Царства Цынь

Гістарычная дзяржава
Царства Цынь
905 да н.э. — 221 да н.э.
Сталіца	Xianyang[d]
Афіцыйная мова	старажытнакітайская мова[d]
Грашовая адзінка	Старажытная кітайская манета[d]
Форма кіравання	абсалютная манархія
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Цынь (кіт.: 秦) — старажытнакітайскае царства.

Узнікла каля Х ст. да н.э. Першапачаткова залежала ад дынастыі Чжоў. Яго тэрыторыя ўключала заходнія і паўночна-заходнія часткі сучаснай правінцыі Шэньсі, усходнюю частку Ганьсу і поўнач Сычуані.

У перыяд Чжань-го (V—III ст. да н.э.) была адной з 7 магутных дзяржаў Кітая. Узмацненне Цынь звязана з рэформамі Шан Яна. У сярэдзіне IV ст. да н.э. пачало барацьбу супраць іншых царстваў і да 221 да н.э. падпарадкавала іх, стварыўшы цэнтралізаваную імперыю Цынь. Заснавальнік імперыі — Цынь Шыхуандзі (259—210 да н.э.), правіцель царства Цынь (246—221 да н.э.) і імператар (221 да н.э. — 210 да н.э.). Пры ім дзяржава падзелена на 36 адміністрацыйных акруг, уніфікавана пісьменнасць, створана адзіная сістэма мер і вагаў, пачалося будаўніцтва (у 215 да н.э.) Вялікай кітайскай сцяны. У 212 да н.э. жорстка расправіўся з канфуцыянцамі.

Узмацненне падатковага ціску і няспынныя войны выклікалі паўстанні пад кіраўніцтвам Чэнь Шэна, У Гуана, Лю Бана і інш. У 207 да н.э. войска Лю Бана захапіла сталіцу Сяньян, дынастыя Цынь спыніла існаванне.

• Цынь // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 17: Хвінявічы — Шчытні / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 17. С. 148.
• Переломов Л. С. Империя Цинь — первое централизованное государство в Китае (221—202 гг. до н.э.). М., 1962.