
Rhywogaeth:	T. acteon
Enw deuenwol
	Thymelicus acteon; (Rottemburg, 1775)
	Canol a Gogledd Ewrop, Asia Leiaf a Gogledd Affrica

Glöyn byw sy'n perthyn i urdd y Lepidoptera yw gwibiwr Lulworth, sy'n enw gwrywaidd; yr enw lluosog ydy gwibwyr Lulworth; yr enw Saesneg yw Lulworth Skipper, a'r enw gwyddonol yw Thymelicus acteon.^[1]^[2]

Cafodd ei gofnodi gyntaf ym Mhrydain yn 1832 gan y naturiaethwr James Charles Dale ger Lulworth Cove, Dorset. Mae hyd ei adenydd rhwng 24–28 mm ac mae'r fenyw'n fwy na'r gwryw.

Dau löyn, ochr yn ochr. — Benyw (chwith) a gwryw (dde).

Mae'r math sy'n byw yn Affrica ychydig yn dywyllach eu lliw.^[3]

Gwledydd Prydain

Dim ond yn Swydd Dorset mae i'w ganfod yma, a hynny ar yr arfordir.^[4] Credir eu bont yn llewyrchu yma'n well nag maen nhw wedi'i wneud ers eu cofnodi gyntaf yn 1832.

Cyffredinol

Gellir dosbarthu'r pryfaid (neu'r Insecta) sy'n perthyn i'r Urdd a elwir yn Lepidoptera yn ddwy ran: y gloynnod byw a'r gwyfynod. Mae'r dosbarthiad hwn yn cynnwys mwy na 180,000 o rywogaethau mewn tua 128 o deuluoedd.

Wedi deor o'i ŵy mae gwibiwr Lulworth yn lindysyn sy'n bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn chwiler. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng nghylchred bywyd glöynnod byw a gwyfynod: ŵy, lindysyn, chwiler ac oedolyn.

Gweler hefyd

Cyfeiriadau

↑ Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Adalwyd ar 29 Chwefror 2012.
↑ Geiriadur enwau a thermau ar Wefan Llên Natur. Adalwyd 13/12/2012.
↑ Tolman, Tom (1997). Butterflies of Britain & Europe. HarperCollinsPublishers. t. 320. ISBN 0-00-219992-0. Cyrchwyd 2009-07-05.
↑ Moss, Stephen (2008-08-26). "On the trail of one of Britain's rarest butterflies". The Guardian. London. Cyrchwyd 2009-07-01.CS1 maint: date and year (link)

[1] Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Adalwyd ar 29 Chwefror 2012.

[2] Geiriadur enwau a thermau ar Wefan Llên Natur. Adalwyd 13/12/2012.

[Tom-3] Tolman, Tom (1997). Butterflies of Britain & Europe. HarperCollinsPublishers. t. 320. ISBN 0-00-219992-0. Cyrchwyd 2009-07-05.

[4] Moss, Stephen (2008-08-26). "On the trail of one of Britain's rarest butterflies". The Guardian. London. Cyrchwyd 2009-07-01.CS1 maint: date and year (link)

[1]