Тэрмометр супраціўлення

Тэрмометр супраціўлення — прыстасаванне для вымярэння тэмпературы, прынцып дзеяння якога заснаваны на залежнасці электрычнага супраціўлення рэчываў ад тэмпературы. Для вырабу тэрмометраў супраціўлення звычайна выкарыстоўваюць металы (плаціну, медзь) або паўправаднікі.

Тэрмометры супраціўлення выкарыстоўваюць разам з лагометрамі, вымяральнымі мастамі, нармуючымі пераўтваральнікамі, з дапамогай якіх непасрэдна вымяраюць супраціўленне, якое ўтварае тэрмометр супраціўлення.

Металы, якія выкарыстоўваюцца ў тэрмометрах супраціўлення, павінны адпавядаць шэрагу патрабаванняў: не акісляцца, добра ўзнаўляць значэнне электрычнага супраціўлення ў інтэрвале рабочых тэмператур, як мага больш змяняць сваё супраціўленне пры змяненні тэмпературы.

Найлепш гэтым патрабаванням адпавядаюць медзь і плаціна.

У прамысловасці тэрмометры супраціўлення з металу звычайна градуіруюць наступным чынам: лічба, якая паказвае значэнне электрычнага супраціўлення гэтага тэрмометра пры 0 °C, і літара, якая паказвае метал, з якага зроблены гэты тэрмометр супраціўлення. Напрыклад: 10М, 50П.

Выкарыстоўваюцца для вымярэння тэмператур у дыяпазоне ад −50 °C да +200 °C. Залежнасць супраціўлення ад тэмпературы ў гэтым дыяпазоне лінейная:

${\displaystyle R_{t}=R_{0}(1+(\alpha )t)}$,

дзе ${\displaystyle (\alpha )=4,2610^{-}3K^{-}1}$.

Выкарыстоўваюцца для вымярэння тэмператур у дыяпазоне ад −260 °C да +1100 °C. Залежнасць супраціўлення ад тэмпературы мае складаны характар і ў дыяпазоне ад 0 да 650 выражаецца праз формулу:

${\displaystyle R_{t}=R_{0}(1+(\alpha )t+(\beta )t^{2})}$,

дзе ${\displaystyle (\alpha )=3,9684710^{-}3K;(\beta )=-5,84710^{-}7K}$.

Выкарыстоўваюцца для вымярэння нізкіх тэмператур (да 100 К).

Электрычнае супраціўленне паўправаднікоў пры павышэнні тэмпературы, у адрозненне ад металаў, паніжаецца. Залежнасць тэмпературы ад супраціўлення мае нелінейны характар.

Прыведзены ніжэй код дазваляе атрымаць значэнне тэмпературы датчыка Pt100 ці Pt1000 з яго бягучага супраціўлення.

float GetPt100Temperature(float r)
{
    float const Pt100[] = { 	80.31,	 82.29,  84.27,	 86.25,	 88.22,	 90.19,	 92.16,	 94.12,	 96.09,	 98.04,
                                100,	101.95,	103.9,	105.85,	107.79,	109.73,	111.67,	113.61,	115.54,	117.47,
                                119.4,	121.32,	123.24,	125.16,	127.07,	128.98,	130.89,	132.8,	134.7,	136.6,
                                138.5,	140.39,	142.29,	157.31,	175.84,	195.84};
    int t = -50, i, dt = 0;
    if (r > Pt100[i = 0])
      while (250 > t) {
        dt = (t < 110) ? 5 : (t > 110) ? 50 : 40;
        if (r < Pt100[++i])
          return t + (r - Pt100[i-1]) * dt / (Pt100[i] - Pt100[i-1]);
        t += dt;
      };

    return t;
}

float GetPt1000Temperature(float r)
{
    return GetPt100Temperature(r / 10);
}

• Тэрмапара
• Тэрмістар
• Біметалічная пласціна
• Манаметрычны тэрмометр
• Пірометр
• Фотарэзістар