Замак Тоампеа

Замак
Замак Тоампеа
Toompea loss
Замак Тоампеа
59°26′08″ пн. ш. 24°44′14″ у. д.HGЯO
Краіна	Эстонія
Горад	Талін
Дата заснавання	XIII стагоддзе
Будаўніцтва	XIII—XIV стагоддзі
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Замак Тоампеа або Вышгарадскі замак (эст.: Toompea loss, ням.: Schloss Reval — Рэвельская крэпасць) — сярэднявечная крэпасць на аднайменным узгорку ў цэнтры Таліна. З’яўляецца адным з найстарэйшых і найбуйнейшых архітэктурных комплексаў Эстоніі.

Папярэдніца цяперашняй крэпасці (замка) Тоампеа была пабудавана ў 1230-я гады ў паўднёва-заходняй частцы ўзгорка Ордэнам мечаносцаў. У 1238—1345 гг. яна была ўдасканалена датчанамі. Пасля 1345 года, калі Талін перайшоў ад датчан у валоданне Лівонскага ордэна, пачалася сур’ёзная перабудова. Цэнтральная частка крэпасці была ператворана ў трохпавярховы будынак канвента з унутраным дворыкам, былі пабудаваныя абарончыя сцены і ўзведзены вежы. У канцы сярэдніх стагоддзяў крэпасць Тоампеа была магутным абарончым збудаваннем з чатырма стройнымі вежамі. У цяперашні час у сваёй пачатковай вышыні толькі адна з іх — 45-метровая вежа «Доўгі Герман», пабудаваная ў канцы XIV стагоддзя. Сваёй назвай яна абавязана герою сярэднявечных легенд Lange Hermann, што ў перакладзе з нямецкага азначае «Доўгі воін» або «Правадыр». У той час падобнай чынам называлі самыя магутныя і добра ўмацаваныя крапасныя вежы.

Дзякуючы таму, што крэпасць размешчана на ўзгорку вышынёй амаль 40 м, Талін атрымаў свой магутны сілуэт, які быў (і цяпер застаецца) адным з найвялікшых у Паўночнай Еўропе.

У 1560-1570-х гадах крэпасць пацярпела падчас Лівонскай вайны, пасля чаго яна доўгія гады была занядбана. Крэпасць пачалі прыводзіць у парадак у 1760-я гады — усходні бок быў перабудаваны ў будынак губернскага ўпраўлення ў стылі барока па праекце архітэктара Іагана Шульца. У XIX ст. сярэднявечны будынак канвента быў перабудаваны пад турму, якую спалілі падчас рэвалюцыі 1917 года.

У пачатку 1920-х гадоў руіны будынка канвента знеслі, на іх месцы пабудаваны будынак парламента. У 1920-1930-х гадах быў наведзены парадак і ў іншых частках палацавага комплексу. Іх прыстасавалі для патрэб Урада Эстонскай Рэспублікі.

У сярэднявечным выглядзе захаваліся толькі стромкая заходняя частка замка Тоампеа з трыма вежамі. На Доўгім Германа лунае сіне-чорна-белы нацыянальны сцяг Эстонскай Рэспублікі, дзякуючы чаму вежа ператварылася ў адзін з сімвалаў Эстоніі. Усходні і паўднёвы бок палаца, а таксама ўся будынкі былі пабудаваны ў XVIII—XX стст. Сёння ўвесь палац знаходзіцца ў падпарадкаванні парламенту Эстонскай Рэспублікі — Рыйгікогу.

• Спіс замкаў Эстоніі

• Афіцыйны сайт Рыйгікогу
• Гісторыя і архітэктура Замка Тоампеа (руск.)
• Старонка пра замак Toompea на сайце Віртуальных прагулак VirtualGuide.ru