Фіна-пермскія мовы
| фіна-пермская галіна | |
| Народнасьць | фіна-вугорскія народы |
|---|---|
| Арэал | Усходняя ды Паўночная Эўропа |
| Лінгвістычная клясыфікацыя | фіна-вугорская сям'я |
| Склад |
пермскія, фіна-волскія мовы
|
| ISO 639-5: | fiu |
Фі́на-пе́рмскія мовы — традыцыйна лічаная (між тым, часта аспрэчваная) група роднасных моваў у складзе фіна-вугорскае галіны ўральскае моўнае сям'і. Улучае ў свой склад балта-фінскія, саамскія, мардвінскія, пермскія мовы, а таксама марыйскую мову і, верагодна, шэраг вымерлых моваў.
Варта адзначыць, што нярэдка ўнутры групы фіна-пермскіх моваў вылучаюць асобную галіну — фіна-волскую, празь якую ў фіна-пермскія мовы ўваходзяць марыйская мова, мардвінскія, прыбалтыйска-фінскія ды саамскія мовы.
Паводле традыцыйнае таксанаміі ўральскіх моваў прынята лічыць, што фіна-пермскія мовы вылучыліся са складу фіна-вугорскіх блізу 3000-2500 гадоў да н.э., а блізу 2000 гадоў да н.э. фіна-пермскія мовы ўжо падзяліліся на галіны пермскіх ды фіна-валжанскіх моваў[1].
За сёньняшнім часам рэальнасьць існаваньня групы ставіцца пад пытаньне[2].
Часта для пазначэньня фіна-пермскіх моваў ввыкарыстоўваецца тэрмін «фінскія мовы»[3][4]. Гэтая кропка зору засноўваецца на перакананьні, што раней пермскія мовы былі значна больш цесна зьвязаныя з прыбалтыйска-фінскімі мовамі, ніж з вугорскімі[1] (між тым, у фінскіх навуковых школах пад тэрмінам «фінскія мовы» часьцей за ўсё лічаць адно прыбалтыйска-фінскія мовы[5]).
Інтэрпрэтацыя групы фінскіх/фіна-пермскіх моваў можа адрозьнівацца ў залежнасьці ад навукоўцаў, хоць усе варыянты трактаваньня прызнаюць пермскія мовы ў якасьці галіны першаснага падзелу. Ніжэйшыя прапановы па клясыфікацыі пералічаныя паводле Мэрыта Рулэна[3] і Ангелы Маркантоніё (2002)[6]:
| Коліндэр, 1965 | Аўстэрліц, 1968 | Саважо, Мэнж, 1973 | Гармз, 1974 | Вогелін, 1977 |
|---|---|---|---|---|
|
Глядзіце таксама
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ а б Taagepera, Rein The Finno-Ugric republics and the Russian state. — 1999. — С. 32–33. — ISBN 0-415-91977-0
- ^ Salminen, Tapani (2002) Problems in the taxonomy of the Uralic languages in the light of modern comparative studies Праверана 14 жніўня 2013 г.
- ^ а б Ruhlen, Merritt A Guide to the World's Languages: Volume I, Classification. — Stanford University Press, 1987. — С. 69. — ISBN 0-8047-1250-6
- ^ Finno-Ugric languages Encyclopædia Britannica Online Праверана 14 жніўня 2013 г.
- ^ See "The Finnic languages" by Johanna Laakso in The Circum-Baltic languages: typology and contact, p. 180.
- ^ Marcantonio, Angela The Uralic Language Family: Facts, Myths and Statistics. — 2002. — С. 57. — ISBN 0-631-23170-6
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Abondolo, Daniel, ed. The Uralic Languages. — London and New York: 1998. — ISBN 0-415-08198-X