Gojko Nikoliš
Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Gojko Nikoliš | |
---|---|
Rođenje | |
Smrt | 11. juni 1995 | (83 godine)
Gojko Nikoliš (Sjeničak Lasinjski 1911. - Pariz 1995.) liječnik, pisac, učesnik NOR-a, Narodni heroj Jugoslavije
Biografija
[uredi | uredi izvor]Dr. Gojko Nikoliš je rođen 11. augusta 1911. godine u selu Sjeničak Lasinjski na Kordunu u porodici pravoslavnog sveštenika. Poslije završene osnovne škole u rodnom selu i gimnazije u Karlovcu i Sremskim Karlovcima medicinu je završio u Beogradu 1936. godine. Tokom studiranja postao je član SKOJ-a i Komunističke partije Jugoslavije. Učesnik je Španskog građanskog rata od 1937. godine kao dobrovoljac na strani republikanaca. Bio je upravnik bolnice u Pontonesu, a potom načelnik saniteta u bataljonu Devete internacinalne brigade u vrijeme bitke na rijeci Elbi 1938. godine. Poslije raspada Kraljevine Jugoslavije uključuje se u pripreme za podizanje ustanka i 19. augusta 1941. godine odlazi za liječnika u Kragujevački NOP odred. Krajem novembra u Užicu stupa na dužnost referenta saniteta Vrhovnog štaba NOVJ na kojoj će ostati do kraja rata. Rukovodio je spašavanjem ranjenika u Igmanskom maršu i kod Bitke na Neretvi. Tokom rata izgubio je suprugu Ivanku koju je policija u Zagrebu ubila 1942. godine i brata Dušana kojeg je ubila beogradska policija.
Gojko Nikoliš je bio vijećnik Prvog i Drugog zasjedanja AVNOJ-a i vijećnik Prvog, Drugog i Trećeg zasjedanja ZAVNOH-a. U činu general-pukovnika poslije rata je bio načelnik sanitetske službe u JNA. Obavljao je i dužnost ambasadora Jugoslavije u Indiji. Bio je član SANU.
Publicističkim i književnim radim bavio se od rane mladosti. Još tokom rata pokreće "Bilten", organ saniteta Vrhovnog štaba. Početkom osamdesetih objavljuje svoje memoare.
U beogradskom listu "Politika" 18. januara 1987. godine izlazi humoreska pod naslovom "Vojko i Savle" u kojoj se prepoznaju akademici Gojko Nikoliš i Pavle Savić. Ovj tekst izazvao je buru u tadašnjoj jugoslavenskoj javnosti, ali i političke potrese u srpskom rukovodstvu. Početkom devedesetih godina Gojko Nikoliš se sukobio sa ratnom politikom režima Slobodana Miloševića i zajedno sa svojom drugom suprugom, francuskinjom Margo, otišao u Francusku gdje je umro 11. juna 1995. godine
Djela
[uredi | uredi izvor]- Sava Mrkalj - povijest o jednom stradalniku, Prosvjeta, Zagreb 1980.
- Memoari, korijeni, stablo pavetina, Liber-Prosveta, Zagreb-Beograd 1981.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Narodni heroji Jugoslavije, Mladost, Bograd 1975.
- Članovi Vrhovnog štaba NOVJ
- Nosioci Ordena narodnog heroja
- Članovi SANU
- Biografije, Lasinja
- Jugoslavenski komunisti
- Hrvatski komunisti
- Jugoslavenski partizani
- Hrvatski partizani
- Generali Jugoslavenske narodne armije
- Rođeni 1911.
- Umrli 1995.
- Nosioci Partizanske spomenice 1941.
- Nosioci Ordena bratstva i jedinstva
- Nosioci Ordena ratne zastave
- Nosioci Ordena za hrabrost
- Nosioci Ordena partizanske zvijezde
- Nosioci Ordena zasluga za narod
- Nosioci Ordena za vojne zasluge
- Članovi SAZU
- Borci 1. proleterske brigade Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije