Karlo VIII, kralj Francuske
Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Karlo VIII | |
---|---|
Kralj Francuske | |
Vladavina | 30. august 1483 – 7. april 1498 |
Prethodnik | Luj XI |
Nasljednik | Luj XII |
Krunidba | 30. maj 1484, Reims |
Supružnik | Ana, vojvotkinja Bretanje |
Djeca | Karlo VII, delfin Viennoisa |
Dinastija | Valois |
Otac | Luj XI, kralj Francuske |
Majka | Šarlota Savojska |
Rođenje | 30. juni 1470. Dvorac Amboise |
Smrt | 7. april 1498. (u 27. godini) Dvorac Amboise |
Karlo VIII (francuski: Charles VIII; 30. juni 1470. - 7. april 1498.), zvani Susretljivi (francuski: l'Affable), je bio kralj Francuske od 1483. do 1498. godine. Naslijedio je svog oca Luja XI kao trinaestogodišnjak. Njegova starija sestra Ana de Beaujeu je djelovala kao regent zajedno sa suprugom Petrom II, vojvodom Bourbona do kraljeve punoljetnosti. Tokom njenog regenstva, veliki lordovi su se pobunili protiv kraljevske centralizacije u sukobu poznatom kao Ludi rat (1485. - 1488.) koji je završio kraljevom pobjedom.
Nakon toga dolazi do formalnog potpisivanja kraja Stogodišnjeg rata, što zajedno s vjenčanjem kralja sa Anom, vojvotkinjom Bretanje 1491. godine (čime je postao vojvoda Bretanje), postaje najvažniji pozitivni događaj tokom vladavine ovog mladog kralja. Ana, koja je bila formalno u braku sa carem Svetog rimskog carstva Maksimilijanom I, je bila prisiljena na udaju za Karla. Time je Karlo omogućio Francuskoj da ne bude potpuno okružena Habsburgovcima.
Kako bi osigurao svoja prava na napolitansko prijestolje, Karlo osvaja Napuljsku kraljevinu gotovo bez otpora. Kako ne bi zauzeo cijelu Italiju, italijanske države stvaraju koaliciju protiv francuske invazije i protjeruju francusku vojsku. Italijanski ratovi će trajati narednih 50 godina. Karlo je umro 1498. godine nakon što slučajno udara glavom od vrata. Pošto nije imao muškog nasljednika, naslijedio ga je njegov rođak Luj XII čime započinje vladavina dinastije Valois.
Biografija
[uredi | uredi izvor]U trenutku smrti Luja XI 30. augusta 1483. godine njegov jedini sin trinaestogodišnji Karlo postaje kralj. Do navršavanja punoljetnosti vladom u ime maloljetnog kralja upravlja njegova sestra Ana.
Tokom njenog upravljanja državom dolazi do formalnog potpisivanja kraja stogodišnjeg rata, što zajedno s vjenčanjem kralja s bretonskom vojvotkinjom Anom 1491. godine (čime je postao vojvoda Bretanje), postaje najvažniji pozitivni događaj u državnom životu Francuske za vrijeme ovog mladog kralja. Ana, već formalno udata udata za njemačkog kralja Maksimilijana I iz dinastije Habsburg, je bila prisiljena na udaju za Karla. Supruzi je branio da koristi svoju naslijeđenu titulu vojvotkinje Bretanje, što je paru uzrokovalo mnogo svađa.
Kao kralj Karlo VIII je pokrenuo svu snagu države u ispunjenje svoje imperijalne ambicije ujedinjenja Francuske i Italije. Imajući nasljedna prava legalno jača ili slabije snage na Napuljsko kraljevstvo i Milano francuska vojska na čelu s svojim kraljem je krenula 1494. godine u osvajanja. Prilično lagan, gotovo bez otpora uspjeh Karla VIII uzbuđuje Austriju, Aragon i Kastilju, papu, Veneciju i druge manje italijanske državice koje sklapaju protufrancuski savez. U bici kod Fornova 1495. godine Karlo VIII gubi većinu svoje vojske nakon čega bježi u Francusku gdje 3 godine kasnije umire.
Francuska ovog kralja je država koja tokom samo sedmogodišnje njegove potpune kontrole postaje veoma zadužena država zbog visokih financijskih troškova italijanskog rata.
Neoprezno hodajući kroz vrata Karlo VIII ozlijeđuje svoju glavu poslije čega u roku samo osam sati umire 7. aprila 1498. godine. Karlo VIII je s Anom Bretonskom imao troje mrtvorođene i četvero živorođene djece, od kojih najdugovječnije, sin Karlo Orland, doživljava samo 3 godine.
Kako u trenutku svoje smrti nije imao muške djece, novi kralj postaje Luj XII, unuk brata Karla VI. Kako je njegov bračni ugovor propisivao da će Bretanjom nastaviti vladavati supružnik koji nadživi drugoga, kraljica Ana ga je naslijedila u Bretanji, ponovo kao samostalna vladarica, ali ne zadugo; isti ugovor je propisivao da se ona mora udati za muževa nasljednika u slučaju da ostane udovica bez djece, pa se udala za Luja XII.
Prethodnik: Luj XI |
Kralj Francuske 1483–1498 |
Nasljednik: Luj XII
|
Prethodnik: Ana |
Vojvoda Bretanje s Anom 1491–1498 |
Nasljednik: Ana |