Lav Trocki
Lav Trocki | |
---|---|
Rođenje | Janovka, Ukrajina | 7. novembar 1879.
Smrt | 21. august 1940 Coyoacán, Meksiko | (60 godina)
Lav Davidovič Trocki (ruski: Лев Давидович Троцкий), rođen kao Lav Davidovič Bronštajn (ruski: Лев Давидович Бронтейн), bio je marksistički revolucionar i teoretičar, sovjetski političar i osnivač i komandant Crvene armije.
Trocki je u početku podržavao menjševičku Rusku Socijaldemokratsku radničku partiju. Pridružio se boljševicima neposredno prije Oktobarske revolucije 1917. godine, i na kraju je postao jedan od lidera Komunističke partije. On je bio, zajedno sa Lenjinom, Zinovjevom, Kamenjevom, Staljinom, Sokolnikovom i Bubnovom, jedan od sedam članova prvog Politbiroa, osnovanog 1917. godine zbog boljeg upravljanja boljševičkom revolucijom. Tokom ranih dana Ruske Sovjetske Federativne Socijalističke Republike i Sovjetske unije, on je bio narodni komesar za vanjske poslove, a kasnije kao osnivač i komandant Crvene armije sa titulom narodni komesar za odbranu. Bio je glavna figura u boljševičkoj pobjedi tokom Ruskog građanskog rata (1918. - 1923.).
Nakon neuspjele borbe ljevičarske opozicije protiv politike i uspona Staljina 1920.-ih godina i protiv sve veće uloge birokratije u Sovjetskom savezu, Trocki je smijenjen sa vlasti (oktobar 1927. godine), izbačen iz Komunističke partije (novembar 1927. godine) i prognan iz Sovjetskog saveza (februar 1929. godine). Kao lider Četvrte Internacionale, Trocki je nastavio da se suprostavlja staljinističkoj birokratiji u egzilu. Po Staljinovom naređenju, ubijen je u Meksiku u augustu 1940. godine od strane Ramóna Mercadera.
Trockijeve ideje čine osnovu trockizma, glavne školske marksističke misli u suprostavljanju teorijama staljinizma. Bio je jedan od nekoliko sovjetskih političkih ličnosti koje nisu rehabilitovane od strane vlade Nikite Hruščova 1950.-ih godina. Krajem 1980.-ih njegove knjige su se počele izdavati u Sovjetskom savezu.
Prije revolucije 1917. godine
[uredi | uredi izvor]Djetinjstvo i porodica (1879. - 1895.)
[uredi | uredi izvor]Lav Trocki je rođen kao Lav Davidovič Bronštajn 7. novembra 1879. godine u Janovki u guberniji Herson u Ruskom carstvu (danas Bereslavka, Ukrajina), u malom selu 24 km od najbliže pošte. Bio je peto od osmoro djece poljoprivrednika Davida Leontijevića Bronštajna (1847. - 1922.) i njegove supruge Ane Bronštajn (1850. - 1910.). Oni su bili jevrejskog porijekla i govorili su Suržik, mješavinu ruskog i ukrajinskog jezika. Troickova mlađa sestra Olga je također bila boljševički i sovjetski političar i udala se za istaknutog boljševika Lava Kamenjeva.