Ormoc

Ang Dakbayan sa Ormoc usa ka unang matang nga dakbayan nga nahimutang sa lalawigan sa Leyte, Pilipinas. Adunay kinatibok-an gidak-on nga 613.60 kilometros quadrado ug nahimutang sa ikaupat nga distrito.
Sumala sa census niadtong 2010, Populasyon sa 191,200 katawo ang Ormoc. Ang gitudlo nga kodigo postal mao ang 6541. Ang ngalan sa dakbayan gikan sa pulong nga ogmok, usa ka karaang Binisayang termino alang sa kapatagan. Ormoc ang unang dili-probinsyanong dakbayan sa Pilipinas.

Dakbayan sa Ormoc usa ka gawasnong dakbayang bahin Sa Leyte ug dili sakop sa mga pamalaod sa maong Lalawigan. Apan, sakop ang dakbayan sa ikaupat nga distrito sa Leyte kauban ang mga Lungsod sa Albuera, Kananga, Merida, ug Isabel.

Dakbayan sa Ormoc (Lungsod ng Ormoc)
Ormoc City, City of Ormoc, Ormoc
Lalawigan
Nasod	Pilipinas
Rehiyon	Sidlakang Kabisay-an
Gitas-on	10 m (33 ft)
Tiganos	11°00′00″N 124°37′00″E / 11.0°N 124.61667°E / 11.0; 124.61667
Population	177,524 (2013-12-07) [1]
Timezone	PST (UTC+8)
GeoNames	1697014

Ang pinaka-daan nga tulay sa syudad. Gisugdan pag-himo sa tuig 1800 ug nahoman sa tuig 1861. Panahon sa mga Espanyol, ang tulay nag-silbi nga dunggoanan ug barko sa mga Chinese, Javans ug Indonesians nga nagbinisita sa isla para makipagtigayon.

Ang Kananga nahimo sa tuig 1950 nga adunay mga barrio sa Lonoy, Kananga, Rizal, Tugbong, Montebello, Aguiting, Tagaytay, Montealegre, Libungao, Naghalin, ug Masarayao nga sakob niadto sa syudad sa Ormoc.

Buntag sa pitsa 5 Nobyembre 1991, ang Ormoc na-igo sa unos nga gi-nganlan ug Uring. Mitala 4,922 ang namatay, 3,000 ang wala makit-i, 14,000 nagubang mga balay, ug nagkantidad nga labaw pa sa P600 mil ang nagubang mga katigayonan.^[2] Ang gi-pasangil nga hinongdan sa baha kay ang “Illegal Logging” ug kaingin. Tungod sa kusog nga pag-uwan natigom ang tubig sa mga sapa sa Anilao ug Malbasag hantod nahuwad sa ubos nga parte sa Ormoc, labi na sa Isla Verde.^[3]

Ang Unitop sa Ormoc nasunog nga naghinungdan sa pagkamatay sa 24 ka tawo.^[4][5] Nagsugod ang sunog sa mga pabuto nga gi-dagkotan. Walay permit ang baligyaan sa pagtinda atong mga pabuto ug usa pa ang emergency nga gawsanan kay sirado.^[6]

Eastern Visayas State University - Ormoc Campus

Damo ang makita nga eskuwelahan sa Ormoc. Gikan primarya, segundarya, ug tersera, nga adunay pangpubliko ug pribado. Kinaadto ang tersera nga bangkaagan anaa ra sa St. Peter’s College, pang-Katoliko nga eskuwelahan ug pinakadaan usab, misunod ra ang Western Leyte College, pribado usab kini. Sa tuig 1990, gitukod ang Sto. Niño College, St. Paul’s School, ug STI Computer College nga tanan anaa sa Ormoc. Sa mga tuig 2000s, na establisar ang AMA Computer Learning Center (ACLC), San Lorenzo Ruiz, Ormoc City Institute of Technology (OCIT) ug ang Eastern Visayas State University (EVSU). Aduna usab Chinese nga eskuwelahan ang Ormoc nga ginatawag nga Se San School.

Sa mosunod nga mga natural nga mga bahin makita sa Dakbayan sa Ormoc:

• Nabigasyon:

• Port Bello (pundohanan)

• Mga suba:

• Antilao River (suba)
• Bantigning River (suba)
• Bao River (suba)
• Delta of Bao River (delta)
• Malbasag River (suba)
• Pagsangahan River (suba)
• Panalian River (suba)
• Togbong River (suba)
• Tumalistis River (suba)

• Mga lanaw:

• Lake Lunay (lanaw)

• Mga lawis:

• Bantod Point (punta)
• Panalian Point (punta)

• Kabukiran:

• Aslum Peak (bukid)
• Mount Tabunan (bukid)

Dakbayan sa Ormoc

Mga dapit nga gitawag Dakbayan sa Ormoc sa Pilipinas.

Mga lungsod sa Dakbayan sa Ormoc:

• Ipil
• Rizal
• Valencia
• Liloan
• Margen
• Tugbong
• Malilinao
• Libertad
• Dolores
• Lao
• Lim-oo
• Masarayao
• San Juan
• Santo Niño

Ang Dakbayan sa Ormoc nabahin ngadto sa 110 ka barangay.

