Adeilad Liver, Lerpwl

Adeilad Liver

Math	adeilad swyddfa
Enwyd ar ôl	Royal Liver Assurance
Sefydlwyd	1911
Daearyddiaeth
Sir	Dinas Lerpwl
Gwlad	Lloegr
Cyfesurynnau	53.4058°N 2.9958°W
Cod OS	SJ3388090329
Arddull pensaernïol	Art Nouveau architecture
Perchnogaeth	Corestate Capital
Statws treftadaeth	adeilad rhestredig Gradd I
Cost	800,000 punt sterling
Manylion
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Mae’r Adeilad Liver yn adeilad ar lan Afon Merswy ynghanol Lerpwl, ac yn enwog fel un o ‘Three Graces’ y ddinas gyda Adeilad Porthladd Lerpwl ac Adeilad Cunard. Mae’r adeilad 322 troedfedd o daldra. Ar un adeg roedd yr adeilad yr un talaf yn Ewrop. Mae’r adeilad yn rhestredig (Gradd I) ac mae 15 o loriau.^[1] Mae gan yr adeilad 2 dŵr, gyda chlociau, gwnaethpwyd gan Gent a Chwmni o Gaerlŷr.^[2] Mae tryfesur y clociau 25 troedfedd, yn fwy na Big Ben yn Llundain^[3] Ychwanegwyd clychau elegtronig ym 1953 ar gof aelodau’r Gymdeithas sy wedi marw yn ystod y 2 ryfel byd.

Roedd gan y gymdeithas Gyfeillgar Royal Liver dros 6,000 o weithwyr ym 1907, ac roedd angen swyddfeydd newydd. Cynlluniwyd yr adeilad gan Walter Aubrey Thomas, a dechreuodd gwaith adeiladu ar 11eg Mai 1908. Agorwyd yr adeilad ar 19eg Gorffennaf 1911.^[4] Roedd yr adeilad un o adeiladau cyntaf y byd gyda choncrid wedi atgyfnerthu.^[5]

Ar ben y 2 dwr saif yr adar Liver, cynlluniwyd gan Carl Bernard Bartels a gyda’s enwau Bella a Bertie.^[6] Efallai bod Bella yn cyfeirio at [[Isabella o Angoulême, gwraig Brenin John, a Bertie at Brenin Edward VII, brenin pan adeiladwyd Adeilad Liver. Mae damcaniad bod un yn gwarchod pobl y ddinas a’r llall yn edrych at forwyr yn cyrraedd y porthladd.^[7]

Mae’r adar yn 18 troedfedd o uchder. 10 troedfedd o hyd, a’u esgyll 12 o hyd, gwnaethpwyd o gopor.

Roedd yr adeilad yn bencadlys i’r cwmni Royal Liver hyd at ddod yn rhan o grwp Royal London yn 2011. Gwerthwyd yr adeilad am 48 miliwn o bunnoedd ym mis Chwefror 2017 i gwmni Corestate Capital o Luxembourg a Farhad Moshiri, cyfrandalwr i CPD Everton. Y bwriad yw bod swyddfeydd y clwb yn symud i’r adeilad, sy’n cyfagos i safle newydd eu stadiwm newydd.^[8]

Ers 2019, mae’r cyhoedd wedi cael cyfle o ymweld â thwr gorllewinol yr adeilad.^[9]

• Gwefan yr adeilad
• Gwefan teithiau'r adeilad