Širak

Širak (Շիրակ)
pokrajina
Država	Armenija
Graniči sa	Lori Tavuš Geharkunik Aragacotn Ararat Erevan
Glavni grad	Gjumri
Površina	2,680 km2
Stanovništvo	251,941[1] (2011.)
Vremenska zona	AMT UTC+4
Poštanski broj	2601–3126
ISO 3166	AM.SH
Veb-sajt: shirak.mtad.am/

Širak (armenski: Շիրակ) je pokrajina u Armeniji. Nalazi se u sjeverozapadnom dijelu države i graniči sa Turskom na zapadu i Gruzijom na sjeveru. Zauzima površinu od 2.680 km² što predstavlja oko 9% od ukupne površine i 6. je površini u državi. Prema podacima iz 2011. godine u pokrajini je živjelo 251.941 stanovnika ili 8,3% od ukupnog stanovništva Armenije. Uglavnom je polupustinjsko područje sa planinskim livadama ili visokim planinama dok na jugu visoke stepe prelaze u planinski teren.

Glavni i najveći grad je Gjumri.

Pokrajina je nazvana prema kantonu Širak, historijske pokrajine Ararat a kojim je u periodu između 3. i 8. vijeka vladala porodična dinastija Kamsarakan. Prema armenskom historičaru Movsesu Khorenatsiju, naziv je izveden iz naziva Shara, osobe koja je bila u srodstvu sa Hajkom, patrijarhom i osnivačem armenske nacije. Međutim, kako se navodi u dokumentima regionalnog muzeja Širak, mnogi historičari pretpostavljaju da je ime izvedeno iz imena Eriaki koji se nalazi u drevnom urartskom klinopisu, gdje kralj Argishti navodi podatke o svojoj invaziji na područje Eriakhi.

Pokrajina graniči sa armenskim pokrajinaa Lori na istoku i Aragacotn na jugu, turskom provincijom Kars na zapadu i gruzijskom regijom Samche-Džavahetija na sjeveru. Tokom historije veći dio današnje pokrajine se nalazio u sastavu historijskog kantona Širak. Njenom teritorijom dominira Ašotski plato (nadmorske visine između 1.900 i 2.100 metara) koji se nalazi na sjeveru i ravnica Širak (visine od 1.400 do 1.800 metara) koja se prostire centralnim i južnim dijelom pokrajine. Ova ogromna ravnica okružena je planinama Bazum i Pambak sa istočne strane, planinskim masivom Džavaketi i planinom Jegnakag sa sjevera i masivom Aragatova masa sa juga. Na istoku rijeka Ahurjan, formira državnu granicu između Turske i Armenije, odnosno između pokrajine širak i provincije Kars.

Klima se karakteriše izuzetno hladnim i snježnim zimama i blagim ljetima. Godišnja količina padavina dostiže i do 700 mm.

Prema rezultatima popisa iz 2011. godine, u Pokrajini Širak živjelo je 251.941 stanovnika. Urbanog stanovništa je 146.908 (58,3%) dok je ruralnog 105.033 (41,7%). U Pokrajini se nalazi 3 urbane i 116 ruralnih lokalnih zajednica. Najveća urbana zajednica je Gjumri, glavni grad pokrajine, sa 121.976 stanovnika što ga čini drugim najmnogoljudnijim gradom Armenije, poslije glavnog grada Erevana. Ostali urbani centri su: Artik i Maralik sa 19.534 odnosno 5.398 stanovnika, respektivno.

Sa populacijom od 4.838 stanovnika Azatan je najveća ruralna zajednica pokrajine.

• Službeni sajt Pokrajine