Чулацаман тӀегӀо

Айдамирова, Марьям Ахьмадовна

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди

Айдамирова Марьям Ахьмадовна
Коьрта хаам
Йина терахь 1924 шеран 1 январь({{padleft:1924|4|0}}-{{padleft:1|2|0}}-{{padleft:1|2|0}})
Йина меттиг Бена-Йурт, Теркан кӀошт, Нохчийн автономин область, РСФСР, ССРС
Кхелхина терахь 1992 шеран 2 ноябрь({{padleft:1992|4|0}}-{{padleft:11|2|0}}-{{padleft:2|2|0}}) (68 шо)
Кхелхина меттиг Соьлжа-ГӀала, Нохчийн Республика, Росси
Пачхьалкх  ССРС Росси
Говзаллаш эшархо, пондарча, композитор
Коллективаш Соьлжа-ГӀалин филармони
СовгӀаташ
РСФСР Хьакъдолу артист


Арахьара суьрташ
Марьям Айдамирова

Айдамирова, Марьям Ахьмадовна (1924 шеран 1 январь, Бена-Йурт, Теркан кӀошт, Нохчийн автономин область, РСФСР, СССР — 1992 шеран 2 ноябрь, Соьлжа-ГӀала, Нохчийн Республика, Росси) — нохчийн эшархо, пондарча, композитор, Нохч-ГӀалгӀайн АССР Халкъан артист, РСФСР Сийлахь артист.

Йина 1924 шеран 1 январехь Теркан кӀоштан Бена-Йуртахь. Иза шен ден-ненан цхьаъ бен йацар. Эшарш лакъа йолайелира школера исбаьхьаллин кхолламалин кружокехь. Оцу кружоке иза цуьнца доьшуш хилла Махмуд Эсамбаевс йалийра. 5-гӀа классехь йолуш хенахь цо дакъа лецира Пятигорскехь хилла хьуьнаре берийн конкурсехь. Амма цуьнан лерина музыкин образовани ца хилла.

Нохчийн цӀера баьхна зама цо Джамбулехь йаьккхийра. Цуьнан накъостас иза столови балха дӀанисйира. Цигахь цо хӀума йаа баьхна нахан эшараш лоькхура. Шен гӀонна делла кӀеззиг ахчанах цуьнан нанас кехат пондар йицира. Аза лакха Ӏемира Марьям. Ша йаьккхина йаа хӀума цо шен гергарчарна а, лулахошна а йокъура.

Кеста иза кхайкхира Кхазакхийн операн театрехь болх бан. Иза шен комплексан концертан бригадаца йарташкахь концерташ луш лелара. Иза йара шен районера дозанал арайала бакъо йеллачарех хьалхарниг. Цо эшараш лоькхуш хенахь нах шайн даймохк дага оьхуш боьлхура.

Ша ��иччхьа а йахача цо цигахь Ӏаш болу халкъан маттахь эшараш Ӏамайора. Цо локхура нохчийн а, кхазакхийн а, гӀиргӀазойн а, узбекийн а, эрмалойн а, хӀирийн а меттанашкахь.

Кхазакхийн театрехь цо болх бира 1956 шо кхаччалц. Цу шарахь йуха а кхуллуш йолу «Вайнах» ансамбле нах эца болабелира. Иза харжарах чекхйелира, амма цунна тӀедожийра музыкин училище чекхйаккхар. Шена тӀедожинарг цо кхочуш дира.

1957 шарахь ца йеанчул тӀехь иза Соьлжа-ГӀалин филармони балха йахара. Марьям гастролешца 20 сов пачхьалкхе кхечира. Филармонехь цо ша 1992 шеран 2 ноябрехь йаллалц болх бира — 35 шарал сов.

Цуьнан ши йоӀ а, кӀан а бара.

  • Цуьнан цӀин да велира 1966 шеран 26 апрелехь Ташкентехь мохк бегош хенахь;
  • Цуьнан кӀант велира 13 шо кхьачна волуш хенахь;
  • Цуьнан йоӀ Зулайс ГИТИС чекхйаьккхина. Иза йу Нурадиловн цӀарах йолу Нохчийн пачхьалкхан театран актриса, Нохчийн Республикин Халкъан артистка;
  • Цуьнан йоӀ Маликас чекхйаьккхина культпросветучилищен хореографически отделени;

Билгалдахарш

[бӀаьра нисйан | нисйан]

Литература

[бӀаьра нисйан | нисйан]
оьрсийн маттахь
  • Газиев Усман. Её судьбой стала песня // Молодёжная смена : газета. — 2007. — № 37. — С. 4.
  • Осмаева Зарема. Её величество Марьям Айдамирова // Молодёжная смена : газета. — 2005. — № 23. — С. 10-11.
  • Чермоева А. Памяти великой певицы // Вайнах : журнал. — 2005. — № 1. — С. 63.
  • Марьям Айдамирова // Зама : журнал. — 2011. — № 3. — С. 52-53.
  • Гудаев Лёма. Голос, волновавший умы и сердца // Вести республики : газета. — 2009. — № 194(1126). — С. 4.
  • Шовхалов Исрапил. Чеченская Эдит Пиаф // Молодёжная смена : газета. — 2009. — № 27(645). — С. 4.
  • Магомадова З. О Марьям Айдамировой // Столица + : газета. — 2004.
  • Фёдорова Зинаида. В память о Марьям // Столица + : газета. — 2005. — № 10. — С. 3.
  • Её называли Эдит Пиаф // Моя газета : газета. — 2009. — № 1. — С. 7.
  • Дадачиева Дагмара. Голос родины // Молодёжная смена : газета. — 2005. — № 5(208). — С. 3.
  • Гортиков М. Гармонь её души // Столица + : газета. — 2006. — № 88.
  • Аюбов Замид. Её песни пленяют сердца и души // Вести республики : газета. — 2005. — № 9(267).
  • Камаев Усман. Сильнее шумного Аргуна // Молодёжная смена : газета. — 2009. — № 49. — С. 3.
нохчийн маттахь
  • Газиева Аза. Айдамирова Марем (чеченский) // Даймохк : газета. — 2014. — № 15-16. — С. 6.
  • Докка Кагерманов. Дуьххьара йовзар (чеченский) // Даймохк : газета. — 2007. — № 83.