Ang klima kay tropikal nga kasalupan. Ang temperatura promedyo 22 °C. Ang labing mainit nga bulan mao Mayo, sa 26 °C, ug ang labing bugnaw nga bulan mao Pebrero, sa 20 °C.^[8] Ang pag-ulan promedyo 4,115 milimetro matag tuig. Ang labing ulanon nga bulan mao Enero, sa 584 milimetro sa ulan, ug ang labing uga nga bulan mao Mayo, sa 146 milimetro sa ulan.^[9]

Ang kini nga artikulo o seksiyon nanginahanglan i-copyedit ang gramatika, estilo, kohesyon, tono o espeling. Makatabang ka sa pag-ayo pinaagi sa pag-usab niini karon. Aduna kitay giya dinhi. (pagkat-on kon unsaon ug kanus-a kuhaon kining plantilya)

• Ang Leyte Moutain Trail treking area nagsugod sa Lake Danao (unsay paghubad niini? Danaw Danao o Ang Danaw?) hangtod Mahagnao Volcano Natural Park - 40 kilometros ang kalayo.

• Rainforest tour nga mga danaw (Mahagnao, Malagsum, Casudsu-Ran ug Danao), ang Guinaban falls, forests, plains ug views sa pulo sa Samar gikan sa taliwalang kabukirang Amandiwing, ang kadaghanang mga tropical flora ug fauna, kauban usab ang mga colourful insects, butterflies, deer, wildboar, monkeys, kalanggaman, orchids ug giant fern.

• Lake Danao is a violin shaped lake 3 km long at an elevation of 2,100 feet above sealevel. The lake is said to house a giant eel. Naay mga sakayan for hire. Naay floating restaurant.

• Tongonan Hotsprings National Park is a valley of geothermal power source, that can supply electricity sa tibuok na rehiyon. Ang unang geothermal plant sa Pilipinas.

Ormocanon ang tawag sa mga tawo sa Ormoc. Sinugboanon ang pinulongan sa dakbayan (o Kana, ang tawag sa mga Waray sa mga tawong Cebuano sa Leyte ug Southern Leyte) kauban ang tibuok kasadpang parte sa pulo sa Leyte. Mas naay relasyon ang mga Ormocanon sa mga silingang lungsod sa Leyte ug sa Sugbo kaysa sa sidlakang parte sa Leyte. Sila Lucy Torres-Gomez nga model ug ang PBA player nga si Rey Evangelista ang duha sa mga Ormocanon nga sikat sa tibuok Pilipinas.

Ang Dakbayan sa Ormoc pirmi nakadaog sa pinakalimpyo ug pinakaberde nga dakbayan nga programa sa DILG sugod pa niadtong 1995 hangtod karon. Ang Asian Institute of Management nga pagtuon The Philippine Cities Competitiveness Ranking Project 2005 nagranggo sa dakbayan nga nahiuna sa infrastructure ug ikanapulo sa dynamism of local economy sa mga dakbayang gagmay sa Pilipinas.

• [https://web.archive.org/web/20120813231425/http://www.powerfm.co.nr/ Archived 2012-08-13 at the Wayback Machine Pinaka gipaminaw sa Ormoc. Pinaka Kusgan ug mabatian sa tibook Kalibotan
• Pinakaunang FM Radio sa Ormoc Mabati tibook nasud Archived 2007-07-04 at the Wayback Machine
• Portal sa Dakbayan sa Ormoc
• hulagway ug hitsura sa Dakbayan sa Ormoc

• Philippine Standard Geographic Code Archived 2012-04-13 at the Wayback Machine
• 2000 Philippines Census Information Archived 2010-01-30 at the Wayback Machine

1. ↑ Ormoc City at GeoNames.Org (cc-by); post updated 2013-12-07; database download sa 2015-11-25
2. ↑ http://newsinfo.inquirer.net/inquirerheadlines/regions/view/20101112-302900/Ormoc-rises-from-flash-flood-tragedy Archived 2013-12-03 at the Wayback Machine
3. ↑ http://newsinfo.inquirer.net/inquirerheadlines/regions/view/20101112-302900/Ormoc-rises-from-flash-flood-tragedy Archived 2013-12-03 at the Wayback Machine
4. ↑ https://www.gmanetwork.com/news/story/24593/news/nation/christmas-day-fire-hits-ormoc-dep-t-store-24-killed-21-injured
5. ↑ https://www.philstar.com/cebu-news/2006/12/29/377362/death-toll-ormoc-fire-increases-25
6. ↑ https://www.philstar.com/headlines/2006/12/29/377284/charges-filed-vs-unitop-owner
7. ↑ https://psa.gov.ph/sites/default/files/attachments/hsd/pressrelease/Eastern%20Visayas.pdf
8. ↑ "NASA Earth Observations Data Set Index". NASA. Retrieved 30 Enero 2016.
9. ↑ "NASA Earth Observations: Rainfall (1 month - TRMM)". NASA/Tropical Rainfall Monitoring Mission. Retrieved 30 Enero 2016.